۳۰ استان کشور درگیر پدیده فرونشست زمین هستند

جلال محمودزاده روز پنجشنبه در آیین رونمایی از سامانه نیاز آب که در موسسه تحقیقات خاک و آب کشور واقع در استان البرز برگزار شد با بیان اینکه یکی از استان های بحرانی در فرونشست زمین استان تهران می باشد، افزود: یکی از علل اصلی فرونشست زمین برداشت غیرمجاز و بی رویه از آب های زیرزمینی است که اکنون بین ۲۴ تا ۳۰ میلیون نفر از جمعیت کشور درگیر این موضوع هستند.
وی برداشت غیرمجاز از سفره های زیرزمینی را به ۲ صورت عنوان کرد و اظهار داشت: برداشت غیرمجاز سفره های زیرزمینی بسیار چالش برانگیز شده که یکی برداشت غیرمجاز از چاه های غیرمجاز و برداشت غیرمجاز از چاه های مجاز است به طوریکه مقوله دوم مهمتر است زیرا افراد دارای چاه مجاز برای برداشت تا میزان معینی مجوز دارند ولی بیش از حد مجاز برداشت می کنند.
عضو فراکسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: در کمسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در بودجه ۱۴۰۱ به نصب کنتورهای حجمی با هزینه دولت تاکید شده تا وزارت نیرو این کنتورها را نصب کند و در مدت زمان بیشتر بدون سود این هزینه را برگرداند.
وی در ادامه به موضوع  جهانی فرونشست زمین اشاره کرد و افزود: این موضوع در جهان فراگیر است ولی بعضی از کشورها همچون ژاپن به خوبی آن را مدیریت کرده اند به طوریکه ژاپن در سال ۱۹۶۵ میلادی، ۱۲ سانتی متر در توکیو فرونشست داشت که اکنون به صفر رسیده است؛ برای کنترل و جلوگیری از این پدیده اقدامات مختلفی را انجام دادند که یکی اینکه از آن ها ممنوعیت برداشت بی رویه از سفره های زیرزمینی و تزریق مصنوعی آب به آبخوان ها و آبیاری نوین است.
تجهیز سه میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی کشور به سامانه های نوین آبیاری
محمودزاده به اجرای سیستم های نوین آبیاری در کشور برای جلوگیری از برداشت بی رویه آب از سفره های زیرزمینی اشاره کرد و اظهار داشت: تاکنون از بیش از هشت میلیون هکتار اراضی آبی کشاورزی در کشور حدود سه میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار به سیستم های نوین آبیاری تجهیز شده اند.
وی با بیان اینکه بر اساس برنامه ششم توسعه هر سال بایستی در طول این برنامه ۵۰۰ هزار هکتار به این سیستم ها تجهیز شوند، گفت: حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار در طول پنج سال اضافه شده است.
نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه تسهیلات لازم برای اجرای این سامانه ها دیده شده ولی کار به خوبی پیش نمی رود، افزود: یکی از روش هایی که بیشتر از آن استفاده می شود آبیاری بارانی است در حالیکه در دنیا این روش ۴۰ سال است که منسوخ شده زیرا تبخیر زیادی به خصوص در مناطق جنوبی به همراه دارد.
دستگاه دیپلماسی خارجی در موضوع آب ضعیف عمل کرده است
محمودزاده در ادامه به موضوع دیپلماسی آب در کشورهای اطراف اشاره کرد و گفت: کشاورزی افغانستان از سال ۲۰۰۰ میلادی به بعد یعنی به مدت ۲۰ سال حدود ۹۴ درصد افزایش یافته است و این در حالی است که کشور ما نیز از رودخانه هیرمند سهم حق آبه دارد و بر اساس حق آبه ای که تعیین شده سهم کشور ما از این رودخانه ۲۶ مترمکعب در ثانیه است که ۸۲۰ میلیون مترمکعب در سال می باشد.
وی ادامه داد: با سدهایی که در افغانستان بر روی این رود زده شده خروجی ما نزدیک به صفر شده است علیرغم اینکه سرمایه گذاری کرده ایم و ۴۶ هزار هکتار از اراضی زهک زیر پوشش آبیاری نوین برده ایم و این همه پول بیت المال را در آنجا با یک آب ناپایدار هزینه کرده ایم.
وی اضافه کرد: همچنین پروژه سدسازی ترکیه بر رودهای دجله و فرات است که حداقل ۲۲ سد و ۱۹ نیروگاه بر روی دجله و فرات ساخته شده است به طوریکه حجم مخزن سد آتاتورک به اندازه تمام مخازن سدهای ما است.
عضو فراکسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سدسازی کشور ترکیه اطراف عاملی مهم بر ایجاد ریزگرد و خشک شدن اراضی کشورهای عراق و سوریه و همچنین هورالعظیم شده است، گفت: این سدسازی ها تبعات بی رویه ای دارد که دستگاه دیپلماسی خارجی در کشور ما در این خصوص خیلی ضعیف عمل کرده است.
وی افزود: پروژه داپ ترکیه بر روی رودخانه ارس نیز خیلی خطرناک است به طوریکه در آناتولی شرقی بر روی رودخانه ارس سدی بزرگ در حال احداث است که می تواند ۵۰ درصد آب ارس را خشک کند و ورودی آب را به یک چهارم کاهش دهد که اثرات آن افزایش ریزگردها است.
وی تصریح کرد: قرار است ۸۰ هزار هکتار از اراضی دشت مغان را زیر پوشش آبیاری نوین ببریم که در نهایت با این سدسازی ها باید مثل دشت زهک آن رها کنیم.
محمودزاده با بیان اینکه دولت سیزدهم در دیپلماسی آب حرکت های خوبی شروع کرده است؛ گفت: اگر دیپلماسی آب به صورت جدی پیگیری نشود در آینده همه دچار مشکل خواهیم شد و در مجلس در بحث آب قوانینی را مصوب کرده ایم مثل قانون رفع موانع تولید و قانون حد نگار که در اختیار دولت قرار داده ایم.