عصر ایران؛ چرا عده‌ای به تازگی دوباره دلواپس شده و با احیای برجام مخالف‌اند؟ سعی می‌کنم علتش را ساده و مستند به عدد و رقم توضیح می‌دهم:

وقتی تحریم نباشیم، روند تجارتمان با دنیا عادی است؛ یعنی شما به عنوان یک تاجر می‌توانید هر چه نیاز هست را از بازار آزاد و رقابتی جهان با «مناسب‌ترین قیمت» بخرید و وارد کنید.

اما وقتی تحریم باشیم، دیگر نمی‌توانید مایحتاج کشور را با مناسب‌ترین قیمت وارد کنید بلکه باید به «ممکن‌ترین شکل» وارد کنید. اینجا دیگر شما نیستید که بین فروشندگان مختلف، بهترین را انتخاب کنید؛ باید ببینید چه کسی حاضر می‌شود آن را به شما بفروشد. تازه آن فروشندگان معدود هم، هرگز تمایلی ندارند به طور علنی و رسمی به شما کالا بفروشند.

اینجاست که پدیده‌ای مطرح می‌شود به نام «دور زدن تحریم‌ها»؛ یعنی اگر تا دیروز مثل آدمیزاد می‌رفتید و از فروشنده‌ای مثلاً در آلمان خرید می‌کردید، الان باید از فروشندگان واسط و حتی خریداران واسط استفاده کنید، شرکت‌های صوری در این کشور و آن کشور تأسیس کنید و کالای مورد نیاز را به عنوان خریداری از لیتوانی بخرید، به شرکت صوری‌تان در ترکیه بفروشید و از آنجا به امارات بفرستید و نهایتاً از طریق لنج به بندرعباس بیاورید.

مجبورید به کلی آدم خارجی و داخلی باج بدهید و گاه ناگزیر می‌شوید اعتماد کنید و کل سرمایه‌تان را در معرض ریسک قرار دهید. وقتی کالایی را این گونه می‌خرید، از خدمات نصب (در تاسیسات صنعتی) و گارانتی هم محروم می‌شوید.

خلاصه آن که ورود به بازی دور زدن تحریم‌ها، دیگر کار شما به عنوان یک تاجر عادی نیست. کار کسانی هست که به منابع دهها میلیارد دلاری کشور دسترسی دارند و می‌توانند با این پول درشت، ریسک کنند چرا که هزینه این ریسک را خودشان نمی‌دهند و از کیسه ملت می‌رود.

برآوردها حاکی است در دو دولت احمدی نژاد و روحانی، حدود 400 میلیارد دلار صرف همین دور زدن تحریم‌ها شده است. این 400 میلیارد دلار به جیب چه کسانی رفته است؟ به جیب کسانی که در کار دور زدن تحریم‌ها هستند و نیز شرکای خارجی‌شان. بابک زنجانی، فقط نوک قله این ماجراست که قصه‌اش از پرده برون افتاد و خود به حبس رفت. او تنها حدود 2 میلیارد دلار از این 400 میلیارد دلار را به جیب زده بود.

برای تبیین بزرگی این عدد کافی است بدانید گران‌ترین سازه‌ای که بشر ساخته، ایستگاه فضایی بین المللی است که 160 میلیارد دلار برای ساخت و نگهداری آن در دو دهه هزینه شده است و آنقدر این عدد بزرگ است که 15 کشور ثروتمند جهان طی سال‌ها آن را تأمین کرده‌اند؛ کل بودجه سالیانه مالزی با آن همه رونق اقتصادی 80 میلیارد دلار است؛ بزرگ‌ترین پروژه عمرانی تاریخ اروپا تونل مانش است که دو کشور فرانسه و بریتانیا را از زیر دریا به هم وصل می‌کند و اتومبیل و کامیون و قطار در آن تردد می‌کنند، 8 میلیارد دلار هزینه داشته است و برج خلیفه که به عنوان بلندترین برج کره زمین، نماد امارات متحده عربی شده است، با 1.5 میلیارد دلار ساخته شده است. استادیوم عظیم ومبلی انگلیس هم با هزینه 1.2 میلیارد دلار ساخته شده است.



با این اوصاف، با پولی که از جیب ملت ایران صرف دور زدن تحریم‌ها شده است و در واقع هدر رفته است، می‌شد بیش از 2 ایستگاه بین المللی فضایی ساخت یا 5 سال تمام خرج کل مالزی را داد یا 50 ابر پروژه در حد تونل مانش اجرا کرد یا  266 برج مانند بلندترین برج دنیا ساخت و یا 333 استادیوم در حد و قواره ومبلی احداث کرد.

این رقم، آنقدر عجیب و غریب و فضایی است که اگر (به فرض) می‌خواستند به همه خانواده‌های دو دهک پایین جامعه که فقیرترین افراد هستند، نقداً کمک کنند، به هر خانواده 5 نفری حدود 3 میلیارد تومان می‌رسید؛ آیا با این پول، نمی‌شد یک بار برای همیشه فقرزدایی کرد؟

اما قصه این است که گذشتن از چنین پول هنگفتی به راحتی میسر نیست خاصه آن که کاسبان تحریم، زندگی و نقشه راه آینده‌شان را بر همین مبنا بسته‌اند و خرجشان زیاد شده است. اگر اینان با احیای برجام و لغو تحریم‌ها مخالفت نکنند و هر روز مانعی جدید نتراشند جای تعجب دارد.

بدیهی است که اینان هرگز نمی‌گویند «ما با برجام و لغو تحریم‌ها مخالفیم چون منافعمان به خطر می افتد»؛ آن‌ها باید سکه‌ای ضرب کنند که خریدار داشته باشد؛ مثلاً باید پشت مفاهیم ارزشی پنهان شوند و بگویند مذاکرات عزت و شرف ما را از بین برد چون مذاکره کنندگان ما خائن و نادان هستند، انقلاب را بر باد دادند، خون شهدا را پایمال کردند، آن‌ها خود فروخته‌اند و ... .

کاسبان تحریم، البته زیرک‌تر از آنند که آفتابی شوند و خود، این شعارها را بدهند؛ آن‌ها با پول مفت و هنگفتی که بناحق در اختیار دارند، می‌توانند سیاستمداران و رسانه‌ها را در اختیار خود قرار گیرند. حال برخی از این سیاسیون و رسانه‌ها، واقعاً آنها را باور می‌کنند و مزدور بی جیره و مواجبشان می‌شوند و شاید هم برخی بخواهند لقمه‌ای از این سفره برای خود بردارند!

در این میان، برخی مردم پاکدل که واقعاً دلسوز کشور و انقلاب هستند، تحت تأثیر پمپاژ بی امان تبلیغاتی قرار می‌گیرند و واقعاً فکر می‌کنند که عزت و شرف ما در گرو تقابل با دنیا و پذیرش تحریم‌هاست و هر که بخواهد گامی در جهت لغو تحریم‌ها بردارد، لابد دارد وطن فروشی می‌کند! من این افراد خوش نیت را دعوت می‌کنم به اندیشیدن درباره این که کاسبان 400 میلیارد دلار چه کسانی هستند؟


  • نویسنده : جعفر محمدی
  • منبع :