آرزو اشرفی‌زاده، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست امروز در نشست خبری خود درباره حق‌آبه تالاب هامون اظهار کرد: در ادامه اقدامات دولت قبلی افغانستان مبنی بر تغییر مسیر رودخانه هیرمند، جلوگیری از ورود آب این رودخانه به ایران و فرستادن آب به منطقه گودزره، دولت طالبان نیز با وجود اینکه قول داده بود دیگر دست به انحراف آب نزند، بار دیگر همین کار را تکرار کرد.
وی افزود: در سال گذشته انحراف آب از مسیر طبیعی رودخانه هیرمند باعث شد تا آبی وارد هامون نشود؛ امسال نیز بر اساس آخرین تصاویر ماهواره‌ای که اداره کل محیط زیست استان برای ما فرستاده، همین اتفاق در حال تکرار شدن است و هر سال که این اتفاق می‌افتد، اوضاع بدتر می‌شود چرا که توان پوشش گیاهی هر سالی که آب به آن نرسد، کمتر خواهد شد؛ این اقدام افغانستان عدم حسن همجواری آن‌ها را نشان می‌دهد.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه ریزگردهای ناشی از خشک شدن تالاب هامون گریبانگیر افغانستان و پاکستان نیز می‌شود، متذکر شد: ابزار ما در خصوص مقابله با این موضوع، مذاکرات و مطالبه‌گری است که باید در کنار هم انجام شود؛ پیگیری مذاکرات باید توسط وزارت امور خارجه و وزارت نیرو انجام شود و سازمان حفاظت محیط زیست به تنهایی قادر به حل این مسئله نخواهد بود و حل این مناقشه، عزم منطقه‌ای بین دو کشور را می‌طلبد.
اشرفی‌زاده با بیان اینکه وضعیت تالاب‌ها عملکرد کلی نظام را در حوزه مدیریت منابع آبی نشان می‌دهد، بیان کرد :به این دلیل که تالاب‌ها در انتهای حوضه آبخیز وجود دارند، متأسفانه آبی به آن‌ها نمی‌رسد و حال بد تالاب‌ها نشان از مدیریت غلط در حوضه‌های آبخیر مختلف دارد. جنگل‌تراشی‌ها در بالادست حوضه‌های آبی باعث ورود رسوبات به تالاب می‌شود و مدیریت آب نیز صحیح نیست.
وی تأکید کرد: نمی‌توان انتظار داشت که سازمان به تنهایی وضعیت تالاب‌ها را بهبود بخشد و برای احیای تالاب‌ها باید نگاه فرابخشی به مدیریت آب داشت. ما مسئله مدیریت منابع آبی و حق‌آبه تالاب‌ها را در برنامه هفتم توسعه، در شورای امنیت ملی در مجلس شورای اسلامی و …، مطرح کردیم و خواستار این شدیم تا به این موضوع فرابخشی نگاه شود و از بخشی‌نگری خودداری کرد.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مصرف بی‌رویه آب در کشاورزی گفت: کشاورزی مهم‌ترین مصرف کننده آب در کشور است و باید رویکرد آن تغییر کند. این تغییر رویکرد از طریق افزایش بهره‌وری آب، استفاده از روش‌های نوین آبیاری و اصلاح الگوی کشت امکان‌پذیر است.
اشرفی‌زاده توضیح داد: با توجه به خشکسالی و تغییر اقلیم، یک و نیم میلیون هکتار از تالاب‌ها غبارخیز شده‌اند و 55 درصد آن‌ها پتانسیل غبارخیزی بالایی دارند که در برنامه کوتاه مدت حداقل‌ها و هدایت صحیح سیلاب‌ها و منابع آب موجود باید تأمین شود تا شاهد خیزش ریزگردها و فعال شدن کانون‌های داخلی گرد و غبار نباشیم. کانون‌هایی که تاکنون در حوزه ریزگردها داشته‌ایم از کانون‌های خارجی بوده‌اند اما در صورت عدم تحقق نیاز آب محیط زیست داخلی به دلایل مختلف کانون‌های داخلی ریزگرد نیز فعال می‌شوند.
وی در رابطه با تأثیر سیلاب‌های اخیر بر آبگیری تالاب‌ها توضیح داد: برخی از تالاب‌ها به دنبال سیل اخیر در کشور آبگیری شدند که در این بین آبگیری تالاب جازموریان از بقیه بیشتر بود. آبگیری این تالاب از این نظر که کاملاً خشک شده بود برای ما اهمیت زیادی دارد. تالاب بختگان نیز تا حدودی بهبود پیدا کرد و تالاب‌های استان قم نیز به شکل محدودی آبگیری شدند.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص مخالفت سازمان بنادر و کشتیرانی در خصوص لای‌ریزی خلیج گرگان و انتقال رسوبات به عمق 20 متری دریا اظهار کرد: ایراد فنی که سازمان بنادر و کشتیرانی به پیشنهاد ما وارد کرد این بود که با توجه به این مورد که قرار است لایروبی خلیج در عمق و عرض کم انجام شود، هیچکدام از دستگاه‌هایی که توانایی لایروبی در عمق و ابعاد مورد نظر ما را دارند، نمی‌توانند رسوبات را تا این اندازه منتقل کنند و به همین دلیل انتقال رسوبات به عمق 20 متری دریا انجام شدنی نیست.
اشرفی‌زاده با بیان این موضوع که تخصیص حق‌آبه تالاب‌ها از وزارت نیرو توسط شخص رئیس سازمان محیط زیست پیگیری می‌شود، خاطرنشان کرد: با وجود مذاکرات متعدد با این وزارتخانه تاکنون حق‌آبه تالاب‌ها تخصیص داده نشده و به طور میانگین وزارت نیرو تنها 15 درصد از کل آبی که باید برای حق‌آبه تالاب‌ها رهاسازی کند را پرداخت کرده است.
- نویسنده :
- منبع :
