شیوع کرونا در کنار مشکلاتی در بخش درمان و سلامت جامعه، استان کرمان را با چالشی جدی در زمینه مشکلات اقتصادی مواجه کرده است.
مهمترین منبع درآمد این استان غیر نفتی، صادرات پسته، خرما و فلز مس و فولاد است این در حالیست که صادرات خرما و پسته به دلیل خودداری طرف‌های خارجی از خرید این محصولات از ابتدای سال جاری متوقف شده است، در مقابل دیپلماسی اقتصادی کشور برای رفع مشکلات موجود در این زمینه بی نتیجه بوده و یا منفعل عمل کرده است.
صادرات پسته و خرما به صفر رسیده است
در حالی که ایران جزو محدود کشورها تولید کننده پسته در جهان محسوب می‌شود اما عملاً به دلیل بی توجهی مسئولان بخش صادرات، برای رفع مشکلات موجود در زمینه بازار خارجی پسته، این محصول در انبارها استان کرمان دپو شده و صادرات به صفر رسیده است.
اگر این روزها نگاهی به انبارها پسته در کرمان کنیم؛ مشاهده می‌شود انبارها در کرمان و رفسنجان تقریباً به حد اشباع رسیده‌اند و این در حالیست که با نزدیک شدن به فصل مرداد زمان برداشت محصول پسته و خرما آغاز می‌شود و در صورت عدم اتخاذ تمهیدات لازم برای صادرات محصول سال گذشته و عدم تأمین فضای مورد نیاز برای نگهداری محصول سال جاری کشاورزان با چالش جدیدی علاوه بر فروش نرفتن محصولات صادراتی مواجه خواهند شد.
عدم کارایی دیپلماسی اقتصادی برای صادرات محصولات کشاورزی این روزها به یکی از بزرگترین چالش‌های اقتصاد استان کرمان تبدیل شده است.
ده‌ها کارگاه ضبط، فرآوری و صادرات پسته و خشکبار در استان کرمان تعطیل شده و هزاران نفر بیکار شده‌اند و در این میان مسئولان سکوت کرده‌اند.
کشاورزان از معطل شدن کامیون‌های حاوی محصولات کشاورزی در مرزها نگران هستند و در مقابل مسئولان از عادی بودن وضعیت سخن می‌گویند.
مشکلات کشاورزان در کرمان در حالی روز افزون می‌شود که در سفر اخیر وزیر کشاورزی به استان کرمان نیز برای فروش محصولات کشاورزی شمالی استان کرمان که از ارزآورترین کالاهای صادراتی ایران محسوب می‌شوند نیز تمهیداتی در نظر گرفته نشده است.
سکوت متولیان در وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در حالی ادامه دارد که کشاورزان از معطل ماندن و گاه خراب شدن محصولات کشاورزی در مرزها خبر می‌دهند و خواستار رفع مشکلات موجود در زمینه صادرات هستند.
دولت به داد کشاورزان برسد
رئیس مجمع نمایندگان استان کرمان با تأیید مشکلات عدیده سر راه کشاورزان در استان کرمان برای صادرات محصولات صادرات محور می‌گوید: مسئولان در دولت باید هر چه زودتر برای حل مشکل پسته و خرما چاره اندیشی کنند چون محصول سال گذشته به دلیل شیوع کرونا و مسدود شدن مرزها فروش نرفته و از سوی دیگر محصول در انبارها دپو شده است.
شهباز حسن پور افزود: طی یکی دو ماه آینده زمان برداشت محصول سال جاری نیز فرا می‌رسد و کشاورزان برای ذخیره سازی با مشکل مواجه خواهند شد.
وی از دولت خواست کارگروه ویژه ای برای حل این مشکل تشکیل دهد و با فعال کردن دیپلماسی اقتصادی با کشورهای هدف امکان صادرات محصول را فراهم کند.
وی تاکید کرد: عدم صادرات محصولات ارزآور کشاورزی و بی توجهی در زمینه چاره اندیشی برای حل این مشکل می‌تواند کشاورزان را در آستانه یک چالش جدی مواجه کند.
آفلاتوکسین در کمین است
حسن پور با اشاره به خسارت جدی به صنعت پسته در سال ۹۷ و کاهش ۹۰ درصدی تولید این محصول گفت: هم اکنون نیز میلیاردها تومان سرمایه در انبارها دپو شده و کشاورزان تحت فشار جدی قرار دارند.
برآوردها از دپو شدن ۷۵ هزار تن پسته در کرمان حکایت دارد، محصولی که مهمترین عامل خلق ثروت در استان کرمان است هم اکنون در معرض آفت زدگی و آفلاتوکسین قرار گرفته است و مشکل اینجاست که برای حدود ۱۲۰ هزار تن محصول سال جاری نیز مکانی برای نگهداری محصول وجود ندارد.
هر چند مردم گمان می‌کنند که پسته داران کرمان جزو اقشار متمول محسوب می‌شوند اما در حقیقت تنها بخش اندکی از این قشر درآمدهای قابل توجه دارند و حدود ۹۰ درصد کشاورزان به دلیل خرده مالکی درآمدی معمول را کسب می‌کنند.
افزایش بی سابقه قیمت کود و سم و بی پولی کشاورزان
از سوی دیگر افزایش چشمگیر نرخ کود و سم در استان کرمان کار را به جایی رسانده که کشاورزان به دلیل عدم وجود نقدینگی حتی قادر به خرید سم و کود برای مقابله با آفت پسیل پسته که در این فصل از سال در حال طغیان است نیستند.
محمدجواد نظری از جمله پسته داران رفسنجان است که می‌گوید: سال ۹۷ از ۲۰ هکتار باغ پسته فقط ۱۰ کیلو پسته برداشت کردم اکثر کشاورزان در این سال محتمل خسارت ۱۰۰ درصدی شدند و برای کشت محصول در سال ۹۸ مجبور به قرض از دیگران و اخذ وام شدیم که خوشبختانه گرمازدگی تکرار نشد و تولید محصول رشد قابل توجه داشت.
۶۰ درصد پسته فروش نرفته است
وی گفت: ۹۵ درصد پسته تولیدی در استان کرمان صادر می‌شود و برای کنترل قیمت‌های بازار جهانی صادرات به صورت تدریجی انجام می‌شود از مهر تا دی ماه حدوداً ۳۰ تا ۴۰ درصد پسته صادر شد اما بعد از شیوع کرونا در چین که مهمترین مشتری پسته ایران محسوب می‌شود صادرات متوقف شد.
این کشاورز افزود: اکثر کشاورزان با مشکل جدی مواجه شده‌اند و حتی پول خرید نهاده‌های کشاورزی در سال جاری را هم ندارند، محصول در انبارها باقیمانده است و در حالی که از اواسط مرداد ماه باید کار برداشت را شروع کنیم اما محصول سال گذشته هم روی دستمان مانده و نگران آفت زدگی هستیم.
مسئولان چاره اندیشی کنند
امیر وزیری کشاورز راوری نیز می‌گوید: قیمت سم نسبت به سال گذشته ۳ تا ۴ برابر شده است در مقابل به دلیل بارندگی‌های ابتدای سال جاری و چند روز قبل آفت پسیل افزایش یافته است و در صورت عدم سمپاشی کل محصول سال جاری از دست می‌رود.
برای فروش محصول پسته روی بازار عید و صادرات در سال ۹۹ حساب کرده بودم اما عملاً فروش محصول در هر دو عرصه صفر بود، انتظار کشاورزان از مسئولان این است که برای صادرات پسته چاره اندیشی کنند.
وی با اشاره به سفر چند روز قبل وزیر جهاد کشاورزی گفت: از مسئولان می‌خواهیم گزارش دهند که نتیجه این سفر در بخش عدم صادرات و فروش محصولات کشاورزی استان چه بوده است؟
وی گفت: برخی از کشاورزان هم که موفق به بارگیری محصول شدند به دلیل برخی مشکلات در مرز و توقف طولانی مدت کانتینرها با مشکل فاسد شدن محصول مواجه هستند.
مردم توان پرداخت هزینه سردخانه‌ها را ندارند
ابراهیم زراعتی نیز یکی از کشاورزان خرما کار در شهر بم است که از انبار شدن خرمای سال ۹۸ در سردخانه‌های این شهر خبر می‌دهد می‌گوید: کشاورزان برای نگهداری خرما در سردخانه‌ها باید هزینه‌ها هنگفتی را بپردازند و چون در ماه رمضان چه در بازار داخلی و چه خارجی مشتری نبود و با مشکل مالی مواجه هستند.
وی از عدم وجود نقدینگی در بین خانوارها در شرق استان خبر داد و گفت: اقتصاد شرق کرمان تک محصولی برپایه تولید خرما است و اکثر خانواده‌ها زندگی خود را بر مبنای فروش محصولات کشاورزی می‌گذارند و در شرایط فعلی به دلیل فروش نرفتن محصول خرما با مشکل مواجه هستند.
وی می‌گوید: چون دیگر توان پرداخت هزینه‌های سردخانه‌ها هم وجود ندارد برخی از کشاورزان اقدام به فروش خرما به دلالان با نرخ‌های بسیار کمتر از بازار می‌کنند.
در حالی کشورهای مختلف در حال عادی سازی مراودات تجاری هستند که فعال نشدن دیپلماسی اقتصادی به یکی از چالش‌های عمده در زمینه فعالیت‌های تجاری تبدیل شده است.
- نویسنده :
- منبع : مهر
