برای سفره هفت سین چه دانه‌ای را سبز کنیم؟

عید با حال و هوایی که دارد بوی بهار را می آورد، مراسم روزهای نوروز نمادی برای گذر از فصل سرما و ورود به فصل گرم و مطبوع بهار است که در آن فصل زمین دوباره زنده می شود و زایش را از سر می گیرد، ما ایرانیان برای این روزها رسم و رسوم خاصی داریم که از اجدادمان به ما رسیده اند البته هر کدام از آنها نماد و بیانگر هدفی هستند، به عنوان مثال یکی از آنها گذاشتن سفره هفت سین در ایام نوروز است که با قدمتی باستانی به عنوان یک سنت جا افتاده است.
در این سفره، هفت محصولی که با سین شروع می شود گذاشته می شود از جمله سیب، سرکه، سمنو، سیر، سکه و سبزه که هر کدام نمادی بر این سفره هستند، در میان تمام اینها سبزه است که باید از قبل آماده شود تا روز عید بر روی سفره هفت سین قرار گیرد، ایرانیان معتقد بودند کاشتن سبزه سبب می شود ما سال خود را با سبزی و سرسبزی آغاز کنیم، از روزگاران قدیم در بین همه خانواده های ایرانی کاشتن سبزه مرسوم بوده، در ایران باستان در کاخ پادشاهان ۲۵ روز قبل از نوروز در میدان شهر ۱۲ ستون از خشت خام بر پا می شد و بر هر ستون غلات متفاوتی مانند گندم، جو، برنج، باقلا، ارزن، ذرت، لوبیا، نخود، کنجد، عدس و ماش می کاشتـند و در ششمین روز فروردین، با شادی این سبزه ها را می کندند و به نشان برکت و باروری در تالارها پخش می کردند، در همان روزگاران معمولا سه قاب از سبزه به نماد اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک بر سفره هفت سین می گذاشتند.
در واقع پیشینیان ما سبزه را نماد برکت و باروری می دانستند و قبل از عید گندم، جو و ارزن را که جزو مهم ترین خوراک آنها بود، می کاشتند و اگر دانه ها رشد خوبی داشت، آن سال را سالی پر برکت می دانستند. 
گرچه امروزه دیگر خبری از ستون هایی که در گذشته بر روی آنها سبزه می کاشتند، نیست، اما هنوز هم بسیاری از مردم قبل از آغاز سال نو در ظرف های کوچک و بزرگ دانه هایی چون گندم، عدس، ماش و … را سبز می کنند تا بر سر سفره هفت سین قرار دهند و تا روز سیزده فروردین (روز طبیعت) این سبزه ها را نگه می دارند و زمانی که برای سیزده بدر از خانه بیرون می روند، آنها را در آب روان می اندازند.
بعد از چند سال و به مرور فقط این گندم بود که جایگاه خود را در روند سبز کردن سبزه حفظ کرد تا همچنان بر سفره هفت سین ایرانیان بنشیند و به آن طراوت و سرسبزی ببخشد، البته سال به سال و با افزایش جمعیت میزان زیادی گندم برای سبز کردن مصرف می شد که همین مساله موجب هدررفت حجم زیادی از این دانه های ارزشمند می شد، می دانیم که گندم امروزه یک کالای استراتژیک است و باید در حفظ آن کوشا بود، بر این اساس دوستداران محیط زیست در پویش های مختلف از مردم می خواهند که به جای گندم از دانه هایی مانند دانه پرتقال، نارنج و یا نارنگی استفاده کنند تا هم گندم حفظ شود و هم اینکه این دانه ها بعد از سبز شدن توانایی کاشته شدن در طبیعت را دارند که با این کار هم گندم حفظ می شود و هم به کاشت نهال کمک می شود.
اکبر شکوری فعال محیط زیست در این باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: گندم یک کالای استراتژیک است بنابراین برای سبزه عید نوروز آن را هدر ندهیم، سبز کردن گندم برای قرار دادن در سفره هفت سین در ایام عید یک سنت دیرینه است، اما در این میان برخی افراد حجم زیادی از گندم و در مواقعی چهار تا پنج کیلو را سبز می کنند که در روز آخر عید نیز آن را دور می ریزند.
وی افزود: این کار علاوه بر اینکه سبب هدر رفت حجم زیادی از گندم می شود، در محیط زیست و خیابان ها نیز رها و در بیشتر مواقع زیر چرخ خودروها از بین می روند.
این فعال محیط زیست با تاکید بر اینکه برای جلوگیری از هدر رفت گندم می توان از حجم کمتری استفاده کرد، افزود: اگر هم کسی اصرار به سبز کردن گندم دارد نیازی نیست در ظرف های بزرگ حجم زیادی گندم را سبز کند بلکه می تواند در حد مثلا یک نعلبکی این کار را انجام دهد چون هدف همان سبزی و طراوت است که با این میزان حجم سبز کردن هم به دست می آید و در مقابل گندم چندانی هم هدر نمی رود.
وی گفت: می توان در پایان عید نوروز سبزه ها را در پشت بام یا بالکن خانه ها گذاشت تا پرندگان از آن بخورند، همچنین می توانند سبزه ها را در باغچه بکارند تا محصول دهد و از گندم های آن برای خوراک پرندگان استفاده کنند.