19 دی: یک مستندساز با انتقاد از تقسیم ناعادلانه بودجه در سینمای مستند، گفت: طی سال‌های اخیر بودجه مستندسازی در همه نهادها و ارگان‌ها و مراکز دولتی و نیمه دولتی به طور چشمگیری افزایش قابل توجهی داشته است.
عباس صالح مدرسه‌ای در گفتگویی اظهار داشت: عده‌ای دائماً بر طبل کمبود بودجه در سینمای مستند می‌کوبند و با تغییر صورت مسئله، اذهان را از موضوع اصلی منحرف می‌کنند. طی سال‌های اخیر بودجه مستندسازی در همه نهادها و ارگان‌ها و مراکز دولتی و نیمه دولتی افزایش داشته اما خروجی و عملکرد دستگاه‌ها و متولیان، منطقی و قابل قبول نیست چرا که از همه مستندسازان کشور حمایت نشده است؛ اغلب کمک‌ها و حمایت‌ها در بین مجموعه‌ای محدود است به علاوه تعدادی از افراد هزینه در کارهای کم اهمیت و حتی غیر مرتبط با مستندسازی را رسالت خود می‌پندارند.
وی با اشاره به تظاهر بعضی افراد در سال‌های گذشته به انجام کار صنفی، گفت: برخی متولیان صنوف سینمایی به فکر هم‌صنفی‌های خود نیستند و از این جایگاهی که با رأی و اعتماد اعضای صنف بدست آورده‌اند به دنبال مفافع دیگری هستند.
این مستندساز افزود: کارشناسان معتقدند فساد سیستماتیک در امور مالی سینمای مستند، دلیل عمده افت فعالیت‌ها و مانع پویایی و رشد مستندسازی میشود. تنها تغییر مدیران مراکز مستندسازی کارساز نیست، شیوه کار غلط است. تقسیم ناعادلانه بودجه مستندسازان نمود عینی و بارز این ماجراست. عده‌ای به برخی مستندسازان کار و پروژه زیاد می‌دهند ولی مخالف هرگز راضی نمی‌شود، پول را می‌گیرد، به شما فحش هم می‌دهد و با پول ملت علیه باورها و ارزش‌های همان ملت فیلم می‌سازد؛ ولی بدتر از آن اینست که فرصت کار کردن از آدم‌های سالم و مستقل سلب میشود که خیانتی آشکار و نابخشودنی است.
صالح مدرسه‌ای با انتقاد از سفرهای بی مورد خارجی توسط برخی مدیران سیاسی و بریز و بپاش‌های توأم با سندسازی و ارائه اسناد به ظاهر قابل قبول برای محیط اداری خاطرنشان کرد: ما در جلسات خصوصی بارها تذکر دادیم اما توجه نکردند و محکم و مصمم به راه ناصواب خودشان ادامه دادند. بسیاری از مراکز و مجموعه‌های متولیِ مستند در راستای سیاست شفاف‌سازی و در چارچوب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات و جزئیات، گزارش عملکرد مالی دستگاه‌شان را به طور مرتب و منظم اعلام نکرده و به لطائف الحیل عقب می‌اندازند و اگر آفتاب نباشد و شرایط را ابری ببینند اصلاً ارائه نمی‌کنند.
این تهیه کننده افزود: البته برای فرافکنی و دوری از زیر ذره بین بودن، بعضی از مراکز و مجموعه‌ها به شکل گزیده، گاهی آمار یک مقطع کوتاه را منتشر کردند؛ در صورتی که باید برای تمام سال‌های گذشته این کار را می‌کردند و هنوز هم انتظار منطقی قاطبه مستندسازانِ نجیب و فهیم این است که جزئیات صرف بودجه در سال‌های قبل را در اسرع وقت منتشر کنند. ممکن است مدیری بگوید «گذشته مربوط به دوره ریاست من نیست»؛ فرقی نمی‌کند که الان کلید و امضا دست چه کسی است، مهم پاسخگویی است.
این کارگردان سینمای مستند با اشاره به مبهم بودنِ منابع مالیِ پروژه‌های مشارکتی، گفت: اپیدمی دیگری هست که معمولاً از نظرها پنهان مانده و آن چیزی نیست جُز پول‌های مشارکتی. مبالغی که تحت عناوین کار مشترک و حمایت از ساخت فیلم‌های مستند از سایر دستگاه‌ها به سینمای مستند تزریق می‌گردد و اغلب مواقع، با وجودِ اطلاع از بیکاریِ طیف زیادی از مستند سازان، بودجه بادآورده و بی زبان را معطل نگه می‌دارند. این در حالیست که هر روز حلقه ورود جمعِ کثیرِ مستندسازان شریف تنگ‌تر میشود.
صالح مدرسه‌ای در خصوص حضور مدیران مثبت نیز گفت: طی سال‌های گذشته برخی مدیران منصف و لایق، سکاندار مستندسازی بوده‌اند اما گاهی این افراد به علت سلامتشان، زود کله پا می‌‌شوند، مراکزی هستند که تحت عناوین مختلف میلیاردها تومان برای مستندسازی می‌گیرند اما به جای تزریق به پیکره جامعه بزرگِ مستندسازان، بودجه را جای دیگر تقسیم می‌کنند و در رسانه‌ها اعلام می‌کنند بودجه نداریم. این‌ها مشهور به فرار مالیاتی هم هستند اما مستندسازانی که حتی پروژه‌ای در دست ندارند، مجبورند پاسخگوی اداره دارایی باشند.
این مستندساز در پایان با اشاره به خطر دوچندانِ برخی سودجویان و فرصت طلب‌ها که دست در جیب مردم کرده و بودجه‌های کلانی را برای ساخت و به اسمِ فیلم مستند گرفته‌اند، گفت: برخی که با ترفندِ محرمانه خواندنِ مبلغ و نحوه هزینه کردنِ بودجه عمومی به هیچ دستگاه دولتی و مردمی حتی به قوه قضائیه جوابگو نیستند. ضعف مقررات و قانون، دستشان را باز گذاشته تا فرافکنی کنند و همه را بپیچانند اما نمی‌دانیم چگونه می‌خواهند از دادگاه عدل الهی فرار کنند؛ اما مشکل سینمای مستند به همین جا ختم نمی‌شود، چون در پس پرده مالی اتفاق مهم‌تری در حال وقوع است؛ هر دو طیفِ به ظاهر موافق و مخالف، به طور گسترده در حال تحریف تاریخند؛ زیرا خوب متوجه شده‌اند که مستندسازی، امروز جنبه تاریخ نگاری دارد. این هرج و مرج، برطرف میشود به شرطی که مستند سازان هوشمندانه رفتار کنند و مطالبه گر باشند. هنوز امیدوار هستیم. اصلاحِ اتمسفرِ مستند سازی در ایران، نوح دگر می‌خواهد و طوفانِ دیگری.
وی با اشاره به تظاهر بعضی افراد در سال‌های گذشته به انجام کار صنفی، گفت: برخی متولیان صنوف سینمایی به فکر هم‌صنفی‌های خود نیستند و از این جایگاهی که با رأی و اعتماد اعضای صنف بدست آورده‌اند به دنبال مفافع دیگری هستند.
این مستندساز افزود: کارشناسان معتقدند فساد سیستماتیک در امور مالی سینمای مستند، دلیل عمده افت فعالیت‌ها و مانع پویایی و رشد مستندسازی میشود. تنها تغییر مدیران مراکز مستندسازی کارساز نیست، شیوه کار غلط است. تقسیم ناعادلانه بودجه مستندسازان نمود عینی و بارز این ماجراست. عده‌ای به برخی مستندسازان کار و پروژه زیاد می‌دهند ولی مخالف هرگز راضی نمی‌شود، پول را می‌گیرد، به شما فحش هم می‌دهد و با پول ملت علیه باورها و ارزش‌های همان ملت فیلم می‌سازد؛ ولی بدتر از آن اینست که فرصت کار کردن از آدم‌های سالم و مستقل سلب میشود که خیانتی آشکار و نابخشودنی است.
صالح مدرسه‌ای با انتقاد از سفرهای بی مورد خارجی توسط برخی مدیران سیاسی و بریز و بپاش‌های توأم با سندسازی و ارائه اسناد به ظاهر قابل قبول برای محیط اداری خاطرنشان کرد: ما در جلسات خصوصی بارها تذکر دادیم اما توجه نکردند و محکم و مصمم به راه ناصواب خودشان ادامه دادند. بسیاری از مراکز و مجموعه‌های متولیِ مستند در راستای سیاست شفاف‌سازی و در چارچوب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات و جزئیات، گزارش عملکرد مالی دستگاه‌شان را به طور مرتب و منظم اعلام نکرده و به لطائف الحیل عقب می‌اندازند و اگر آفتاب نباشد و شرایط را ابری ببینند اصلاً ارائه نمی‌کنند.
این تهیه کننده افزود: البته برای فرافکنی و دوری از زیر ذره بین بودن، بعضی از مراکز و مجموعه‌ها به شکل گزیده، گاهی آمار یک مقطع کوتاه را منتشر کردند؛ در صورتی که باید برای تمام سال‌های گذشته این کار را می‌کردند و هنوز هم انتظار منطقی قاطبه مستندسازانِ نجیب و فهیم این است که جزئیات صرف بودجه در سال‌های قبل را در اسرع وقت منتشر کنند. ممکن است مدیری بگوید «گذشته مربوط به دوره ریاست من نیست»؛ فرقی نمی‌کند که الان کلید و امضا دست چه کسی است، مهم پاسخگویی است.
این کارگردان سینمای مستند با اشاره به مبهم بودنِ منابع مالیِ پروژه‌های مشارکتی، گفت: اپیدمی دیگری هست که معمولاً از نظرها پنهان مانده و آن چیزی نیست جُز پول‌های مشارکتی. مبالغی که تحت عناوین کار مشترک و حمایت از ساخت فیلم‌های مستند از سایر دستگاه‌ها به سینمای مستند تزریق می‌گردد و اغلب مواقع، با وجودِ اطلاع از بیکاریِ طیف زیادی از مستند سازان، بودجه بادآورده و بی زبان را معطل نگه می‌دارند. این در حالیست که هر روز حلقه ورود جمعِ کثیرِ مستندسازان شریف تنگ‌تر میشود.
صالح مدرسه‌ای در خصوص حضور مدیران مثبت نیز گفت: طی سال‌های گذشته برخی مدیران منصف و لایق، سکاندار مستندسازی بوده‌اند اما گاهی این افراد به علت سلامتشان، زود کله پا می‌‌شوند، مراکزی هستند که تحت عناوین مختلف میلیاردها تومان برای مستندسازی می‌گیرند اما به جای تزریق به پیکره جامعه بزرگِ مستندسازان، بودجه را جای دیگر تقسیم می‌کنند و در رسانه‌ها اعلام می‌کنند بودجه نداریم. این‌ها مشهور به فرار مالیاتی هم هستند اما مستندسازانی که حتی پروژه‌ای در دست ندارند، مجبورند پاسخگوی اداره دارایی باشند.
این مستندساز در پایان با اشاره به خطر دوچندانِ برخی سودجویان و فرصت طلب‌ها که دست در جیب مردم کرده و بودجه‌های کلانی را برای ساخت و به اسمِ فیلم مستند گرفته‌اند، گفت: برخی که با ترفندِ محرمانه خواندنِ مبلغ و نحوه هزینه کردنِ بودجه عمومی به هیچ دستگاه دولتی و مردمی حتی به قوه قضائیه جوابگو نیستند. ضعف مقررات و قانون، دستشان را باز گذاشته تا فرافکنی کنند و همه را بپیچانند اما نمی‌دانیم چگونه می‌خواهند از دادگاه عدل الهی فرار کنند؛ اما مشکل سینمای مستند به همین جا ختم نمی‌شود، چون در پس پرده مالی اتفاق مهم‌تری در حال وقوع است؛ هر دو طیفِ به ظاهر موافق و مخالف، به طور گسترده در حال تحریف تاریخند؛ زیرا خوب متوجه شده‌اند که مستندسازی، امروز جنبه تاریخ نگاری دارد. این هرج و مرج، برطرف میشود به شرطی که مستند سازان هوشمندانه رفتار کنند و مطالبه گر باشند. هنوز امیدوار هستیم. اصلاحِ اتمسفرِ مستند سازی در ایران، نوح دگر می‌خواهد و طوفانِ دیگری.
- نویسنده :
- منبع :
https://19dey.com/news/29484
