جراحی مغز بیمار مبتلا به صرع در حالت بیداری

به گزارش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، محسن کوشا در این باره اظهارداشت: جراحی ضایعه مغزی عامل تشنج در بیمار مبتلا به صرع مقاوم به درمان دارویی در حالت بیدار  انجام شد و بیمار مرد ۲۹ ساله‌ای است که به علت تشنج‌های مداوم مورد بررسی تیم فلوشیپ صرع و تیم فوق تخصصی بیماری‌های تشنج بیمارستان امام حسین(ع) قرار گرفت و کاندید جراحی شد.
وی تصریح کرد: در این مورد ضایعه‌ای جنینی در لوب پیشانی (frontal cortex) مغز وجود داشت که براثر اختلال در شکل‌گیری قشر (کورتکس) مغز ایجاد شده و عاملی برای بروز تشنج و رشد سلولی خارج از حد معمول کانونی قشر مخچه (Focal cortical dysplasia, FCD) بوده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: به علت قرارگیری محل ضایعه در نزدیکی منطقه حرکتی صورت و دست‌ها، بیمار در حالت بیدار جراحی شد و همکاری کامل با تیم بیهوشی و جراحی را داشت.
کوشا ضمن تاکید بر بهره‌گیری از تجهیزات بومی در انجام این جراحی، اظهارداشت: دستگاه ناوبری (Navigation) که تولید داخل است در این جراحی نقش مهمی در تشخیص محل دقیق ضایعه داشته است، همچنین از طریق MRI و ایکاگ (Electrocorticography) حین عمل، عامل تشنج بررسی و با جراحی به صورت کامل برداشته شد.
تفاوت انجام عمل جراحی مغز به صورت معمول و در حالت بیدار 
سهراب سلیمی فلوشیپ بیهوشی جراحی مغز و اعصاب نیز در این باره با اشاره به اهمیت بررسی شرایط و وضعیت بیمار توسط تیم متخصص و فوق تخصص برای انجام جراحی به صورت معمول یا بیدار، تصریح کرد: طبق ارزیابی‌های انجام شده اگر کانون تشنج‌زا در نزدیکی بخش‌های کنترل کننده عملکردی فرد در مغز باشد، بیمار شانس بیشتری برای جراحی به صورت بیدار دارد تا حین عمل عملکرد این مراکز کنترل شود و هیچ‌گونه اختلال، ضعف یا نقصانی به مراکز حیاتی که حرکتی، تکلمی و بینایی است، وارد نشود، در این نوع جراحی بیمار پس از عمل به سرعت به شرایط عملکردی قبلی خود بازمی‌گردد.
وی درباره تفاوت این نوع جراحی با جراحی‌های معمول، اضافه کرد: در جراحی‌هایی که به صورت بیدار انجام می‌شود، حین عمل بیمار با آمادگی‌هایی که از پیش به او داده شده، همکاری‌های لازم را با تیم جراحی و تیم بیهوشی دارد، تصاویر و رنگ‌ها را می‌بیند، حرف می‌زند و می‌تواند اندام‌های خود را حرکت دهد.
سلیمی ادامه داد: در سایر جراحی‌ها، انتخاب دومی وجود دارد؛ به این معنا که در صورت تشخیص امکان بی‌حسی محل جراحی، اگر این اقدام موفقیت آمیز صورت نگیرد، همان لحظه امکان بیهوشی عمومی فرد وجود دارد، اما در این عمل، انجام بیهوشی عمومی ممکن است به مرکز تکلم، بینایی یا اندام‌های حرکتی بیمار ضربه عمده ای وارد کند. از همین رو تیم در این نوع جراحی انتخاب دومی ندارد.
به گفته وی، انجام نوار مغزی حین عمل نیز از دیگر تفاوت های عمده جراحی مغز به صورت بیدار است.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تصریح کرد: پس از رسیدن جراح به نقطه‌ای که باید مداخله صورت گیرد، همراهی تیم با بیمار افزایش می‌یابد و بنا به محل قرارگیری ضایعه درخواست‌هایی برای حرف زدن یا حرکت دادن اندام‌ها از وی صورت می‌گیرد تا مرکز تکلم، بینایی و حرکت فرد ارزیابی شود.
وی در ادامه با تاکید بر اهمیت همراهی بیمار با تیم جراحی و بیهوشی، افزود: پیش از انجام جراحی باید با بیمار صحبت شود تا آمادگی کامل را داشته باشد و درصد موفقیت جراحی افزایش یابد.
سلیمی تصریح کرد: انجام عمل جراحی مغز به صورت بیدار برای بیماران مبتلا به صرع مقاوم به درمان، در خارج از کشور هزینه بالایی دارد، بنابراین اگر خدمتی در کشور ارایه می‌شود باید اطلاع‌رسانی صورت گیرد تا بیماران به مراکز ارایه دهنده مراجعه کنند.