19 دی: در منابع شیعی، کراماتی به امام جواد (ع) نسبت داده شده است که سخن گفتن هنگام ولادت، طی الارض از مدینه به خراسان برای مراسم تجهیز پدرشان امام رضا (ع)، شفا دادن بیماران، استجابت دعا، خبر دادن از باطن افراد و رویدادهای آینده از جمله آن‌ها است.
محمد بن علی بن موسی (ع) مشهور به امام جواد و امام محمدتقی امام نهم شیعیان هستند؛ کنیه ایشان ابوجعفر ثانی است و جواد و ابن الرضا از القاب مشهور ایشان است؛ امام جواد (ع) سال ۱۹۵ قمری در مدینه به دنیا آمدند و شیخ طوسی در مِصْباحُ الْمُتَهَجِّد، تاریخ ولادت ایشان را ۱۰ رجب ذکر کرده است.
امام جواد ۱۷ سال امامت کردند که با حکومت مأمون عباسی و معتصم عباسی هم‌زمان بود و سن کم ایشان در هنگام امامت (هشت‌سالگی)، سبب شد تا شماری از اصحاب امام رضا (ع)، در امامت ایشان تردید کنند؛ برخی عبدالله بن موسی وعده‌ای احمد بن موسی شاهچراغ را امام خواندند و گروهی به واقفیه پیوستند؛ اما بیشتر شیعیان امامت امام جواد (ع) را پذیرفتند.
در منابع شیعی، ‌ مناقب و کرامات متعددی برای حضرت جواد (ع) نقل شده است که در اینجا به برخی از این فضائل و کرامات اشاره می‌کنیم؛
جود و بخشش زیاد به دیگران
ملقب شدن پیشوای نهم شیعیان به جواد را به دلیل کثرت بخشش و احسان ایشان به مردم دانسته‌اند. بر پایه نامه‌ای که امام رضا (ع) از خراسان برای فرزندشان جواد (ع) فرستادند، حضرت جواد (ع) از همان سال‌های اولیه زندگی به سخاوتمندی معروف و زبان‌زد بوده‌اند.
هنگامی که پدرشان در خراسان بودند اصحاب، ایشان را از درب فرعی خانه خارج می‌کردند تا با افراد کمتری مواجه شوند که برای دریافت کمک گرد خانه‌ ایشان تجمع می‌کردند. بر پایه این روایت، حضرت رضا (ع) نامه‌ای به فرزندشان فرستادند و به ایشان سفارش نمودند تا به حرف کسانی که می‌گویند از درب اصلی رفت‌وآمد نکنند گوش ندهند. علی بن موسی الرضا (ع) در این نامه به پسرشان سفارش کرده بودند که هر وقت می‌خواهی از خانه خارج شوی، مقداری سکه طلا و نقره همراه داشته باش. هیچ‌کسی از تو درخواستی نکند مگر اینکه چیزی به او بدهی؛ امام رضا (ع) همچنین سفارش بستگان نزدیک را به ایشان کرده بودند.
عبادت زیاد
باقر شریف قرشی، پژوهشگر و مورخ معاصر عراقی، جوادالائمه (ع) را عابدترین و خالص‌ترین مردم زمانه‌اش معرفی کرده و از کثرت نافله‌های ایشان سخن گفته است. به گفته وی، حضرت جواد (ع) در هر رکعت از نافله‌های خود، سوره حمد و توحید را ۷۰ بار می‌خواندند. همچنین بر پایه روایتی که سید ابن طاووس نقل کرده هنگامی که ماه قمری فرا می‌رسید، محمد بن علی (ع) دو رکعت نماز می‌گذارد که در رکعت اول پس از سوره حمد، ۳۰ مرتبه سوره توحید و در رکعت دوم ۳۰ مرتبه سوره قدر را می‌خواند و سپس صدقه می‌داد.
هم‌نشینی با همه اقشار جامعه
امام جواد علیه‌السلام برتری انسان‌ها را به‌واسطه علم آنان می‌دانستند نه به واسطه نسب و نژاد. از ایشان نقل شده است که «الشَّریفُ کلُّ الشَّریفِ مَن شَرّفَه عِلْمُه؛ ‌ با شرافت‌ترین از همه شریف‌ها کسی است که شرفش به واسطه علمش باشد». ازاین‌رو، به طبقات پایین جامعه از جمله بردگان توجه داشتند و با آنان نشست و برخاست می‌کردند. برخی از نویسندگان حدود ۱۰ تن از اصحاب آن حضرت را از بردگان برشمرده‌اند. نقش انگشتری امام جواد (ع) «حَسْبِی اللَّهُ حَافِظِی» به معنای «بس است مرا خدایی که حافظ من است» بوده است.
کرامات
در منابع شیعی، کراماتی به امام جواد (ع) نسبت داده شده است از جمله سخن گفتن هنگام ولادت، طی الارض از مدینه به خراسان برای مراسم تجهیز پدرشان امام رضا (ع)، شفا دادن بیماران، استجابت دعا، خبر دادن از باطن افراد و رویدادهای آینده.
قطب راوندی از محمد بن میمون نقل می‌کند زمانی که امام رضا (ع) هنوز به خراسان نرفته بودند، سفری به مکه داشتند و من نیز در خدمت آن حضرت بودم. چون خواستم برگردم، به آن حضرت گفتم من می‌خواهم به مدینه بروم، نامه‌ای برای فرزند خود محمدتقی (ع) بنویسید تا من ببرم. حضرت تبسمی کردند و نامه‌ای نوشتند. من آن را به مدینه آوردم و در آن وقت چشمانم نابینا شده بود. موفّق، خادم حضرت، امام جواد (ع) را آورد در حالی که در مهد جای داشتند. من نامه را به آن حضرت دادم. حضرت به موفق فرمودند مهر از نامه بردار و کاغذ را باز کن. سپس فرمودند احوال چشمت چگونه است؟ عرض کردم یا بن رسول‌الله بینایی چشمم از دست رفته است. حضرت دست به چشمان من کشیدند و از برکت دست آن حضرت، چشمانم شفا یافت و بینا شدم.
همچنین نقل شده است که در سفر بازگشت جوادالأئمه (ع) از بغداد به مدینه، گروهی، ایشان را تا بیرون شهر بدرقه کردند. هنگام مغرب امام جواد (ع) در حیاط مسجدی در کنار درخت سدری که تا آن زمان میوه نداده بود، وضو گرفتند و نماز خواندند. پس از نماز، مردم مشاهده کردند که آن درخت، میوه داده، پس تعجب کردند و از آن خوردند، یافتند که شیرین و بدون دانه است. از شیخ مفید نقل کرده‌اند که سال‌ها بعد این درخت را دیده و از میوه آن خورده است.
توسل به امام جواد (ع)
برخی از شیعیان با توجه به توصیه‌هایی که برخی از عالمان شیعی داشته‌اند، برای گسترش رزق و گشایش در امور مادی به امام جواد علیه‌السلام توسل می‌جویند. نمونه‌ای از این توصیه نقل مجلسی دوم از ابوالوفاء شیرازی است که مدعی شده پیامبر (ص) در خواب او را به توسل به امام جواد (ع) در امور مادی توصیه کرده است از این رو در میان شیعیان امام جواد (ع) به باب الحوائج مشهور شده‌اند.

  • نویسنده :
  • منبع :