دریاچه نمک قم یکی از بزرگترین و مهم‌ترین ظرفیت‌های معدنی کشور است که با طول ۹۰ و پهنای ۳۰ کیلومتر به عنوان یک ظرفیت خدادادی هیچ نوع سرمایه‌گذاری اقتصادی در آن صورت نگرفته است، چرا که سهم معادن در اقتصاد استان قم بسیار اندک است.
دریاچه نمک در کویر مرکزی ایران قرار گرفته که در برخی موارد آن را با حوض سلطان واقع بین قم و تهران اشتباه گرفته می‌شود، این دریاچه سه هزار کیلومتر وسعت دارد و موقعیت آن بین سه استان اصفهان، قم و سمنان قرار گرفته است؛ دلیل نامگذاری این دریاچه به نام دریاچه نمک، به دلیل شوری بسیار آب این دریاچه است که در فصل تابستان نمک در روی آن شناور می‌شود.
دریاچه نمک قم در بیشتر ماه‌های سال خشک و پوشیده از نمک است ولی در ماه‌های پر بارش وسعت باتلاقی آن بیشتر می‌شود؛ ترکیباتی که در این دریاچه وجود دارد کلرید سدیم، سولفات سدیم و کلرید منیزیم است و اگر برای این دریاچه راه دسترسی و مطالعات جامعی وجود داشت می‌توانست ظرفیتی اقتصادی و گردشگری مناسبی برای قم باشد.
اما جدای از این همه ظرفیت‌های اقتصادی و گردشگری این دریاچه شرایط خاصی دارد؛ در زمان خشکسالی اگر حقابه آن تخصیص نیابد و یا این که بدون مطالعه برداشت‌های بی ضابطه‌ای صورت گیرد این دریاچه می‌تواند به کانون‌های فعال و خطرناکی از ریزگرد در منطقه مرکزی کشور تبدیل شود.
هرچند طی جلساتی در شورای معادن و دیگر جلسات اقتصادی استان قم برنامه‌هایی برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های دریاچه نمک مصوب شد ولی همچنان ظرفیت‌های خدادادی آن مغفول مانده است که نیاز به اختصاص اعتبار و سرمایه‌گذاری و هم‌چنین طرح و مطالعات دارد.
ارزش معادن دریاچه نمک
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قم به خبرنگار بازار می‌گوید: دریاچه نمک نیاز به راه دسترسی دارد و برای این راه باید ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار هزینه شود در حالی که این دریاچه در دل خود ذخایر بی بدیلی از منابع معدنی دارد.
محمود نوربخش می‌افزاید: ارزش افزوده دریاچه نمک ۲۰ میلیارد دلار برآورد شده است و استحصال منابع معدنی آن نیاز به ایجاد یک راه دسترسی مناسب دارد که برای این راه، مطالعاتی صورت گرفته و باید توجیه بودن ظرفیت اقتصادی آن هم بررسی شود.
در طی سال‌های اخیر مطالعاتی برای نحوه استحصال منابع معدنی و هم‌چنین راه دسترسی به این دریاچه صورت گرفته که نتایجی در بر نداشته است در حالی که با توجه به شرایط بد اقتصادی کنونی بهره‌گیری از ظرفیت‌های این دریاچه می‌تواند یک فرصت اشتغال‌زایی و اقتصادی مهمی برای استان قم باشد.
منشأ آلودگی هوای قم دریاچه نمک نیست
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم نیز در این زمینه می‌گوید: دریاچه نمک ظرفیت‌های مهم اقتصادی برای استان دارد ولی از این ظرفیت غفلت شده است و مخالفت‌هایی هم با استخراج و اکتشاف در این دریاچه به دلیل خطرات زیست محیطی طی سال‌های گذشته صورت گرفته است.
محمود سیجانی عنوان می‌کند: اما با مطالعاتی که صورت گرفته منشأ آلودگی هوای قم این دریاچه نیست و نمی‌توان به دلیل برخی فرضیه‌ها از منابع غنی و اقتصادی این دریاچه مهم گذشت.
وی افزود: هرچند برای دریاچه نمک مطالعاتی طی سال‌های اخیر صورت گرفته است ولی به اجماع نرسیده ولی تردیدی از وجود منابع غنی معدنی نداریم.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم در ادامه سخنان خود با اشاره به این که دریاچه نمک در موقعیت جغرافی سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته است، تصریح کرد: استان اصفهان مطالعات جامعی در زمینه حوزه گردشگری در این دریاچه انجام داده است که باید در قم هم در زمینه گردشگری مطالعاتی صورت پذیرد.
بهره‌برداری به طور مدار بسته از دریاچه نمک
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قم هم در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با اشاره به اجرای طرحی برای بهره‌گیری از منابع مهم دریاچه نمک می‌گوید: طبق نظر سازمان محیط زیست باید طرح استحصال از این دریاچه به طور مدار بسته صورت پذیرد تا اگر قرار باشد شورابه ای برداشت شود با این طرح و تکنولوژی به داخل دریاچه برگردد همان طور که در دریاچه ارومیه این طرح اجرا شده است.
سید رضا موسوی مشکینی می‌افزاید: شش میلیارد متر مکعب در فاز نخست بهره‌برداری از شورابه‌های این دریاچه طرح مطالعاتی صورت گرفته است و نباید فقط به دنبال استحصال منابع معدنی باشیم تا تراز آبی دریاچه کاهش یابد و باید به دنبال کار کارشناسی باشیم.
- نویسنده :
- منبع : تحلیل بازار
