19 دی: در فاصله ۵ روز تا آغاز ثبت‌نام فیلم‌های ایرانی در جشنواره فیلم فجر، ۱۰۰ فیلم از شرایط کافی برای حضور در بزرگ‌ترین رویداد سینمایی کشور برخوردار هستند.
طی سالیان اخیر، جشنواره فیلم فجر به محلی برای برخی تسویه‌حساب‌های اجتماعی و سیاسی تبدیل شده است. از پیشنهاد عدم‌برگزاری این جشنواره به دلایلی چون انفجار هواپیمای اوکراینی و حال اقتصادی ناخوش مردم گرفته تا حضور در جشنواره‌های خارجی، ازجمله تلاش‌های ناکامی بوده تا جایگاه جشنواره فجر در بین مردم و البته هنرمندان، به شکل هدفمندی، تضعیف شود.
این اتفاق برای جشنواره چهل‌ویکم که ۱۲ بهمن امسال برگزار می‌شود، از مدت‌ها پیش کلید خورد. زمانی که در اواخر پائیز سال گذشته، برخی حساسیت‌ها نسبت به شورای پروانه ساخت زیاد شد و این گمانه از آن زمان تا چند ماه پیش مطرح شد که به دلیل سخت‌گیری‌های مفرط، فیلمسازان از ارائه فیلمنامه به این شورا امتناع کرده و درنتیجه، فرآیند تولید در سینمای ایران به نازل‌ترین سطح کمی خود در طول سالیان اخیر رسیده است.
 البته که این گمانه، حواشی بسیاری هم داشت که یکی از اصلی‌ترین ترکش‌های آن، نوعی ترس کاذب در میان سینماگران عموما جوان از ارائه فیلمنامه خود به این شورا بود. لازم به ذکر است که موارد دیگری چون کرونا و وضعیت سینما طی ماه‌های اخیر نیز از دیگر دلایلی بود که دامنه تولیدات سینمایی را به طرز قابل‌توجهی کاهش داد.
تنور جشنواره ۴۱ فجر در حال داغ شدن بر خلاف گمانه زنی‌ها
از ابتدای امسال اما این تصور رنگ باخت و به صورت ماهانه بر تعداد فیلمنامه‌های ارائه‌شده به شورای پروانه ساخت افزوده شد. به این ترتیب، برای خردادماه، ۵ فیلم‌نامه، برای تیرماه ۵ فیلم‌نامه، برای مردادماه ۱۰ فیلم‌نامه، برای شهریورماه ۱۵ فیلم‌نامه و برای ۲۴ روز نخست مهرماه نیز ۲۵ فیلم‌نامه به شورای پروانه ساخت ارائه شد.
این آمار افزایشی در شرایطی مهم تلقی می‌شود که تا پیش از این، جریانی در سینمای ایران به‌صورت هدفمند، از تحریم جشنواره فیلم فجر این دوره به دلیل نبود فیلم کافی خبر داده بود حال آن‌که با نگاهی به اسامی هنرمندانی که به شورای پروانه ساخت، فیلمنامه ارائه داده‌اند، متوجه می‌شویم که وجود این اسامی و البته افرادی که طی ۲ ماه آینده، از این شورا پروانه می‌گیرند، قطعا به حرارت تنور جشنواره خواهد افزود.
حذف کارساز ۲ بند محدودکننده در فراخوان
البته که وجود ۲ بند هوشمندانه در متن فراخوان جشنواره این دوره، بر تعداد تولیداتی که می‌توانند در فجر امسال شرکت کنند، خواهند افزود. بند هوشمندانه نخست، ‌عدم‌محدودیت زمانی برای تولیدات سینمایی است. تا پیش از این، یکی از بندهای مهم فراخوان جشنواره فجر، منوط به سال ساخت اثر بود که همواره ۱۲ ماه منتهی به زمان جشنواره را شامل می‌شد اما در جشنواره امسال، فیلم‌هایی می‌توانند فرم این رویداد را پر کنند که تا قبل از بهمن ۱۴۰۱، به هیچ نحوی نمایش داده نشده‌اند.
بند هوشمندانه دوم، شکستن عدد ۲۲ فیلم برای آثار بخش مسابقه است. تا پیش از این، عدد ۲۲، یکی از شاخص‌های فراخوان جشنواره فجر بود. عنوانی که در برخی از سال‌ها سبب می‌شد تا فیلم‌های خوبی نتوانند وارد بخش رقابتی شوند و در برخی سال‌ها نیز این اندازه فیلم خوب، فرم جشنواره را پر نمی‌کرد و داوران به‌ناچار مجبور به پذیرش آثار کم‌مایه می‌شدند. در فراخوان جشنواره امسال، هیچ نامی از ۲۲ فیلم برده نشده و این می‌تواند اتفاق خوبی برای ارتقای توان کیفی جشنواره فجر امسال باشد.
ارائه ۳۸ فیلمنامه به شورای پروانه ساخت طی ۳ ماه
برای جشنواره چهل‌ویکم، از خردادماه امسال تا روز ۲۴مهرماه، تعداد ۳۸ فیلمنامه بلند سینمایی به اعضای شورای پروانه ساخت ارائه شده است. همچنین از ابتدای امسال تا ۲۴مهرماه، برای ۵۵ فیلمنامه، پروانه ساخت صادر شده است که ازجمله مهم‌ترین چهره‌هایی که در مقام کارگردان، موفق به دریافت پروانه ساخت شده‌اند می‌توان به بهمن فرمان‌آرا، کیومرث پوراحمد، کیانوش عیاری، پرویز شهبازی، محمود کلاری، محمدحسین لطیفی، محسن امیریوسفی، تهمینه میلانی، نرگس آبیار، شهریار بحرانی، محمدعلی باشه‌آهنگر، انسیه شاه‌حسینی، علی ژکان، مهدی جعفری، تورج اصلانی، علیرضا امینی، رهبر قنبری، مهرداد خوشبخت، امیرحسین ثقفی، ابراهیم ایرج‌زاد، عادل تبریزی، اصغر نعیمی، مصطفی تقی‌زاده، سهیل موفق، پدرام پورامیری و حسین امیری دوماری اشاره کرد.
همچنین از میان کارگردانانی که پروانه ساخت فیلمنامه آنها احتمالا طی روزها و هفته‌ها آینده صادر می‌شود نیز می‌توان به مهدی صباغ‌زاده، فرزاد موتمن، مجید مظفری، بهروز شعیبی، علی روئین‌تن، سام قریبیان، مصطفی شایسته، آرش معیریان، رضا گوران، بهتاش صناعی‌ها، ابراهیم ابراهیمیان، رامتین لوافی‌پور، سهیل بیرقی، علی قوی‌تن و مزدک میرعابدینی اشاره کرد.
به این فهرست، کارگردانان جوان فیلم اولی را نیز باید افزود که هرساله به عنوان غافل‌گیری‌هایی بزرگ، برگ برنده‌های خوبی را برای جشنواره رو می‌کنند.
فارغ از این نام‌ها و البته جوانانی که در قامت فیلم اولی، به جشنواره چهل‌ویکم فجر می‌روند، باید از پروژه‌هایی آماده سخن گفت که نتوانستند خود را به جشنواره چهلم برسانند. بنابراین بسیار محتمل است که بسیاری از این پروژه‌ها مانند مست عشق حسن فتحی، رگ‌های آبی جهانگیر کوثری، کابل پلاک ۱۰ نوید محمودی و پیر پسر اکتای براهنی در جشنواره فجر امسال رونمایی شوند.
طبق بررسی خبرنگار ایرنا، تعداد فیلم‌هایی که کلید خورده‌اند یا از شورای پروانه ساخت، مجوز گرفته و هنوز فیلمبرداری آنها آغاز نشده و فیلم‌هایی که نتوانستند خود را به جشنواره چهلم برسانند، تا به امروز، ۱۰۰ فیلم است که این آمار، قطعا طی هفته‌های آتی، بیشتر می‌شود.
این مختصات خود به روشنی گویای این حقیقت است که تحریم جشنواره چهل‌ویکم، نه‌تنها از هم‌اکنون شکست‌خورده است بلکه امسال به دلیل حضور چند نسل از کارگردانان و تهیه‌کنندگان، به دوره‌ای شکوفا تبدیل خواهد شد که می‌تواند با تجربه برگزاری ۴۰ دوره، اتفاق‌های خوبی را در حوزه سینمای ملی رقم بزند.


  • نویسنده :
  • منبع :