جزییات تولید واکسن اسپوتنیک در ایران

محمود نجفی عرب در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: در رابطه با واکسن‌های خارجی، ما همواره گفته‌ایم که زمان آغاز مذاکرات اهمیت فراوانی دارد. برای مثال در رابطه با واکسن آنفولونزا که میزان تقاضای برای آن قابل قیاس با واکسن کرونا نیست، با توجه به محدودیت ظرفیت تولید، بخش خصوصی از چند ماه قبل درخواست خود را برای شرکت‌های تولید کننده ثبت می‌کند تا در فصل موردنظر این واکسن‌ها به کشور وارد شود. با این وجود در سال جاری دیدیم که با توجه به افزایش تقاضا برای این واکسن و مشکلات داخلی، شرایط برای دریافت آن دشوار شد.
وی با بیان اینکه امروز رقابتی جهانی برای واردات واکسن کرونا به وجود آمده، توضیح داد: همانطور که از قبل نیز پیش‌بینی می‌شد، با توجه به اینکه لااقل در ماه‌های ابتدایی، ظرفیت تولید واکسن کرونا، در قیاس با تقاضای جهانی موجود، محدود است، برای تامین نیازها باید روش‌هایی در دستور کار قرار می‌گرفت که متاسفانه ما در آنها ورود نکرده‌ایم، یا به هر نحو وزارت بهداشت صلاح ندید که این اتفاق رخ دهد.
رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: یکی از اقدامات این بود که ما در فاز سه مطالعات واکسن‌های خارجی مشارکت کنیم که البته باید ریسک تزریق آن به مردم را می‌پذیرفتیم که وزارت بهداشت این نظر را نداشت. امروز بعضی از کشورهایی که در حوزه واکسیناسیون سرعت بیشتری داشته‌اند در فرایند آزمایش واکسن حاضر بوده و به همین دلیل در اولویت قرار گرفته‌اند. موضوع دوم بحث سرمایه گذاری در تحقیقات واکسن کرونا بود که این موضوع نیز به دلیل محدودیت‌هایی که در کشور وجود داشت رخ نداد.
نجفی عرب با بیان اینکه در موضوع واکسن کرونا، دولت‌ها نقش تعیین کننده دارند و بخش خصوصی در حوزه کلان وارد نمی‌شود، تشریح کرد: با توجه به اینکه برای قطع زنجیره کرونا، نیاز واکسیناسیون بخش قابل توجهی از جامعه وجود دارد، دولت‌ها خود موضوع تامین و توزیع واکسن را بر عهده می‌گیرند و حتی شرکت‌های خصوصی که به تولید واکسن رسیده‌اند نیز به طور معمول با دولت‌ها تعامل می‌کنند و در این رابطه ایران نیز مستثنی نیست.
وی اضافه کرد: بخش خصوصی در ماه‌های گذشته بارها اعلام کرده که در هر حوزه‌ای که به کاهش فشار کرونا و بهبود وضعیت کشور در این حوزه کمک می‌کند، آماده فعالیت است و در حدود یک سال گذشته نیز شرکت‌های خصوصی در حوزه‌های مختلف دارویی و بهداشتی تمام تلاش خود را به کار بسته‌اند. در رابطه با واکسن نیز قطعا بخش خصوصی در هر حوزه‌ای که توان داشته باشد حضور خواهد داشت و تمام ظرفیت خود را فعال می‌کند اما در عین حال واقعیت‌ها را نیز باید در نظر بگیریم.
رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران با اشاره به اینکه برای اعطای مجوز واردات واکسن کرونا به کشور دولت می‌توانست چند ماه زودتر اقدام کند، گفت: با توجه به اینکه فرایند خرید واکسن طولانی و پیچیده است و از سوی دیگر با توجه به کمبودهای جهانی، اساسا فروش واکسن به کشورهای دیگر با سختی دنبال می‌شود، اگر چند ماه زودتر این امکان فراهم می‌شد، ما شانس بیشتری برای واردات داشتیم و به نوعی در این حوزه فرصت سوزی کردیم. امروز نیز بخش خصوصی تمام توان خود را برای کمک به دولت برای واردات واکسن بسیج خواهد کرد اما در نهایت باید به محدودیت‌ها نیز توجه کنیم.
نجفی عرب در پاسخ به این سوال که بحث تولید مشترک واکسن روسی اسپوتنیک از سوی بخش خصوصی به چه شکل دنبال می‌شود، اظهار کرد: در جریان سفر چند هفته قبل تعدادی از مقامات بهداشتی ایران به روسیه، نمایندگان یک شرکت خصوصی نیز این هیئت را همراهی کرد و بنا شد بر اساس یک توافق دو جانبه، این واکسن روسی در ایران به شکل مشترک تولید شود و در نهایت از این تولیدات مشترک بخشی به ایران و بخشی به روسیه برسد.
وی افزود: ما در فرایند انتخاب این شرکت خصوصی مشارکتی نداشتیم و در واقع این سوال وجود داشت که چرا این شرکت انتخاب شده است اما به هر حال در ایران ظرفیت بالایی برای تولید و برطرف کردن نیازهای کشور وجود دارد و باید از آنها استفاده کرد.
نجفی عرب خاطرنشان کرد: خوشبختانه کار تولید واکسن ایرانی کرونا نیز دنبال می‌شود و طبق اعلام مسئولان در ماه‌های آینده امکان تولید انبوه آن وجود دارد. ما پیش از این نیز گفته بودیم که شرکت‌های ایرانی برای دورانی طولانی در حوزه تولید واکسن‌های مختلف فعالیت داشته‌اند و در صورت فراهم شدن مقدمات لازم، واکسن ایرانی کرونا نیز امکان تولید دارد و امیدواریم که ضمن به کارگیری تمام ظرفیت‌های برای واردات واکسن برای گروه‌های پرخطر، با رسیدن واکسن ایرانی، امکان ایمن سازی جامعه در برابر کرونا به وجود آید.