روایت علی اکبر صالحی از توافق با آژانس

دکتر علی اکبر صالحی در بدون تعارف این هفته که در رآکتور تحقیقاتی شهید فخری زاده ضبط شد، در خصوص مباحث مختلفی از جمله مذاکرات با مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، نحوه اجرای قانون توقف پروتکل الحاقی، تصمیمات پیش رو برای سه ماه آینده و تاثیر قانون مجلس بر شتاب گرفتن فعالیت های صلح آمیز هسته ای صحبت کرد که متن گفتگو به شرح زیر است:

 
مجری: روزهای حساسی برای سازمان انرژی اتمی است، خودتان شروع کنید، چه اتفاقاتی افتاد؟
رئیس انرژی اتمی: اعمال پروتکل الحاقی را متوقف کردیم، بازرسی هایی که در چارچوب پروتکل الحاقی انجام می گرفت، آن ها را متوقف کردیم، آن هم براساس قانونی است که مجلس شورای اسلامی حدود دو ماه و نیم پیش تصویب کرده بود. وقتی هم که قانون تصویب شد قطعا مجلس با ارگان های ذیربط مشورت می کردند، از جمله سازمان انرژی اتمی و روی محدوده های زمانی که موردنیاز است با ما مشورت کردند، مثلا این که بلافاصله 20 درصد را شروع کنید، در عرض یک سال فلان کار را بکنید و در سه ماه هزار تا سانتریفیوژ آی آر تو ام ( IR2M ) را نصب کنید، این ها براساس تفاهم و ظرفیت هایی بود که در سازمان انرژی اتمی بود و ما قولی نمی خواستیم بدهیم که خدای ناکرده نتوانیم از عهده آن برآییم و الحمدالله همه چیز طبق روال پیش می رود، خوب زمانی هم که در قانون پیش بینی شده بود که دو ماه بعد از تصویب قانون اگر آن ها وفای به عهد نکردند، ما اجرای پروتکل الحاقی را متوقف می کنیم و همین کار را هم کردیم و آخرین قدم هم، مذاکره ای بود که بنا به درخواست خود آژانس بین المللی انرژی اتمی از ایران شد که آن ها اظهار علاقه کردند که برای صحبت بیایند و ما هم بعد از مشورت با ارگان های ذیربط و مسئولین ارشدمان داشتیم ، موافقت کردند که آقای گروسی به ایران بیاید و با ما مذاکره کند.

 

مجری: چرا آژانس خواسته است که به ایران بیایند؟
 رئیس انرژی اتمی: این سوال خوبی است، آژانس به ما گفت که شما اگر این پروتکل الحاقی را متوقف کنید، فرض کنید بعد از گذشت دو هفته برجام برگشت و اجرایی شد، به مفهوم این که به همه تعهدات شان برگشتند و عمل کردند، در این فاصله اگر ما هیچ حضوری نداشته  باشیم، این یک انقطاع اطلاعاتی خواهد بود، دوربین دارند و عکس می گیرند و حتی این جا هم هستند، دقیق نمی دانم، البته این جا به پروتکل الحاقی ربطی ندارد، ولی ما چون در پروتکل الحاقی هستیم، در موافقت نامه پادمانی هم هستیم که برای قدیم هست، پروتکل الحاقی جدید هست والا چهل پنجاه سال، همان پنجاه سال است که ما در موافقت نامه پادمانی هستیم که دوربین دارند و بازرسی می کنند.

مجری: آیا همچنان ادامه دارد، ما عضو هستیم و بازرسی های شان انجام می شود؟
 رئیس انرژی اتمی: بله ما موافقت نامه پادمان، چون عضو ان پی تی (NPT) و عضو آژانس هستیم، سرجای خودش است و فقط پروتکل الحاقی را که در برجام داوطلبانه پذیرفتیم اجرا کنیم، آن را متوقف کردیم. 

مجری: برگردیم به موضوع ،آژانس به شما چه گفت؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: آژانس به ما گفته که در طی یک ماه یا دو هفته دیگر برجام برگردد و مسئولین نظام همه به اتفاق گفته اند که اگر طرف مقابل تعهداتش را انجام داد، ما هم به عقب برمی گردیم و تمام تعهدات مان را انجام می دهیم و یکی از تعهدات ما اجرای پروتکل است و این کار پروتکل یک کار مستمری در آن هست و آن عکسبرداری و فیلمبرداری مستمر آن هست و اگر انقطاعی در آن صورت گیرد و متوقف شود، پیوستگی آن از دست می رود و این باعث ایجاد سوال هایی می شود که اگر طرف ریگی به کفشش باشد و بخواهد سوال های ناجوری و اذیت بکند، یک بهانه ای برای سوال های عجیب و غریب شده و چه طور بوده است و خودش یک داستانی می شود و ما دیدیم که اگر این مسئله ادامه پیدا کند و این حرف حقی است و ما از نظر فنی صحبت می کنیم، مذاکره کردیم و هر وقت که ما مذاکره می کنیم که در خلاء مذاکره نمی کنیم و من اختیار تمام آسمان و زمین در دست من است که نیست! 
من قبل از آن که وارد مذاکره شوم ، قبل تر با مسئولین ارشد نظام و با مراجع ذیربط مسائل را مطرح و چارچوب را مشخص می کنم ، کف ها و چارچوب مذاکره را مشخص می کنیم و ما وارد مذاکره می شویم، خوب ما در همان چارچوب حرکت کردیم، الحمدالله به لطف الهی این امر محقق شد و لذا آژانس تا سه ماه حق دسترسی به سیستم های ضبط کننده اطلاعات هستند، یعنی دوربین ها را ندارد.

مجری: چرا مدت زمان سه ماه درنظر گرفته شده؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: چرا تا سه ماه، سوال خوبی کردید، آژانس هر سه ماه یک گزارش می دهد، یک گزارش فردا می دهد و تا سه ماه دیگر که گزارش دیگری می دهد، البته ما نگفتیم تا سه ماه، سر سه ماه، گفتیم تا سه ماه، اگر هفته دیگر مسئله برجام برگردد.

مجری: اگر روال به همین منوال طی شد چه می شود؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: آن وقت ما تمام اطلاعات دوربین ها را محو می کنیم و ازشون خواهش می کنیم که دوربین ها را تماما برچینند. 

مجری: آقای رافائل گروسی مدیر آژانس که به ایران آمدند آیا به شما گفتند که کاری کنید که این پروتکل الحاقی را نخواهید متوقف کنید؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: قبل از آن که ایشان به ایران بیاید؛ اگر غیر از این می گفت ، که ما اجازه نمی دادیم به ایران بیاید و خودش قبل آمدن به ایران یک مصاحبه انجام داده بود و ما از طریق سفیرمان به اطلاع ایشان رسانده بودیم و ما هم یک هفته قبل، اواخر بهمن به آژانس اعلام کرده بودیم که در 5 اسفند متوقف می کنیم و شما آماده باش باشید و اقداماتی را که باید با بازرسان تان اینجا انجام دهید، بکنید؛ تا ما در 5 اسفند پروتکل را متوقف کنیم.

 

مجری: آقای دکتر بلاخره یک اختلاف نظرهایی در این میان به وجود آمد، می خواهم راحت از شما بپرسم؛ آیا این بیانیه مشترکی که بین شما و آژانس بین المللی انجام شد، پشت پرده هایی هم داشت؟ 
رئیس سازمان انرژی اتمی: خیر، پس ما در این سه چهار ساعت چه بحثی می کردیم و اگر پشت پرده ای داشته باشد، پشت پرده اش این هست که ما اعلام کردیم که پروتکل را اجرا می کنیم و آقای گروسی اعلام کردند که ما حق ایران را در اجرای قانون به رسمیت می شناسیم و ما نشستیم و فکر کردیم و گروه ایشان با دو نفر از مشاورین شان آمده بودند و ما هم با دو سه نفر از دوستان مان بودیم، نشستیم، بحث کردیم و فکر کردیم و هر کدام به اتاق خودشان می رفتند و دوباره برمی گشتیم تا به این جمع بندی دو طرفه رسیدیم که مرضیه الطرفین بود.

مجری: آیا آن چه که در چارچوب پروتکل الحاقی بود، الان دسترسی ها گرفته شده است یا استثناء هم وجود دارد؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: تمام آن چیزی که در پروتکل الحاقی بود، الان دسترسی هایش گرفته شده، مثلا یکی از آن مواردی که در پروتکل الحاقی هست، دسترسی های مکمل است، مثلا براساس پروتکل آن ها یک جایی را دیده اند و می خواهند یک جای دیگر، نزدیک آن جا را هم ببینند، یعنی دسترسی مکمل ببینند، که آن را هم جلویش را گرفته ایم.

 
مجری: قانون مجلس چقدر به شما در پیشبرد اهداف و مسیری که پیش رو دارید کمک می کند؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: این قانون از نظر ما و منظر فنی، بسیار فرصت خوبی بود، بسیار فرصت خوبی بود، من واقعا این را در دولت و به دوستان مان گفتم که این قانون یک فرصت طلایی برای ما ایجاد کرد، من مباحث سیاسی اش را کنار می گذارم، بحث تحریم و غیره دیگران مسئولش هستند من مسئول این هستم که سانتریفیوژها درست باشد و راکتور سرجایش باشد هر کسی مسئول یک کار است، این قانون فرصتی را به ما داد که گفتیم خدا را شکر ،خداوند فرصتی را فراهم کرد ما توانستیم در عرض 24 ساعت 20 درصد را راه بیاندازیم.
 24 ساعته آن هم الله اکبر حالا ما می خواهیم ترمز بگیریم دیگر نمی توانیم دولت و قانون گفته 120 کیلو در سال که می شود مثلا ماهی 10 کیلو ما تولید کنیم، ما هنوز یه ماه نشده بیست و پنج شش کیلو رفتیم، یعنی سه چهار پنج شش ماه دیگر این 120 کیلو تمام می شود نمی توانیم حالا متوقفش کنیم. برویم جلو چکار کنیم قانون گفته در سال خب. جوانان ما و ظرفیت سازمان انرژی اتمی آنقدر زیاد است و عشق جوانان ما واقعا جوانها وقتی که فرصت پیدا می کنند سراز پا نمی شناسند شبانه روز با عشق کار می کنند.

مجری: این اتفاقه الان فکر کنم دوباره افتاد؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: همیشه این جور بوده ولی خب شب هم هست و روز هم هست اینها، حالا ما بایست بگوییم این 20 درصد دیگر اینقدر، قانون گفته 120 کیلو در سال خوب گذاشتن پشتش برو حالا تا ببینیم چه جوری می شود خب حالا 120 تا را تولید می کنیم بعدش به مجلس اعلام می کنیم چه کار کنیم ادامه بدهیم ندهیم یا هزار تا ماشین Ir6 نسل بسیار جدید ما هزار تا حالا صد تا 200 تا 300 تا هزار تا خوب داریم تولید می کنیم آن هم بعد از حادثه نطنز یعنی آمدند مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای نسل جدید ما را زدند اما الحمدلله به کوری چشم آن کسانی که این کار خبیث را انجام دادند ما در عرض یک ماه ظرفیتمان را برگرداندیم به ظرفیت قابل قبولی حدود شصت هفتاد درصد ظرفیتی که داشتیم و داریم تولید می کنیم ضمن این که دل کوه را می شکافیم که تا این ها باشند بفهمند که با جمهوری اسلامی این طوری چیز نکنند الان دولت متعهد شد سالن های بزرگی را در دل کوه داریم ایجاد می کنیم حالا یکی از دوستان شوخی به من می گفت که آقای صالحی به من بگو که کجاست من یه خرده این پا و اون پا کردم گفت من از بی بی سی البته هر شب می بینم این رو که کجاست و چه جوری است ما در دل کوه داریم این کارها را می کنیم و مصون سازی می کنیم.

مجری: می خواهم بگویم قانونه برای پیشبرد کارهای ما خوب بوده؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: عالی بود ببینید الآن در صنعت هسته ای باید چکار کنیم آقا فرمودند بروید نیروگاه بسازید. از 50 سال پیش که آقای دکتر اعتماد شروع کردند یک راکتور داریم ،ما الآن داریم دو تا می سازیم این دو تا را سه چهار ساله شروع کردیم بده؟ 10 میلیارد دلار بزرگترین طرح صنعتی کشور ماست.

 

مجری: حضرت آقا فرمودند که اگر به آن نتیجه برسیم و نیاز داشته باشیم تا 60 درصد هم می توانیم غنی سازی کنیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی: بله ما الان این ظرفیت را داریم قانونش به ما اجازه داده ظرفیتش همین الآن موجود، این هم از آن 24 ساعتی ها است یعنی به همین سرعت.

مجری: آقای دکتر جرا امریکایی ها و اروپایی ها از اجرای این قانون نگران بودند؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: چون که از موضع منطق قدرت صحبت می کنند، از موضع منطق زور صحبت می کنند از موضع قدرت منطق که صحبت نمی کنند می گوید من زور دارم بنابراین چون زور دارم هرکاری که بخواهم می کنم، تو کی هستی که می گویی من قدرت مطلقم پس واسه چی سازمان ملل درست کردید پس برای چه این همه مرکز بین المللی هست، متوجه هستید 42سال سعی کردند کمر ایران را به خاک بنشانند توانستند؟ ما عزیزتر شدیم که قوی تر شدیم بله مشکل آفریدیم یک مقدار از نظر اقتصادی مشکل داریم اما کشوری نیستیم که از پا درآمده باشیم من یک بار گفتم ما تمام آستانه های صنعت هسته ای را در اختیار داریم از اکتشاف و استخراج، طراحی راکتور، کمک به صنعت، کمک به بهداشت و همه این ها، ما الآن همین کووید19 یکی از تجهیزات بسیار حساسش سانتریفیوژهایی است که 28 هزار دور در دقیقه باید بچرخد همین واکسن ها را کی ساخت برایشان؟ ما ساختیم دادیم اگر نبود که کسی این را نمی داد

مجری: چرا امریکایی ها به جای برگشت به برجام و لغو تحریم ها دنبال این هستند که در یک فضای خارج از برجام بنشینند مذاکره کنند؟
رئیس سازمان انرژی اتمی: دارند القا می کنند که ایران اهل مذاکره نیست یعنی می خواهند در افکار عمومی یک جوری جا بیاندازند که مثلا ما اهل مذاکره نیستیم این نیست اما مذاکره شرایط خودش را دارد توجه می کنید؟ و آن شرایط را مقام معظم رهبری تعیین می کنند پس اولا دنبا بفهمد که ما اهل مذاکره نیستیم ما مذاکره کردیم اما مذاکره ای که او مدنظر دارد از نظر ما مردود است او مذاکره را یک منظر دیگری لذا آن چیزی که ما مردود می دانیم مذاکره ای است که طبق تعریف او دارد القا می شود دلیل برای عدم اعتمادمان داریم از زمان کودتای 28 مرداد تا جنگ تحمیلی صدام علیه ما تا همه این ها را بیینید ما دلیل داریم حالا آن ها دلیل شان چیست؟ این جنگ اراده ها است من به شما بگویم جنگ اراده ها است او می خواهد ببیند اراده ها است من به شما بگویم او می خواهد ببیند اراده ما تا کجاست ما باید قوی و محکم و منسجم در داخل پشت سر حضرت آقا حرکت کنیم ما با هم اختلاف داشته باشیم ولی توی این مسائل باید ید واحده باشیم یک فرمانده داشته باشیم فرمانده بگوید الآن بروید خب می رویم ، نروید نمی رویم.

مجری: در این قسمت از برنامه، بدون تعارف ترین جمله تان را بفرمائید.
رئیس سازمان انرژی اتمی: بله من می خواهم این را عرض بکنم علی رغم همه محدودیت ها الحمدلله ایران سرپاست و من این نوید را می دهم این نوید را بی خودی نمی دهم بلکه ما از نظر اقتصادی شرایط مان یک خرده با مشکلاتی روبرو است اما منحنی اقتصادی ما الان یکی دو ماه دیگر شیبش رو به بالا شد دیگر چاره ای ندارد شیب رو به بالا باید برود داریم خودمان را با شرایط موجود تطبیق می دهیم راه را پیدا کردیم ما نزدیک قله ایم به قول حضرت آقا می گویند ما داریم به طرف قله می رویم نزدیک قله ایم دیگر این نفس های آخر را باید بکشیم تا به قله برسیم بعدش دیگر سرازیری است.