افتتاح ۱۰ پروژه کلان ریلی و جاده‌ای تا پایان مردادماه

 آخرین افتتاحیه‌های دولت تدبیر و امید در بخش ریلی در ماه‌های خرداد، تیر و مرداد امسال عملیاتی می‌شود و با افتتاح پنج مسیر ریلی جدید سوت قطار در استان‌های جدیدی شنیده شود.
قرار است در روزهای آخر ماه‌های خرداد، تیر و مرداد ۱۴۰۰ پروژه‌های ریلی «زاهدان- خاش»، «یزد- اقلید»، راه‌آهن «بستان‌آباد- تبریز»، خط دوم «ریلی بافق- زرین‌شهر» و خط دوم ریلی «قزوین- زنجان» افتتاح شود.
همچنین پروژه‌های جاده‌ای آزادراه «اراک- خرم‌آباد»، راه اصلی «سنندج- مریوان»، راه اصلی «پاتاوه- دهدشت»، باند رفت آزادراه «تهران- شمال» و آزادراه «اصفهان- شیراز» به بهره‌برداری خواهند رسید.
جزییات پروژه‌های ریلی در آستانه افتتاح
راه‌آهن «زاهدان- خاش» به طول ۱۵۰ کیلومتر آخرین بار فروردین امسال مورد بازدید هوایی «محمدباقر نوبخت» معاون رییس جمهوری قرار گرفت. جابه‌جایی سالیانه ۹۲۷ هزار نفر مسافر و ۲.۸ میلیون تن بار در سال نخست بهره‌برداری از اهداف افتتاح این پروژه است. همه اعتبار مورد نیاز برای تکمیل این پروژه تخصیص یافته و پیشرفت فیزیکی آن تا پایان فروردین امسال ۷۰ درصد بود.
راه آهن «یزد-اقلید» به طول ۲۷۰ کیلومتر که هدف مهم آن جابه‌جایی سالیانه چهار میلیون تن بار و یک میلیون مسافر در سال نخست بهره‌برداری است، به پیشرفت ۹۰ درصدی رسیده و با تخصیص اعتبار ۴۰۰ میلیارد تومانی قرار است تا خردادماه به بهره‌برداری برسد.
راه آهن «بستان‌آباد- تبریز» به طول ۴۴ کیلومتر پروژه بعدی است که به منظور جابه‌جایی سالیانه یک میلیون نفر مسافر و ۲ میلیون تن بار در سال نخست، بهبود شبکه ریلی و کریدور شرق به غرب کشور، تسهیل ترانزیت و جابه‌جایی کالا و مسافر و کمک به فرآیند تولید در منطقه ساخته می‌شود. پیشرفت فیزیکی این پروژه ۷۴ درصد و اعتبار باقی‌مانده آن ۳۰۰ میلیارد تومان است.
خط دوم ریلی «بافق- زرین‌شهر» نیز با هدف رفاه حال مسافران، ارتقای ایمنی، کاهش مدت زمان توقف قطارها و تسهیل برنامه‌ریزی به منظور تعمیر و بهینه‌سازی شبکه ریلی به طول ۲۳۷ کیلومتر مراحل نهایی آماده‌سازی خود را طی می‌کند. مهم‌ترین مشکل خطوط ریلی در این محور به نهایت رسیدن ظرفیت آن است و با اضافه شدن خط دوم امکان اعزام قطار بیشتری در خطوط ریلی استان ایجاد خواهد شد. اکنون به دلیل یک‌خطه بودن خطوط ریلی در این استان قطارها به صورت رفت و برگشتی روی یک خط در حال حرکت هستند و پیش‌بینی می‌شود با دو خطه کردن خطوط ۲۰ درصد به ظرفیت موجود اضافه شود.
دو خطه کردن خط ریلی «تهران- قزوین- زنجان» نیز پروژه دیگر وزارت راه و شهرسازی است که اکنون در حال گسترش بوده و دولت از ابتدا به دنبال آن بود تا هرچه زودتر خط دوم آن افتتاح شود. اجرای این پروژه ظرفیت حمل بار در مسیر کریدور شرق به غرب کشور را بیش از هفت میلیون تن افزایش خواهد داد.
این خط ریلی همچنین ۱.۵ ساعت زمان سفر در مسیر ریلی زنجان - قزوین را تقلیل خواهد داد. ۸۰ میلیارد تومان از طریق سازمان برنامه و بودجه کشور برای اتمام این پروژه در نظر گرفته شده است. ساخت خطوط دوم ریلی به واسطه اینکه بهره‌وری راه آهن توسعه یافته و با افزایش ظرفیت بار و مسافر، زمان سفر کاهش پیدا کند در اولویت دولت است.
جزییات پروژه‌های جاده‌ای در آستانه افتتاح
آزادراه «اراک- خرم‌آباد» به عنوان بخشی از کریدور آزادراهی کشور و کوتاه‌ترین مسیر جاده‌ای اتصال تهران به بندر امام خمینی(ره) است و اکنون پیشرفت فیزیکی ۸۸ درصدی دارد. اکنون بخش مهمی از این آزادراه حدفاصل اراک تا بروجرد به طول ۶۷ کیلومتر با پیشرفت فیزیکی ۸۸ درصد در مراحل نهایی اجرایی قرار دارد. با بهره‌برداری از این قسمت زمان سفر ۴۰ دقیقه کاهش می‌یابد، حدود ۶۵ میلیون لیتر سالیانه در مصرف بنزین صرفه‌جویی می‌شود و با کاهش تصادفات ۱۴۷ میلیارد ریال و کاهش زمان سفریک‌هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال صرفه‌جویی سالیانه انجام می‌گیرد.
طول پروژه جاده جدید «سنندج- مریوان» ۵۳ کیلومتر است که عملیات اجرایی ۴۴ کیلومتر از پروژه به اتمام رسیده و مردم منطقه به‌طور غیررسمی درحال استفاده و بهره‌برداری از آن هستند. با توجه به قرارگیری مرز رسمی باشماق در انتهای این مسیر، رانندگان خودروهای ترانزیتی و کالاهای صادراتی بخش عمده‌ای از ترددکنندگان این جاده هستند. کم عرض بودن جاده فعلی، پتانسیل گردشگری شهر مریوان و سروآباد و همچنین قرارگیری در منطقه کوهستانی باعث شده از پرترافیک‌ترین مسیرهای استان باشد که بهره برداری از جاده جدید می‌تواند در کنار کاهش بار ترافیکی مسیر قدیمی، بخش عمده‌ تصادفات جاده‌ای را کاهش دهد.
طرح ملی «پاتاوه- دهدشت» به عنوان شریان حیاتی و تحول آفرین در خطه جنوب کشور سال ۱۳۷۳ کلید خورد، اما روند اجرای آن کند پیش رفت تا اینکه در دولت دوازدهم به عنوان یک طرح مهم دیده شد و دولتمردان آستین همت را برای اتمام آن بالا زدند. مسیر اصلی پاتاوه - دهدشت به طول ۱۳۶ کیلومتر در ادامه محور اصلی شهرضا - یاسوج، بخشی از کریدور اتصال مرکز کشور به جنوب و در واقع اتصال‌دهنده بخشی از مرکز کشور از استان اصفهان به بنادر جنوبی در زمان کمتری است. چهار دولت در این مدت تلاش کردند که جاده پاتاوه به دهدشت را به پایان برسانند اما در دولت دوازدهم نگاه ویژه ای به این طرح شد.
با رویکرد دولت، طرح ملی پاتاوه به دهدشت جزو ۳۳ طرح مهم «جهش تولید» کهگیلویه ‌و بویراحمد آورده شده و عزم مسوولان برای تکمیل آن جدی شد. ساخت محور پاتاوه - دهدشت تحولات شگرف ملی و محلی در پی خواهد داشت به‌طوری که با پایان ساخت این مسیر فاصله بندر امام‌خمینی‌(ره) تا اصفهان ۲۷۰ کیلومتر و زمان عبور از مسیر نیز چهار ساعت کاهش خواهد یافت. این مسیر علاوه بر کارکرد ملی آن، پنج بخش مهم و پرجمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد شامل بخش کبگیان در شهرستان دنا، شهرستان مارگون، بخش‌های چاروسا و دیشموک در کهگیلویه و بخشی از شهرستان لنده را از بن بست جاده‌ای و محرومیت خارج می‌کند.
اکنون باند رفتِ منطقه ۲ آزادراه تهران- شمال به ۲ فاز یا قطعه تبدیل شده و در حال اجرا است. فازِ نخست باند رفت در منطقه ۲ شامل تونل البرز شرقی و اتصال دهنه شمالی و جنوبی آن به جاده چالوس به طول ۹ کیلومتر و اتصال شمال و جنوب تونل البرز است که پنج کیلومتر از مسیر فعلی جاده چالوس را کوتاه می‌کند. با افتتاح این فاز ‌قسمت صعب‌العبور جنوب و شمالِ تونل کندوان از مدار خارج می‌شود و مسیر ایمن خواهد شد. پیشرفت فیزیکی قطعه یک از باند رفت در منطقه ۲ آزادراه تهران- شمال حدود ۸۵ درصد است و پیش‌بینی می‌شود در مرداد ماه امسال به بهره‌برداری برسد.
آخرین وضعیت طرح‌های مسکنی 
وضعیت افتتاحیه‌های مسکنی نیز شامل افتتاح ۴۱ هزار پروژه است که شامل ۲۰ هزار واحد مسکن ملی و ۲۱ هزار واحد مسکن مهر است.
آن‌طور که معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی گفته است، بخش دوم افتتاحیه های مسکن ملی در ماه آخر بهار  و تابستان امسال اجرایی می‌شود.
در ماه جاری (خرداد ۱۴۰۰) در مجموع بیش از ۳۵ هزار واحد مسکن ملی و مسکن مهر در کشور افتتاح می‌شود. همچنین در برنامه است تا در نهایت ۴۱ هزار واحد مسکن ملی و مسکن مهر طی ماه‌های خرداد، تیر و مرداد و تا قبل از اتمام دولت دوازدهم به افتتاح برسند. اکنون مسکن ملی در برخی استان‌ها به پیشرفت ۱۰۰ درصدی رسیده است و آماده بهره‌برداری است.
سهمیه شهرهای جدید از پروژه اقدام ملی مسکن ۲۰۰ هزار واحد است که عملیات اجرایی ۱۱۷ هزار واحد شروع شده است. پروژه ها به‌طور عمده در مراحل پیشرفت پنج تا ۵۰ درصدی قرار دارند و در برخی فازها ساخت مسکن ملی در پرند، پردیس و هشتگرد نیز به اتمام رسیده است. در مجموع در ۲۰۰ هزار واحد هدف‌گذاری شده برای ۲۱ شهر جدید عملیات اجرایی آغاز شده است.
شهریوماه ۱۳۹۸ طرح مسکن ملی با حضور رییس‌جمهوری کلنگ زنی شد و ۱۸ آبان ماه ۱۳۹۸ ثبت نام از متقاضیان در چهار استان آغاز شد و قرار شد این طرح دو ساله پایان یابد.
برای این پروژه ۴۰۰ هزار واحد تعریف شد که در دور نخست و دوم نام‌نویسی یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر از طریق سایت tem.mrud.ir و پیامک ثبت‌نام کردند که ۴۶۰ هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند.
نخستین واحدها به تعداد ۱۱ هزار و ۵۶۰ واحد در روز یکم آبان ماه ۱۳۹۹ به دستور رییس‌جمهوری افتتاح شد. این پروژه از طریق آورده متقاضیان و ۱۰۰ میلیون تومان وام بانکی با نرخ سود ۱۸ درصد ساخته می‌شود که بنا به اعلام معاون مسکن وزیر راه و شهرسازی این وام به‌تازگی به ۱۵۰ میلیون تومان رسیده است. آورده متقاضیان در مرحله نخست حدود ۴۰ میلیون تومان است. میانگین قیمت این واحدها در کل کشور طبق آخرین برآورد از هزینه‌های تابستان ۱۳۹۹ به متری ۲.۷ میلیون تومان می‌رسد که البته با توجه به کیفیت سازه‌ها در مناطق مختلف، قیمت‌ها متفاوت خواهد بود.
 ثبت نام مراحل اول، دوم و سوم به پایان رسیده است. فرصت ثبت‌نام در مرحله سوم از ۱۸ دی ماه ۱۳۹۹ آغاز شد و پنجشنبه (۲۵ دی‌ماه) به اتمام رسید. به‌تازگی معاون وزیر راه و شهرسازی خبر داده است که شرایط برای ثبت نام مجدد مسکن ملی با خالی شدن ظرفیت و تامین زمین در برخی استان‌ها فراهم است.