سایه سنگین موج دوم کرونا بر بازار نفت

نگرانی‌ها در رابطه با شیوع موج دوم بیماری کرونا بازار نفت را تحت تاثیر خود قرار داده و روند کاهشی قیمت‌ها همچنان ادامه دارد. نفت خام برنت امروز با ۱۳ سنت کاهش به ۴۲ دلار و ۹۵ سنت و قیمت شاخص دبلیوتی‌آی آمریکا با ۱۰ سنت کاهش به ۴۰ دلار و ۵۲ سنت رسید. اما در شرایطی اعضای اوپک و اوپک پلاس خود را آماده می‌کنند تا کاهش تاریخی تولید نفت خود را از ماه آینده رها کند که نماینده سابق ایران در اوپک معتقد است مدیریت عرضه در بازار همچنان باید ادامه پیدا کند.

محمد علی خطیبی به بازار می‌گوید: غیر قابل پیش بینی بودن گسترش ویروس کرونا، آینده بازار نفت را تیره و مبهم کرده است. حالا دیگر نمی‌توان پیش‌بینی بلند مدتی برای بازار داشت و متناسب با آن در رابطه با وضعیت تولید تصمیم گیری کرد. او با تاکید بر نشست‌های ماهانه اعضای اوپک و اوپک پلاس در رابطه با میزان تولید و عرضه نفت، گفت: دیگر نمی‌تواند وضعیت بازار در نیمه دوم سال را به صورت دقیق آنالیز و تحلیل کاملا درستی برای آن ارائه داد. بعد هم بر اساس این پیش بینی‌ها در رابطه با سقف تولید هدف گذاری ۶ ماهه و یک ساله کرد. او بر این باور است که وضعیت تقاضا در بازار باید به صورت مرتب بررسی و تولید کنندگان متناسب با نیاز بازار عرضه کنند.

تولید افزایش پیدا کند، قیمت‌ها به زیر ۱۰ دلار هم می‌رسد

اعضای اوپک به همراه شماری از تولیدکنندگان شامل روسیه که به گروه اوپک پلاس معروف هستند، با هدف مقابله با اشباع عرضه و برقراری مجدد توازن بازار در بحبوحه شیوع ویروس کرونا، از ماه می کاهش تولید ۹.۷ میلیون بشکه در روز را به اجرا گذاشته‌اند و در ژوییه برای سومین ماه به این روند ادامه دادند. اما از ماه میلادی آینده تا دسامبر کاهش تولید داوطلبانه خود را به ۷.۷ میلیون بشکه در روز محدود خواهند کرد. از آن سو برخی از شواهد حکایت از این دارد که تولیدکنندگان نفت آمریکا هم به دنبال افزایش سطح تولید خود هستند. افزایش سطح تولیدات کاهش یافته در شرایطی است که به گفته تحلیل‌گران بازار انرژی، عرضه فعلی هم از سطح تقاضا بالاتر است.

نماینده سابق ایران در اوپک که به شدت مخالف افزایش سقف تولید کشورهاست، می‌گوید: بازار کشش افزایش تولید را نداشته و اگر کشورها به مساله توجهی نداشته باشند، ممکن است قیمت‌ها به زیر ۱۰ دلار هم سقوط کند.

او در پاسخ به این سوال که آیا قیمت‌های منفی به بازار نفت باز می‌گردد، گفت: چنانچه مدیریت بازار توسط تولیدکنندگان اوپک و غیر اوپک در ماه‌های آینده هم ادامه داشته باشد، انسجام کشورها برای کاهش تولید حفظ شود، حتی اگر موج دوم شیوع ویروس کرونا بدتر از موج اول هم باشد بازهم به قیمت‌های منفی بازنمی‌گردیم. اما اگر این هماهنگی حفظ نشود و کشورها هراندازه که خود دوست دارند تولید کنند، سقوط شدید قیمت‌ها را شاهد خواهیم بود و حتی ممکن است بهای نفت به زیر ۱۰ دلار هم برسد، چراکه بازار به هیچ وجه کشش تولیدات قبلی را دیگر ندارد.

انتظار افزایش تقاضا در فصل سرد سال را نداشته باشید

موارد ویروس کرونا در ایالات متحده از یک روز قبل ۱.۸ درصد افزایش یافته و به ۲.۹۶ میلیون نفر رسیده است. از طرفی مقامات اروپایی هشدار داده‌اند که اثر این بیماری همه گیر ممکن است بدتر از آن چیزی باشد که تخمین زده اند. به همین دلیل ممکن است بهبودی طولانی تر شود. کمیسیون اروپا انقباض ۸.۷ درصد برای منطقه یورو در سال جاری را پیش بینی کرده که یک درصد از پیش بینی قبلی، کمتر است.

حالا غول‌های نفتی دنیا که گمان می کردند، بازار در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ شرایط بهتری را تجربه خواهد کرد، تحلیل‌های متفاوتی را از وضعیت قیمت‌ها در بازار نفت دنیا ارائه می‌دهند و هریک به دنبال روشی برای کاهش زیان خود هستند. شرکت انی به تازگی پیش بینی قیمت در بلندمدت برای سال ۲۰۲۳ را از ۷۰ دلار در هر بشکه به ۶۰ دلار در هر بشکه کاهش داد. این حرکت مشابه حرکت رقبای این شرکت BP و رویال داچ شل است که در واکنش به عواقب ویروس کرونا و برای گذار به انرژی‌های با کربن پایین به محاسبه منابع و ارزش دارایی‌های خود روی آورده‌اند.

در این میان برخی گمان می‌کردند که با نزدیک شدن به فصل سرد سال میزان تقاضا در بازار کمی ‌بهبود پیدا کند که خطیبی می‌گوید: ویروس کرونا عاملی قدرتمندتر از تقاضاهای فصلی است. بازگشت تقاضا در بازار جهانی با شیب کندی در حال انجام است و حتی به نظر می‌رسد در صورت شیوع موج دوم کرونا نیاز بازار در سال ۲۰۲۰ از محدود ۸۷ میلیون لیتر در روز فراتر نرود. ضمن اینکه ممکن است متناسب با وضعیت همه گیری این بیماری و شدت تعطیلی کسب و کارها سطح تقاضا از این مقدار هم کمتر شود.