ایجاد زمینه برای شرکت حداکثری در انتخابات واجب شرعی است

آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در نشست علمی «فقه تبلیغات رسانه‌ای و مناظرات انتخاباتی» که بامشارکت سازمان صدا و سیما و انجمن علمی ارتباطات و تبلیغ حوزه علمیه قم با حضور اندیشمندان و محققان در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام برگزار شد با بیان اینکه، نظام اسلامی مشروعیتش دو رکن دارد، گفت: یک رکن نظام اسلامی دین و رکن دیگر مردم هستند. اگر دین نباشد انتخاب مردم مشروعیت ندارد و اگر مردم بروند یک حاکم غیر صالح یا کسی که شرایطی که برای حکومت باید داشته باشد را نداشته باشد انتخاب کنند ولو اکثریت این انتخاب را داشته باشند این مشروع نیست.

حکومت دینی بدون آراء مردم و آراء بدون حکومت دین اعتبار ندارد

وی افزود: انتخاب مردم باید در دایره شرایطی باشد که دین برای مردم قرار داده و این شرایط هم اتفاقاً به مصلحت خود مردم است نه اینکه شرایطی باشد که خارج از مصالح مردم باشد لذا دین بدون آراء مردم، آراء مردم بدون دین اعتباری ندارد.

وی با بیان اینکه: منظور از امانت در آیات و روایات، حکومت است گفت: هیچ امانتی بالاتر از مسؤلیت و حکومت نیست. در انتخابات مردم چشم‌شان را باز کنند، بدانند دارند این حکومت را به دست چه کسی می‌دهند چرا که خدای تبارک و تعالی  اداء امانت را به عنوان یک وجوب شرعی قرار داده و حضور در انتخابات وجوب ادای امانت است.

انتخابات در نظام اسلامی در دایره امانت قرار می گیر نه وکالت

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: مسئله انتخابات در نظام اسلامی در دایره امانت قرار می‌گیرد نه مسئله وکالت است، حتی در انتخابات مجلس ولو ما تعبیر می‌کنیم اینها وکلای مردم هستند، ممکن است از نظر حقوقی هم الآن مسئله وکالت مطرح باشد ولی از جهت فقهی هر مسئولیتی در نظام اسلامی از خود ولایت فقیه گرفته تا پائین‌ترین مسئولیت‌ها عنوان امانت دارد و امانتداری غیر از این است که انسان وکالت‌داری کند پس این واجب است.

حق انتخاب مردم در مشروعیت دخالت دارد

وی در جمع بین تکلیف و حق، در انتخابات گفت: مردم حق دارند  رئیس جمهور یا هر مسئولی را انتخاب کنند و این حق یک امر تشریفاتی و تزیینی نیست، بلکه یک امری است که در مشروعیت دخالت دارد.

مراقبت از آراء، حفظ امانت، حق الناس و واجب است

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام قم، تصدی مسؤلیت را واجب کفایی دانست و افزود:  مراقبت از آراء، حفظ امانت، حق الناس و واجب است و نظام اسلامی باید از تک تک آراء امانتداری کند و آن را حفظ کند.

رأی افراد در جامعه اسلامی به یک میزان اعتبار دارد

استاد دروس خارج فقه حوزه با اشاره به سخنان امیرالمؤمنین علی علیه السلام، گفت: نباید به کوچک‌ترین و ضعیف‌ترین کسی که در جامعه وجود دارد به دیده حقارت نگاه بشود و از نظر نقش او در حکومت، همان اندازه‌ی رأیی که بالاترین شخصیت جامعه اسلامی که ولی فقیه است دارد، به همان اندازه ضعیف‌ترین شخص در جامعه همان حق را دارد، باید رأی او هم گرفته شود و رأی او هم معتبر است.

آیت الله فاضل لنکرانی ایجاد زمینه برای شرکت حداکثری در انتخابات را واجب شرعی دانست و افزود: نظام اسلامی و مسئولین نظام باید زمینه را برای شرکت حداکثری فراهم کنند و مسئله حداکثری فقط یک امر راجح در انتخابات نیست! بلکه این موضوع مبنای فقهی دارد.

وجوب آگاهی دادن به مردم توسط مسؤلین و رسانه ملی

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود، به وجوب آگاهی دادن به مردم نسبت به هر آنچه لازم است اشاره کرد و ادامه داد: مردم باید آگاهی پیدا کنند که این رئیس جمهوری که می‌خواهد انتخاب شود باید در اقتصاد وارد باشد، در سیاست وارد باشد، در فرهنگ وارد باشد، در همه امور و مسائل داخلی و خارجی وارد باشد لذا آگاهی مردم را باید روز به روز بالا برد و این به عنوان یک تکلیف برای مسئولین نظام و مسئولین رسانه‌ی ملی است.

وجوب حفظ وحدت و یکپارچگی جامعه در انتخابات

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام قم حفظ وحدت و یکپارچگی جامعه در انتخابات و در زمان تبلیغات انتخاباتی را واجب دانست و گفت: چرا هر انتخاباتی که می‌خواهد واقع بشود باید تشتت و تقابل در جامعه به وجود بیاید؟ چرا بین مجموعه‌های علمی، سیاسی و داخلی کشور تقابل‌های بدی به وجود می‌آید و اصلاً گاهی اوقات هر انتخاباتی جامعه را شقه شقه می‌کند، در حوزه، در بیرون حوزه، دانشگاه، نهادها، بازار، نباید این مسائل واقع شود و همه باید بدانند آنچه که این انقلاب را تا کنون حفظ کرده وحدت و یکپارچگی مردم است و هر چه که به این وحدت بخواهد ضربه بزند منافات با آن اهداف و آرمان‌های انقلاب دارد.

آیت الله فاضل لنکرانی با بیان اینکه یک افرادی را شورای محترم نگهبان با تحقیق و بررسی تأیید می‌کند گفت: در میان افراد، سلیقه‌ها و تشخیص‌ها مختلف است، یکی می‌گوید این اصلح است و دیگری می‌گوید او اصلح است. حالا ما بگوئیم آنهایی که گفتند او اصلح است مطابق با اسلام است و همان کسانی که از دید آنها غیر اصلح هستند و مورد تأیید هم قرار گرفتند، بگوئیم این مطابق با اسلام نیست، این غلط است.

مردم خودشان انتخاب کنند، رأی تحمیلی حرام و تضییع حق است

وی از رسانه ملی، مطبوعات، نهادها، روحانیت و مبلغین خواست در انتخابات نگذارند مردم تکه تکه شوند و تشتت پیدا کنند و تاکید کرد: باید به مردم بگوئید خودتان بروید انتخاب کنید چرا که از چیزهایی که جزء احکام انتخابات است اینست که اگر به کسی که نرفته تحقیق کند به تحمیل بگویم که به یک نفر رأی بده، اگر او به ما اطمینان دارد و می‌داند که تحقیق کردیم و بینی و بین الله به یک جایی رسیدیم اشکال ندارد اما یک وقت می‌گویم بنویس، این حرام است و تضییع حق یک نفر است.

از توطئه‌های دشمن این است که بگویند دین نمی‌تواند حکومت کند

آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به سخنان رهبری معظم انقلاب که فرمودند نامزدها نباید وعده‌های غیر قابل عمل و وعده‌های دروغین به مردم بدهند گفت: از بحث‌های فقهی و اخلاقی انتخابات همین وعده‌هاست چرا که این وعده‌ها مردم را نسبت به نظام اسلامی، وقتی می‌بینند عمل نشد، مردد می‌کند و در صورت عملیاتی نشدن خدای ناکرده برداشت می‌کنند دین نمی‌تواند حکومت کند و از توطئه‌های دشمن این است که بگویند دین نمی‌تواند حکومت کند!

مقصود از انتخابات عزت اسلام است

آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به سخنان امیرالمؤمنین در خطبه نهج البلاغه در خصوص رعایت حقوق رعیت توسط والی واینکه تشکیل حکومت دینی موجب عزت اسلام است و سخنی از امام راحل (ره) که فرمود هدف اصلی از انتخابات حفظ اسلام است گفت:  باید در انتخابات این مقصود که عزّت اسلام و دین است رعایت بشود لذا کسی که می‌خواهد انتخاب شود حق ندارد وعده خلاف بدهد.

تعاهد انتخاباتی وجوب وفا دارد

وی با واجب دانستن وفا به وعده‌ها در انتخابات توسط نامزدها گفت:    این نکته بسیار مهم است و من تقاضا می‌کنم در رسانه ملی به این مطلب خیلی توجه داده شود، کسی که خودش را در معرض قرار می‌دهد یک تعاهدی با مردم دارد، عهد دو طرفه است، آنچه که در فقه فقهای ما می‌گویند وفا به شرط ابتدایی لازم نیست، عهد یک طرفه است. مثلاً می‌گویم امروز می‌آیم درس، بعد نخواستم بیایم و نمی‌آیم، این خلاف شرعی نشده! اما اگر تعاهد شد یعنی عهد در مقابل عهد، یعنی آن آقایی که به مردم می‌گوید اگر من آمدم اقتصاد را چه می‌کنم، سیاست را چه می‌کنم، اخلاق را چه می‌کنم، بداند که با مردم تعاهد می‌کند. تعاهد با مسئله عهد فرق دارد، تعاهد مسلم وجوب وفا دارد وحتماً باید به آن وفا کند.

در نظام اسلامی پذیرش یک مسئولیتی که انسان می‌داند از عهده آن برنمی‌آید مسئولیت حرام است

آیت الله فاضل لنکرانی احراز توانایی انجام مسؤلیت توسط خود افرادی که می‌خواهند انتخاب شوند  را مهم دانست و تاکید کرد:  غیر از اینکه نهادهایی باید صلاحیت افراد را احراز کنند، خود ایشان هم باید ببینند چنین توانایی‌ای دارند یا نه؟ چرا که در نظام اسلامی پذیرش یک مسئولیتی که انسان می‌داند از عهده آن برنمی‌آید یا می‌داند کسی قوی‌تر از او وجود دارد مسئولیت حرام است.

قصد اصلی انتخاب شوندگان در انتخابات باید خدمت به دین باشد

وی با بیان اینکه قصد اصلی انتخاب شوندگان در انتخابات باید خدمت به دین باشد، گفت: شخص باید ببیند دین چه می‌گوید، اسلام چه می‌گوید؟ اسلام از او چه توقعی دارد، مسئله مسئله‌ی امانت است، این امانت که مردم به او می‌سپارند یک وجهش این است باید دید که دین چه می‌گوید؟ اینکه غربی‌ها چه می‌گویند؟ آنها چه می‌گویند؟ قبل از اینها باید ببیند قرآن چه می‌گوید؟ آیا قرآن اینکه زیر بار استکبار و کفر برود و یک جامعه‌ای را به ذلت بکشاند قبول می‌کند یا نه؟ آیا دین اجازه‌ی این قرارداد را می‌دهد یا نه؟ اینها در رأس افکار او باشد.

اهمیت عدم استبداد رأی حاکم اسلامی

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همچنین به عدم استبداد به رأی، حاکم اسلامی اشاره کرد و گفت: در نظام اسلامی مشورت بر خود پیامبر اکرم واجب بوده و امام رضوان الله تعالی علیه نیز می‌فرمایند بر تک تک مردم نظارت بر اولیای امور واجب است، و این حرفی است که متأسفانه هنوز روی آن کار نشده است.

حق بودن نظارت مردم بر مسؤل منتخب

وی یادآور شد: چرا در انتخابات به مردم می‌گوئیم که بیائید، وقتی آمدند آنها را فراموش می‌کنیم تا انتخابات بعدی؟! باید به مردم بگوئیم وقتی آمدید تازه وظیفه‌تان بیشتر می‌شود، باید ببینید این آقایی که انتخاب کردید درست عمل می‌کند یا نه؟ نباید بگذاریم فقط رقبای سیاسی او حرف‌هایی علیه او بزنند، خود مردم باید نظارت کنند و اینکه مردم باید نظارت کنند، تا مسبوق به یک حقی نباشد، نظارت معنا ندارد!

فقه و اخلاق، پایه سیاست است

آیت الله فاضل لنکرانی با بیان اینکه فقه و اخلاق پایه سیاست است گفت: شما درباره کاندیدای مورد نظر خودتان نقاط قوتش را بگوئید، البته حق ندارید مبالغه کنید، اما نسبت به دیگران از جهت توانایی کار، اگر شخص اقتصاد بلد نیست، سیاست بلد نیست، اینها هم عیبی ندارد گفته شود، چون می‌خواهید یک مسئولی انتخاب کنید و همانطور که  رهبری هم مکرر فرمودند دنبال تخریب،  نباید باشید چرا که اسلام قبل از اینکه با سیاست شکل بگیرد با فقه و اخلاق شکل گرفته، و اینکه روایت می‌گوید اذا قال المؤمن لأخیه اُفٍ خرج من ولایته، این از ولایت خدا خارج می‌شود یعنی اینقدر مؤمن در پیش خدا عظمت دارد.

توصیه‌های اخلاقی هنگام رقابت انتخاباتی

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام قم در پایان توصیه کرد: در تبلیغات و رقابت انتخاباتی طعنه نزنیم، رقیب را از اسلام و انقلاب خارج نکنیم، ما افرادی داریم که سرمایه‌های این انقلاب هستند، اینها محصول این انقلاب هستند، برای اینکه الآن در انتخابات بگوئید این انقلابی نیست! اینها دشنام و خلاف واقع است که امیدواریم هر چه می‌گذرد اخلاق، فقه و عقلانیت بیشتر بشود.

آیت الله فاضل لنکرانی اظهار امیدواری کرد انتخابات بسیار با شکوه برگزار شود و آنچه مرضی رضای امام زمان و منویات رهبری انقلاب هست تحقق یابد و یک انتخاباتی واقع شود که این انقلاب را تحکیم کند و باعث عزت ملت ایران شود.