آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی بنا به دعوت رئیس مجمع جهانی اهلبیت(ع)، به همراه چند تن از مسئولان مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در این مجموعه حضور پیدا کرد و پس از استماع گزارش مسئولان مجمع در نشست هم‌اندیشی شرکت کرد.
سخنان این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این نشست بدین شرح است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین
اگر اهلبیت علیهم السلام محور قرار گیرند بسیاری از مشکلات بشریت حل می‌شود.
در آستانه ایام فاطمیه قرار داریم. شهادت حضرت زهرا(سلام الله علیها) بانوی بزرگ اسلام را خدمت امام زمان(عج) و شما سروران و بزرگواران تسلیت عرض می‌نمایم. از اینکه حضرت آیت الله رمضانی از مجموعه مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) دعوت فرمودند و توفیق حاصل شد که خدمت‌تان برسیم تشکر می‌کنم.
بحمدالله مجمع جهانی اهلبیت(علیهم السلام) با سابقه 30 سال فعالیت که کم و بیش در جریان آن هستم خود اینکه 2500 عنوان کتاب به زبان‌های مخلتف انجام داده کار بسیار عظیمی است. در طول این مدت یکی از عوامل گسترش تشیع و فرهنگ اهلبیت در دنیا این نهاد مقدس است. ارتباط با مراکز شیعه در دنیا و تقویت گروهها، نهادها و مراکز فرهنگی شیعه از کارهایی است که در این مجموعه صورت می‌گیرد و واقعاً تا اینجای راه هم کسانی که قبلاً بودند و هم مسئولیت داشتند و اقایانی که الآن هستند همه در صدد نشر حقیقت اهلبیت و امامت بوده و هستند و این خود یک مسئله بسیار مهمی است.
گر چه انقلاب ما اینطور نیست که یک انقلاب شیعی محض باشد ولی پر واضح است که مبانی این انقلاب بر مکتب اهلبیت(علیه السلام) استوار است که خود این یک بحث مهم و ارزشمند است. از برکات انقلاب این است که ما آن را به عاشورا پیوند می‌زنیم و منتهی إلیه آن را قیام حضرت حجت(عج) قرار می‌دهیم، مشروعیت حکومت را هم بر مبنای ولایت فقیه قرار می‌دهیم، بر اساس اینکه حکومت اولاً و بالذات حق خدای تبارک و تعالی است بعد هم آنها که از جانب خدا مأذونند تا بر بشر حکومت کنند همین امر نشان دهنده این است که محور اصلی انقلاب اهلبیت(علیه السلام) است و این یک مسئله بسیار روشنی است که قیاساتها معها.
آنچه که الآن مهم است اینست که بالأخره در افقی که ما می‌خواهیم برای آینده شیعه ترسیم کنیم چه کارهایی را باید در نظر داشته باشیم؟ مجمع جهانی حتماً یک برنامه طولانی مدت و یک نقشه راه اساسی دارد اما پیداست که در کنار آن اگر مراکز علمی حوزه، بزرگان، محققان و پژوهشگران حوزه هم همراهی کنند و در کنار این نقشه حضور داشته باشند غنای بیشتری به این مجموعه می‌بخشند همان‌طور که برای خود آن مجموعه‌ها هم ایجاد غنا می‌کند.
هدف از این جلسه هم محقق ساختن همین امر است با این تفأل که این تشابه و سنخیت در نامگذاری این دو مجموعه وجود دارد مرکز فقهی تحت عنوان ائمه اطهار(علیه السلام) است و مرکز جهانی هم تحت عنوان اهلبیت(علیه السلام) است، محور مشترک هر دو مرکز اهلبیت و ائمه اطهار(علیه السلام) هستند.
هدف ما از مرکز فقهی همان طوری که حضرت آیت الله رمضانی فرمودند و بحمدالله ایشان از نزدیک اطلاع دارند و مرحوم والد ما(رضوان الله تعالی علیه) بر آن تأکید داشتند این است که فقه اهلبیت، کلام و اعتقادات اهلبیت، اخلاق و تفسیر قرآن اهلبیت را به دنیا معرفی کنیم، همین اندازه.
ما معتقدیم که دنیا و مراکز حقوقی دنیا از فقه اهلبیت(علیهم السلام) اطلاعی ندارند ولو اینکه در قانون مدنی بعضی از کشورها خیلی از متون فقهی ما ترجمه شده و در متن قانون آنها قرار دارد ولی واقع مسئله این است که فقه اهلبیت را ما هنوز نتوانستیم به دنیا معرفی کنیم، دایره فقه اهلبیت یک دایره بسیار وسیعی است منحصر به مسائل عبادی نیست، فقط مسائل معاملات نیست، خود ارتباط با مذاهب دیگر از مسائل مهم آن است.
ما معتقدیم در فقه اهلبیت نحوه ارتباط و تعاون با سایر ادیان و پیروان مذاهب کاملاً تبیین و تحکیم شده چیزی که به نظر من در مذاهب دیگر وجود ندارد.
خلاصه اینکه آنچه مربوط به اهلبیت(علیهم السلام) است به نحو جامع در عبادات، اخلاق، معاملات، سیاست و در همه ابعاد، خصوصاً سبک زندگی شخصی که بشر امروز بسیار به آن نیاز دارد، باید به خوبی عرضه شود. ما معتقدیم اگر اهلبیت(علیهم السلام) محور قرار گیرند بسیاری از مشکلات بشریت حل می‌شود. در ملاقات با یکی از علمای الازهر صحبت بر این بود که امروز راه حل مشکلات جهان اسلام چیست؟
من به او گفتم راه حل این است که ما اهلبیت را محور قرار بدهیم، اگر ما این سفارش رسول اکرم(ص) «إنی تارکٌ فیکم الثقلین» را که به عنوان یک وظیفه برای امت پیامبر(صلی الله علیه و آله) است نه مجرد یک وصیّت و سفارش این یک وظیفه‌ای است برای علمای این امت و مردم که محور را قرآن و اهلبیت قرار بدهند، با این کار بسیاری از مشکلات جهان اسلام حل شده و اقتداری برای جهان اسلام در مقابل کفر ایجاد می‌شود و آثار و برکات فراوانی به همراه دارد.
نکته‌ای که می‌خواهم خدمت آقایان که بحمدالله اهل فن هم هستید، عرض کنم این است که در خود حوزه‌های علمیه هم با این سابقه فراوان اعم از حوزه قم و نجف و حله و ... هنوز ما نمی‌توانیم بگوئیم یک درصد بالایی از معارف اهلبیت را توانستیم استخراج کنیم. حتی در فقه که این همه سر و صدا و این همه کتاب دارد. ما الآن اگر کتاب‌ها و موسوعه‌های فقهی که در حوزه‌ها نوشته شده را احصاء کنیم آمار بسیار بالایی دارد ولی در همین فقه باز مطالب تحقیق نشده فراوان داریم. همین‌طور در مسائل اعتقادی و تفسیری. ما به پژوهش یک موسوعه به نام عقاید ائمه اطهار(علیه السلام) در مرکز فقهی پرداختیم اینکه ائمه ما راجع به قدرت خدا چه تعبیراتی نموده‌اند؟
این تعبیرات چه کلیدهایی را به ما می‌دهد و چه افق‌هایی را برای ما باز می‌کند؟ و نیز دیگر صفات خداوند دو جلد آن هم چاپ شد منتهی متأسفانه به مشکلی برخورد کرد که ادامه پیدا نکرد. هنوز در حوزه‌ها سراغ ندارم که در تمام مسائل اعتقادی عین کلمات ائمه و تحلیل در آنها را داشته باشیم.
کتب اعتقادی زیادی تألیف شده ولی ممحض در این مطلب نداریم، هنوز نسبت به اخلاق ائمه(علیه السلام)، نتوانستیم یک جامعی درست کنیم و به بشر امروز ارائه بدهیم، همین‌طور در سیاست ائمه و دیگر مطالب. باید از این فرصت استفاده کنیم و این دو مجموعه و نهاد مبارک مجمع جهانی اهلبیت(علیه السلام) و مرکز فقهی ائمه اطهار(علیه السلام) قدم‌های بزرگی بردارند تا این خلأ پر شود.
بالأخره بشر به سمت امامت و حقانیت گرایش پیدا کرده و ما هم که معتقدیم منتهی إلیه بشریت قیام حضرت حجت(عج) است، پس باید بشر را با اهلبیت و مسأله امامت آشنا کنیم.
ما در مجموعه مرکز فقهی غیر از بخش تخصصی فقه، یک مجموعه کلامی بسیار عالی داریم که قدم‌های بزرگی برداشته و کارهای زیادی انجام داده‌اند. حدود 150 فارغ التحصیل داشته و کتاب‌های زیادی با عنوان‌های متعدد منتشر کرده است. ولی هنوز خیلی خلأ وجود دارد.
در کنار آموزش تخصصی فقه و اصول بخش کلام و بخش تفسیر هم فعال هستند. به نظرم لازم است یک کارگروهی تشکیل دهیم تا نسبت به خلأهای موجود بیشتر فکر شود، بشر امروز به اخلاق ائمه زیاد نیاز دارد، ما اینها را استخراج نکردیم تا بتوانیم معرفی کنیم، در برخی از کتاب‌ها مختصری از احادیث ترجمه و به صورت ساده مطرح شده اما تحلیل نشده است.
راجع به اعتقادات می‌بینید امروز در دنیا بشر چقدر از جهت عقلی ضعیف شده که بدترین نوع اعتقادات را به او تحمیل می‌کنند و او هم می‌پذیرد. اگر یک وقت خیال می‌کردیم چطور 1400 سال پیش یک عده بت می‌پرستیدند، امروز افرادی در دنیا هستند که بسیار کودن‌تر از آنها هستند، یک جهت این مشکل برای این است که این مجموعه‌هایی که بر محور حق هستند نتوانستند این حق را درست منتشر کنند و به دنیا برسانند.
یکی از علمای الازهر به دیدار ما آمده بود و من کتاب تمسک العترة الطاهرة بالقرآن الکریم آقای طبسی را گذاشتم جلوی آن عالم الازهر، گفتم با توجه به این کتاب آیا این تهمت تحریف قرآن به شیعه درست است؟ ائمه ما به آیاتی تمسک کرده‌اند که امروز در همین قرآن موجود است، فقهای ما هم به همین آیات و تمسکات ائمه(علیهم السلام) استناد می‌کنند.
من باز تأکید می‌کنم کار باید به صورت عمیق انجام گیرد. اینکه این کارهای عمیق چطور صورت بگیرد راهکار دارد، ما یک قاعده‌ای داریم که انسان نباید در کاری که به او ارتباط ندارد دخالت کند، این قاعده که هم در سبک زندگی هم در فقه سیاسی و فقه حکومتی کارآیی دارد از خیلی از روایات ما استخراج می‌شود، ما روایات ائمه حتی روایات فقهی را هنوز تحلیل عمیق نکرده‌ایم.
گاهی اوقات یک مسائلی که پایه و قاعده است را فقط به عنوان یک امر اخلاقی مطرح کرده‌ایم، مثلاً «دع ما لا یعنیک» را به‌عنوان امر اخلاقی مطرح می‌کنیم در حالی که این یک قاعده است. لذا یک کارگروهی باید تشکیل شود تا کارهای عمیق راجع به اهلبیت کنند، دنبال اینکه یک کار شکلی ارائه بدهید نباشد.
امروز به دنبال ایجاد انحراف در مکتب اهلبیت(ع) زیاد هستند، شما می‌بینید در پاکستان نمازهایشان را امام جماعت چطور می‌خواند و در فضای مجازی نشر پیدا می‌کند. باید حوزه قم و در رأس آن رهبری و مراجع و مراکز تحقیقاتی به دنیا اعلام کنند که مکتب اهلبیت در قرآن این است، در نماز این است.
نسبت به مسائل سیاسی اهلبیت ببینید چه انحرافاتی را ایجاد می‌کنند، وظیفه خیلی سنگین است، فوق آن که ما فکر می‌کنیم. متضرعانه متوسل شویم به فاطمه زهرا(سلام الله علیها) که اولین شهیده راه تحکیم ولایت بوده و او را واسطه قرار دهیم که خدایا این عمری که از ما باقی مانده را در دفاع از مکتب اهلبیت، در دفاع از قرآن، در دفاع از ائمه معصومین(علیهم السلام) و پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) قرار بدهد.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
- نویسنده :
- منبع :
