19 دی: نشست مجازی «طالبان و داعش؛ اشتراکات و افتراقات» در مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه در قم برگزار و در نشست مذکور به بررسی تفکرات طالبان پرداخت.
به گزارش روز جمعه از مرکز خبر حوزه، ‌حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید مهدی علیزاده موسوی در این نشست، به بررسی تطبیقی زمینه‌های ظهور و افول طالبان و داعش پرداخت و گفت: یکی از پدیده‌هایی که در آغاز قرن ۲۱ شروع شده است و می‌تواند تاثیرات بسیاری در افغانستان و جهان اسلام بگذارد، بحث قرائت طالبان از اسلام است.
این کارشناس خاطرنشان کرد: واقعیت این است که تفکر طالبان محدود به مرزهای افغانستان نخواهد بود و اندیشمندان باید در این زمینه بررسی کنند.
وی افزود: چیزی که داعش را از بین برد، خشونت ها و تنفری بود که در دل مردم به وجود آمد، اختلاف طالبان امروز با داعش در روش و تاکتیک است و امیدواریم که طالبان به حرف هایی که زده است عمل کند و شاهد حضور همه مردم در ساختارهای جامعه باشیم.     
همچنین حجت الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان با بررسی اشتراکات و افتراقات فکری و عقیدتی طالبان و داعش گفت: نخستین مساله در باب فقه است همه طالبان مقلد فقه حنفی هستند و از آن عدول نمی کنند و به جد با مخالفانشان برخورد می کنند.
این کارشناس بین الملل اظهار داشت: بین طالبان و داعش در فقه اختلاف هایی وجود دارد، داعش قایل به اجتهاد است و از هیچ کسی تقلید نمی کند.
وی با اشاره به تفکرات طالبان گفت: آنان همه طلبه های مدارس دیوبند و از نظر فکری دیوبندی هستند، یعنی گرایش آن‌ها و فقه آنان مقلد فقه حنفی است و از نظر کلامی و اعتقادی تفکر اشعری هستند و گرایش های اهل حدیثی نیز در آن‌ها وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از کارهای صوفی ها و طریقت های آن‌ها را قبول دارند و طریقت های نقش‌بندی را جز طرایق خوب و قابل توجه می دانند.
فرمانیان بیان کرد: علل به قدرت رسیدن طالبان این است که آن‌ها از تجربیات داعش استفاده کرده و روش آنان برخلاف داعش که خشونت آمیز بود، برای طالبان مسالمت آمیز است.
کارشناس مسایل بین الملل با اشاره به سیستم دولتی در طالبان تصریح کرد: از تمام کسانی که در دولت موقت معرفی کردند، هیچ کسی جز پشتون‌ها در آن‌ها نیست.
وی تاکید کرد: شکاف قومی در بین طالبان وجود دارد و در دولت موقت آن‌ها نیز این امر را نشان می‌دهد، یعنی قایل به پشتون ها و اتحاد با پاکستان هستند.
فرمانیان با اشاره به اینکه کشورها باید به افغانستان به دیده عبرت نگاه کنند، بیان کرد: منافع قومی حاکم بر منافع ملی شده است و این امر را در دولت طالبان می بینیم.
به گفته وی، در افغانستان و اقلیم سیاسی شاهد ۲ قدرت بودیم و امروز شاهد قدرت طالبان هستیم.
یاسر قزوینی کارشناس مسایل بین‌الملل نیز، با بیان اینکه نباید طالبان و داعش را یکسان دید، گفت: طالبان تکفیر کلامی و سیاسی دارد، ولی داعش تکفیر فقهی می دهد، ضمن اینکه ما هیچ کدام از این مبانی و فقه را قبول نداریم و تنها اسلام را می پذیریم.
وی گفت: بین طالبان و داعش در سال های ۲۰۱۱ دوستی برقرار بود و در یکی از مجله های عربی زبان طالبان منتشر شد، ولی این دوستی بعدها منجر به دشمنی می شود و اکنون داعش و طالبان دشمن یکدیگر هستند و هر کدام دیگری را متهم به ارتباط با قدرت های جهانی و دست نشاندگان آمریکا می داند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون این روابط برقرار هست و دشمنی بین آنان وجود دارد و نسبت به قبل بیشتر شده است.
وی با اشاره به مفهوم خلافت به عنوان مهم‌ترین اختلاف سیاسی بین طالبان و داعش گفت: داعش در سال ۲۰۱۴ اعلام خلافت کرد، اما طالبان هیچ گاه مدعی خلافت نیست.
کارشناس مسایل بین الملل بیان کرد: داعش معتقد به خلافت آخرالزمانی است که طالبان هرگز آن را رسانه ای نکرده است و باوری به آن ندارد و این امر باعث تفاوت هایی در احکام البلاد می شود.
وی اضافه کرد: داعش خلافت را اعلام می کند، جهان را به دارالکفر و دارالسلام تقسیم می کند، ولی طالبان این نوع تقسیم بندی را ندارند و اختلافی با کشورهای اسلامی ندارند.
قزوینی با اشاره به اینکه طالبان امروزه موفق به تشکیل دولت شد، گفت: این در حالی است که داعش با اینکه دوره ای تمکین داشته است، ولی دولت را از دست داده و به شرایط قبل برگشته است.
وی تصریح کرد: داعش یک تمکین در مناطق نیجریه به دست آورده اند، ولی امروز طالبان در افغانستان یک تمکین کامل به دست آورده اند.
وی با بیان اینکه ملی گرایی از دیگر اختلاف های بین داعش و طالبان است، گفت: طالبان با اکتفا کردن به افغانستان به عنوان مرکز فعالیت و عملیات، هیچ عملیاتی در بیرون از مرزهای افغانستان انجام نمی دهد،‌ ولی داعش تمرکزش بر دارالکفر و میدان عملیاتش بود.
وی گفت: عملیات های انتحاری بین طالبان و داعش فرق می کند و بر اساس مبانی داعش، همه مسلمانان به خاطر پذیرش مجلس شورای ملی و همه آن‌ها رفتارشان کفر و شرک است، از نگاه داعش همه مسلمان‌ها کافر هستند، چون دموکراسی را پذیرفته اند، ولی نگاه طالبان این گونه نیست. 
گفتنی است: همزمان با خروج نیروهای آمریکا از خاک افغانستان و نیز مقامات دولتی این کشور، گروه طالبان طی هفته های گذشته قدرت را در افغانستان به دست گرفته است و بر اساس اعلام این گروه روز ۱۱ ماه سپتامبر (۲۰ شهریور) آیین سوگند دولت جدید افغانستان برگزار خواهد شد.  
طالبان روز چهارشنبه پس از چند روز تاخیر که گفته می شد به علت اختلافات داخلی و ادامه جنگ در پنجشیر بود، اعضای کابینه موقت افغانستان را اعلام کرد. با اعلام کابینه موقت طالبان، برخی از چهره‌های سیاسی افغانستان کابینه طالبان را تک قومی، تک جنسیتی و انحصاری دانستند. 
اعلام تشکیل کابینه طالبان و اعطای چندین پست عالی به شخصیت‌هایی که در نبرد ۲۰ ساله علیه ائتلاف تحت رهبری آمریکا فعالیت داشتند، واکنش‌های بسیاری برانگیخت.

  • نویسنده :
  • منبع :