واکنش کرباسچی و رحمانیان به سخنان وزیر ارشاد درباره روزنامه‌نگاران بازداشتی

بعد از درگذشت مهسا امینی بیش از ۳۰خبرنگار بازداشت شدند؛ آریا جعفری، سعیده فتحی، احسان پیربرناش، نازیلا معروفیان، مرضیه امیری و... فقط بخشی از خبرنگاران بازداشتی این ایام هستند. در کنار همه بازداشتی‌ها پرونده دو خبرنگار، ابعاد گسترده‌تری به خود گرفت. نیلوفر حامدی و الهه محمدی، خبرنگاران روزنامه شرق و هم‌میهن هستند که به ترتیب در تاریخ‌های ۳۱ شهریورماه و هفتم مهرماه از سوی نهادهای امنیتی بازداشت شدند. الهه محمدی برای تهیه گزارش تشییع جنازه مهسا امینی با هزینه و تایید دبیر سرویس اجتماعی و مدیرمسئول روزنامه به سقز سفر و گزارش مستندی را برای روزنامه هم‌میهن تهیه کرد. نیلوفر حامدی نیز در تاریخ ۲۲ شهریورماه به بیمارستان کسری رفت تا گزارشی را درخصوص اتفاقی که برای مهسا امینی رخ داده برای روزنامه شرق تهیه کند اما باوجود پیگیری‌های او از مراجع انتظامی، موفق به انتشار گزارش خود در روزنامه شرق نشد. پیگیری اتفاق رخ‌داده بر اساس رسالت خبرنگاری این دو خبرنگار اما چیزی نبود جز «بازداشت از سوی نهادهای امنیتی».
واکنش به بیانیه مشترک
تقریبا یک ماه بعد از بازداشت الهه محمدی و نیلوفر حامدی خبری در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر شد با تیتر: «اولین بیانیه مشترک اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات». اولین بیانیه مشترک دو نهاد امنیتی ایران با ۷ هزار و ۷۰۰ کلمه روی خروجی سایت‌ها و خبرگزاری‌ها قرار گرفت؛ اما شاید مهم‌ترین بخش آن، اتهاماتی است که متوجه دو روزنامه‌نگار بازداشتی کرده است. اشاره اختصاری به اسامی این روزنامه‌نگاران در بیانیه مذکور، انتقادات فراوانی را در پی داشت. پس از آن، انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران، در واکنش به بیانیه‌ی دو نهاد اطلاعاتی بیانیه‌ای صادر کرد.
عباس عبدی، روزنامه‌نگار در همین راستا در توئیتر خود عنوان کرد: «آنچه در اطلاعیه رسمی درباره عملکرد همکاران‌مان الهه محمدی و نیلوفر حامدی آمده به هیچ آموزشی در خارج نیاز ندارد. هر دانشجوی روزنامه‌نگاری می‌داند که ارزش خبری چیست و سرعت انتشار آن چه اهمیتی دارد.»
مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضاییه در تاریخ هفدهم آبان‌ماه درباره آخرین روند رسیدگی به پرونده دو خبرنگار شرق و هم‌میهن باتوجه به اینکه مدیران مسئول این رسانه‌ها گفته‌اند در جریان کار این‌دو خبرنگار بوده‌اند، گفت: «اتهامات این‌دو نفر اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی و فعالیت تبلیغی علیه نظام است که با صدور قرار بازداشت موقت در زندان هستند. پرونده در شرف تصمیم نهایی است.» مازیار خسروی، سردبیر سایت فراز دیلی درباره انتشار خبر اولیه با انتشار توئیتی می‌گوید، سایت فراز دیلی اولین رسانه‌ای بود که درباره مهسا امینی اطلاع‌رسانی و روایت تلخ او را در تاریخ ۲۴ شهریورماه در وب‌سایت فراز دیلی منتشر کرد. پیش‌تر مدیرمسئول روزنامه هم‌میهن تایید می‌کند که الهه محمدی گزارشی را از مراسم تشییع پیکر مهسا امینی در سقز تهیه کرده که سایر خبرگزاری‌هایی چون فارس و... نیز مشابه چنین گزارش‌هایی نوشته بودند. مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق نیز در تاریخ هفتم آبان‌ماه درخصوص اتهاماتی که به نیلوفر حامدی بعد از بازداشت وارد کردند، گفت: «اینها خبرنگار هستند و کار خبری خود را کرده‌اند. هرچه درباره نیلوفر می‌گویند دروغ است. ایشان اولین‌بار عکس مهسا امینی را منتشر نکرده و قبل از او عکس‌هایی منتشر شده بود. نیلوفر از ابتدا تا انتهای این موضوع با من هماهنگ بود.»
مستندات مدیران مسئول شرق و هم‌میهن
روزنامه‌نگارهای بازداشتی، در رسانه‌هایی کار می‌کنند که مجوز رسمی از وزارت ارشاد دارند و طبعا انتظار می‌رفت وزیر ارشاد به‌عنوان مقام مسئولی که مسئولیت امنیت خبرنگاران با وزارت‌خانه تحت مدیریت ایشان است واکنش سریع‌تری نشان دهد. بعد از گذشت حدود ۵۰ روز سرانجام محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد بازداشت گسترده خبرنگاران واکنش نشان داد و گفت: «برای رسیدگی به وضعیت دو خبرنگار روزنامه‌های هم‌میهن و شرق از مدیران مسئول آنها درخواست کردیم مستندات‌شان را در اختیار ما در وزارت‌خانه قرار دهند. همچنین پیگیر وضعیت اهالی رسانه هستیم و نسبت به افرادی که عنوان‌های حرفه‌ای کارشان به وزارت‌خانه ما می‌رسد، وظیفه داریم و این کار را به نتیجه می‌رسانیم. »
غلامحسین کرباسچی، مدیرمسئول روزنامه هم‌میهن نیز درمورد صحبت‌های اخیر وزیر ارشاد گفت:«من خبر ندارم آقای وزیر ارشاد از چه کسی پیگیری کرده است، چون از ما تا به حال نه به صورت کتبی و نه شفاهی درخواستی نکرده است. اگر هم مدرکی بخواهند یک نامه ماموریت، هزینه بلیت برای تهیه گزارش در سقز و نوار صوتی است که الهه محمدی به روزنامه تحویل داده است. ضمن اینکه سوابق الهه محمدی به عنوان روزنامه‌نگار مشخص است و پیشتر نهادهای امنیتی که از خانم محمدی سوال و جواب کردند ایشان گفت که به‌جز تهیه گزارش برای روزنامه مورد دیگری نداشته است.» مدیرمسئول روزنامه هم‌میهن در مورد اینکه به گشایش در این خصوص امیدوارید؟ گفت:«گشایش باید رخ دهد چون تا جایی که مسائل مربوط به تهیه گزارش برای روزنامه بوده، جرمی رخ نداده و اصلا جرمی نبوده است. بنده تقریبا مطمئن هستم با برخورد قانونی توسط دادگاه این مسئله نیز حل خواهد شد.»
مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق در گفت‌وگو با خبرنگار هم‌میهن درخصوص اظهارات وزیر ارشاد مبنی بر اینکه مدیران مسئول این دو روزنامه مستندات خودشان را ارسال کنند، گفت: «من اصلا در جریان این مسئله نیستم، نه نامه‌ای در این رابطه به ما داده‌اند و نه تلفنی زده شده است. من فقط در رسانه‌ها مصاحبه وزیر ارشاد را خواندم. من نمی‌دانم واقعا منظور دوستان از مستندات چیست؟ شخص من «مستندات همین پرونده هستم»؛ چراکه خود من کاملا در جریان این موضوع بودم و تایید کردم که نیلوفر حامدی برای روزنامه گزارشی را تهیه کند. همچنین ما فایل یک صوتی داریم که شهرزاد همتی، دبیر اجتماعی روزنامه شرق نیز با نیلوفر حامدی درخصوص همین پرونده در تماس بوده و او را به بیمارستان کسری فرستاد تا گزارشی را تهیه کند.» مهدی رحمانیان در پاسخ به این سوال که فکر می‌کنید اگر مستنداتی را که در اختیار دارید برای وزارت ارشاد ارسال کنید با توجه به شرایط موجود گشایشی رخ می‌دهد یا خیر گفت: «اگر نگاه مثبت باشد بدون این مستندات هم می‌تواند گشایش رخ دهد اما اگر نگاه به این ماجرا مثبت نباشد با ارسال مستنداتی هم که در اختیار داریم، تفاوتی ایجاد نخواهد نشد.» مدیرمسئول شرق همچنین معتقد است اگر رویکرد مسئولان به چنین اتفاقاتی مثبت باشد، طبعا باعث خوش‌بینی خبرنگاران خواهد شد: «من همیشه انسان خوش‌بینی هستم و امیدوارم که رویکرد مسئولان نیز به سمت فضایی برود تا خبرنگاران و روزنامه‌نگاران بتوانند نسبت به موضوعات مختلف کار حرفه‌ای خودشان را انجام دهند.»
عباس عبدی، روزنامه‌نگار نیز در انتقاد به صحبت‌های وزیر ارشاد با انتشار توییتی گفت: «مستند درباره چه بدهند؟ اینکه مجرم نیستند؟ اگر یک مشاور حقوق با تحصیلات کارشناسی آنجا بود توضیح می‌داد که مستندات را باید مدعی بدهد، نه متهم.» اگر بار دیگر به صحبت‌های اخیر وزیر ارشاد توجه کنیم، هرچند دیر اما کمی متفاوت‌تر از مصاحبه‌های سایر مقام‌های مسئول در این زمینه بود. «پیگیری وضعیت روزنامه‌نگاران بازداشتی» کلیدواژه مصاحبه وزیر ارشاد است که باید دید چنین موضوعی محقق می‌شود یا صرفا در حد یک وعده باقی می‌ماند.