پیامبر(ص) مظهر عطوفت و میانه‌روی

حضرت محمد(ص) آخرین فرستاده و رسول خدا، اسوهٔ خوبی، رأفت و مهربانی‌هاست. بدون شک رجعت و پیروی از سیره و روش اخلاقی پیامبر به‌ویژه در این روزها که در جامعه موضوع دین‌گریزی و لجاجت با مسائل دینی به یک معضل بزرگ اجتماعی تبدیل شده است، راهگشای بسیاری از مشکلات خواهد بود. یکی از ویژگی‌های پیامبر(ص) مهربانی و رأفت اوست. در واقع یکی از عوامل گرایش مردم به پیامبر(ص)، خوش خلقی و مهربانی ایشان با مردم است.
در آیه 159 سوره آل عمران آمده است: «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ کنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِک... به مرحمت خدا بود که با خلق مهربان گشتی و اگر تندخو و سخت‌دل بودی مردم از گِرد تو متفرق می‌شدند»،
ویژگی دیگر پیامبر(ص) این بود که هرگز افراط و تفریط نکرد و معتدل بود و تلاش می‌کرد که مسلمانان معتدل شوند لذا سیره نویسان و کسانی که وصف کننده پیامبر بودند و نیز ائمه گفته‌اند که پیامبر(ص) معتدل الامر بود. خداوند در قرآن مسلمانان را انسان‌هایی نمونه می‌خواهد تا الگوی دیگران باشد و می‌فرماید: «وَکَذلِکَ جَعَلناکُم أُمَّهً وَسَطًا لِتَکونوا شُهَداءَ عَلَی النّاسِ؛ شما را این گونه امت وسط قرار دادیم تا برای مردم الگو باشید» به عبارت دیگر مسلمان کسی است که دیگران از او الگوی سبک زندگی معتدل می‌گیرند؛ هر غیرمسلمانی که به مسلمانی می‌نگرد، باید چنان این مسلمان را لطیف، رحمانی، زیبا، معتدل، خیرخواه و دوست داشتنی ببیند که برای او الگو شود. مسلمانی این نیست که کسی او را ببیند و از دین گریزان شود لذا خداوند می‌گوید که شما باید گواه و الگو برای همه مردم باشید و پیامبر الگو، گواه و شاهد شماست. وَیَکونَ الرَّسولُ عَلَیکُم شَهیدًا؛ به پیامبر(ص) نگاه کنید، خودتان را معتدل کنید، بعد اگر شما انسان‌ها و جامعه معتدل بودید، آن وقت دیگران هم به شما تأسی می‌کنند و اسلام این‌گونه پیش می‌رود. منطق قرآن و سیره پیامبر این نیست که اسلام با زور، قدرت مداری، جنگ و شمشیر پیش رود، منطق قرآن این است که شما انسان‌ها و جامعه نمونه ارائه کنید، اگر این کار را کردید، دیگران هم به شما تأسی خواهند کرد.