رابرت مالی: نمی‌توان رئیس جمهور بعدی آمریکا را ملزم به ماندن در برجام کرد

رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران در گفت‌وگو با شبکه ام.اس.ان.بی.سی با اشاره به پیشرفت‌های اخیر در برنامه هسته ای ایران بر لزوم بازگشت واشنگتن به توافق هسته ای تاکید کرد و گفت: اگر ما در این توافق نباشیم ایران بدون محدودیت خواهد بود و به توسعه برنامه هسته‌ای خود ادامه خواهد داد. اکنون به دلیل پیشرفت‌های هسته‌ای آنها در طول سال های گذشته و از زمان خروج آمریکا از توافق، رسیدن به تمام منافع برجام تحت عنوان عدم اشاعه و گریز هسته‌ای که در سال ٢٠١٥ حاصل شده بود، ممکن نیست.
وی ادامه داد: این یکی از بیشمار پیامدهای فاجعه بار تصمیم خروج از توافق هسته ای بود اما اکنون کارشناسان ما می گویند و همچنین موضع رئیس جمهور بایدن، وزیر خارجه بلینکن و همه اعضای تیم این است که بازگشت به برجام اقدامی ارزشمند بوده و در راستای منافع ملی ایالات متحده است و تا حد زیادی برای جلوگیری از پیشرفت ظرفیت هسته‌ای ایران برای ساخت بمب و ممانعت از به وجود آمدن تنش های بیشتر در خاورمیانه یک امر ضروری است.
مالی افزود: بنابراین بازگشت به توافق هسته‌ای هنوز ارزشش را دارد اما آنچه ما صراحتا به ایران گفته ایم این است که فرصت زیادی نداریم و باتوجه به سرعت پیشرفت برنامه هسته ای ایران تنها چند هفته برای بازگشت به توافق زمان داریم یا اینکه ما متاسفانه راه های دیگر را باید بررسی کنیم.
رئیس هیات مذاکره کننده آمریکا در وین درباره اظهارات اخیر سناتور باب منندز در مخالفت با مذاکرات وین و بازگشت واشنگتن به برجام بازهم به توسعه برنامه هسته ای ایران اشاره کرد و گفت: به همین دلیل رئیس جمهور بایدن همچنان از ما می خواهد که به مذاکرات ادامه دهیم. بازگشت به توافق در راستای منافع ماست و تنها راهی است که می توانیم فعالیت های هسته ای ایران را دوباره محدود کنیم، سپس این مسئله را کنار بگذاریم و به سایر موضوعات با ایران رسیدگی کنیم. در حال حاضر موضع ما و متحدان اروپایی مان این است که بهترین مسیر پیش رو، بازگشت به برجام است، به شرط آنکه ایران آمادگی بازگشت به اجرای کامل تعهداتش را داشته باشد.
مالی در پاسخ به سوالی درباره اظهارات نخست وزیر رژیم صهیونیستی در مجمع عمومی سازمان ملل مبنی بر اینکه "کلمات مانع از چرخش سانتریفیوژهای ایران نمی شود" و اینکه اگر دیپلماسی با ایران شکست بخورد، آیا جنگ گزینه دیگر آمریکا خواهد بود؟ بیان کرد: ما به طور نزدیک با اسرائیل در تماس هستیم و با آنها همکاری داریم اما بر سر این موضوع با آنها اختلاف نظر داریم. البته باور ما هم این نیست که قرار است باعث توقف سانتریفیوژهای ایران شوند.
وی افزود: اما ما به مدت سه سال پس از خروج از توافق هسته ای، شرایط جایگزین را تجربه کردیم و شاهد سرعت در پیشرفت برنامه هسته ای ایران بودیم. بنابراین، کارزار فشار حداکثری نیز نشان داد که تاثیری عکس دارد و باعث توسعه ظرفیت هسته ای این کشور می شود. در صورتی که ایران به تعهدات خود بازگردد ما نیز آماده ایم تا سهم خود را انجام دهیم و تحریم های ناسازگار با برجام را، یعنی تحریم هایی که توسط رئیس جمهور ترامپ وضع شد، لغو کنیم.
این مقام آمریکایی در تلاش برای مسئول دانستن ایران در شکست مذاکرات وین اظهار داشت: اما اگر ایران مسیر دیگری را برگزیند ما هم محبوریم گزینه های دیگر را در نظر بگیریم و بر این کشور فشار بیاوریم تا اطمینان یابیم که آنها به بمب اتم دست نخواهند یافت. پنجره دیپلماسی باز است. ما این پنجره را باز نگه می داریم و از ابزارهای خود استفاده می کنیم که اطمینان یابیم ایران به سمت دستیابی به بمب حرکت نمی کند. این سیاست ما در همکاری با متحدانمان است تا به این هدف دست یابیم.
وی در ادامه گفت: آنچه اکنون شاهدش هستیم، این است که بسیاری از مقامات پیشین اسرائیلی، حتی آنهایی که در سال ٢٠١٨ موافق تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام بودند می گویند که این یک اقدام فاجعه آمیز بود و هزینه های زیادی برای امنیت اسرائیل داشت، چراکه ایران با برجام چندین ماه برای تولید مواد کافی مورد نیاز برای ساخت یک بمب فاصله داشت.
راب مالی در پاسخ به این سوال که طرف ایرانی به دلیل خروج یکجانبه واشنگتن از برجام در گذشته و ترور فرمانده ارشد نظامی این کشور توسط آمریکا دیگر به واشنگتن اعتماد ندارد و خواستار تضمین این است که این اتفاق دیگر رخ نخواهد داد، گفت: من در موقعیتی نیستم که بخواهم خود را جای آنها قرار دهم اما این درست است که نظام سیاسی ما اجازه نمی دهد رئیس جمهور بعدی آمریکا را ملزم به ماندن در توافق کنیم. دولت بعدی تصمیم خود را خواهد گرفت. آنچه می توانیم بگوئیم این است که رئیس جمهور بایدن به وعده خود عمل خواهد کرد و به وضوح اعلام کرده است، تا زمانی که ایران به تعهداتش پایبند باشد ما نیز به تعهدات خود دیل برجام پایبند خواهیم بود.
وی افزود: اگر رئیس جمهور قصد عمل کردن به حرف خود را نداشت چرا باید وارد مذاکرات می شد. اکنون بیائید در کوتاهترین زمان ممکن به توافق هسته ای بازگردیم که می تواند برای هر دو کشور، هم ایالات متحده و هم ایران منافعی به همراه داشته باشد. سپس ایالات متحده بر اساس این توافق برای رسیدن به درک و تفاهم بیشتر که از حمایت بیشتری از سوی هر دو حزب و همچنین حمایت بیشتر در منطقه خاورمیانه برخوردار است، تلاش خواهد کرد.
نماینده دولت آمریکا در امور ایران تصریح کرد: ما هرگز نگفته ایم که برجام پایان دیپلماسی است. البته ما بخشی از تحریم ها را علیه ایران حفظ می کنیم که ارتباطی با موضوع برنامه هسته ای ایران ندارد اما بخش اعظم تحریم ها برداشته خواهد شد. ایران نیز برای رسیدگی به سایر موضوعات خارج از برجام باید منافعی داشته باشد. آنها خواستار رفع تمام تحریم ها بودند اما ما گفتیم برخی از تحریم هایی که دونالد ترامپ وضع کرد به دلیل رفتارهای دیگر تهران بوده است و ارتباطی با برنامه هسته‌ای این کشور و برجام نداشت.
وی در پایان در پاسخ به این سوال که چرا آمریکا نمی تواند یک ایران هسته‌ای را همچون سایر کشورها تحمل کند، علیرغم اینکه ایرانی ها بارها گفته اند قصد ساخت بمب اتم را ندارند، به تکرار ادعاهای بی اساس دیگر مقامات واشنگتن علیه سیاست های منطقه ای ایران پرداخت و مدعی شد که رئیس جمهور بایدن متعهد است که اجازه دستیابی ایران به سلاح هسته ای را ندهد.