رسول سلیمی: ستاد امر به معروف و نهی از منکر با شبکه سازی در استان‌ها در تلاش است تا مطالبه تشکیل وزارتخانه ای با عنوان «وزارت خانواده و جوانی جمعیت» را در دولت و مجلس ایجاد کند. پرچمدار این ایده، که هم اکنون در بین کشورهای اسلامی، حکومت اسلامی طالبان در افغانستان بر عهده دارد، بی سابقه بوده است. چه آنکه در حال حاضر ساختارهای سازمان بهزیستی، کمیته امداد، معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری، فراکسیون زنان مجلس و وزارت ورزش و جوانان به طور مستقیم با آنچه ستاد امر به معروف و نهی از منکر ایده تشکیل آن را داده، ایفای وظیفه می کنند.
آبان ماه ۱۴۰۱، سیدمحمدصالح هاشمی گلپایگانی دبیر جنجالی ستاد امر به معروف و نهی از منکر که از ابتدای سال با اظهارنظرهای نسنجیده به کانون تولید بحران در افکارعمومی تبدیل شده بود، بعد از دو ماه بی خبری و سکوت به دنبال فوت مهسا امینی که کشور را بیش از ۷۰ روز در التهاب و ناآرامی فرو برد، به رئیس جمهور نامه نوشت و از دولت درخواست کرد تا لایحه ای را برای تجمیع «معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، سازمان بهزیستی، امور بازنشستگان وزارت رفاه، کار و امور اجتماعی، سازمان بازنشستگی کشوری، معاونت جوانان وزارت ورزش و سازمان امور اجتماعی» در یک وزارتخانه، تهیه کند.
این مطالبه در ادامه به صورت هدفمند و در قالب کارزاری با حضور مسئولان حکومتی، از سوی ۳۲ دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر در استان‌ها و شهرستان ها پیگیری شد و آن‌ها تلاش کردند با صدور احکام رسمی، در تمامی وزارتخانه ها و ادارات استان‌ها، نمایندگانی را منصوب نمایند. مرور برنامه های دبیران استانی از تمرکز مطلق آن ها بر «حجاب» حکایت دارد. این نمایندگان در ملاقات با ائمه جمعه، مسئولان پلیس یا مدیران استانی، مطالبه تشکیل وزارتخانه ای جدید را مطرح می کنند.
ستاد امر به معروف برای رسیدن به این مقصود در بودجه سال۱۴۰۱ به دنبال ۴۰۰ میلیارد تومان برای راه اندازی ۴۲۶ واحد در استان ها بوده که در نهایت توانسته ۱۱۸ میلیارد تومان را جذب کند.
عدم اولویت شناسی در شناخت منکر جامعه ایرانی
اگرچه ستاد امر به معروف و نهی از منکر مدعی «پیگیری مطالبات به حق مردم» است، اما از بین حوزه های گسترده این فریضه در اسلام که مقامات عالی نظام هم بر آن تاکید دارند، متاسفانه ستاد امر به معروف و نهی از منکر از ابتدای سال جاری، بنای بر استفاده از بدترین ابزارها برای اجرای این فریضه و تمرکز مطلق بر حجاب را در دستور کار قرار داده است.
موضوعی که سالها قبل از سوی رهبرانقلاب به نقد کشیده شد و ایشان معنای امر به معروف را نه فقط محصور در تذکر در فروع دین بلکه «حفظ عزّت و آبروی ملّت ایران» را بزرگترین معروف معرفی کردند. ایشان در بخش دیگری از توصیه های خود نهی از منکر را «تضعیف اقتصاد جامعه و تضعیف علم و فنّاوری» ارزیابی و توصیه به عدل و احسان( آیه۹۰ سوره نحل ) را محور اصلی توصیه خدا دانستند.
چه آنکه در صورتی که سیاست های رهبری برای ستاد امر به معروف مبنای قرار می گرفت باید اولویت های این ستاد به جای حجاب که هم اکنون حساسیت جامعه را به دنبال دارد به موضوعات اقتصادی و معیشتی و سیاست خارجی معطوف می شد.
جعل حدیث در حمایت از گشت ارشاد
در چنین شرایطی، شارحان و افراد نزدیک به ستاد که عمدتا در نقش استاد دانشگاه امام صادق(ع) کنشگری می کنند، معتقدند «حجاب در جمهوری اسلامی یک پروژه است نه پروسه». یکی از این اساتید، در اظهارنظری جنجالی گفته بود «بدن زن همه‌ش عورت هست؛ به جز گردی صورت و دست‌ها که باید پوشانده شود. ما از پیامبر در این مورد حدیث داریم.». این موضوع که بعدا توسط معصومه ریعان، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینای همدان، تکذیب و مشخص شد استاد دانشگاه امام صادق، حدیث جعلی «المرأه عورة»، را برای توجیه گشت ارشاد در صداوسیما گفته، مبنای حملات تلویزیون اینترنشنال علیه ایران قرار گرفت.
بی تفاوتی به مشکلات مردم و سوء مدیریت مدیران استان ها
مرور نظرات رئیس ستاد امر به معروف و نهی از منکر هم نشان می دهد، رویکرد این ستاد نسبت به مشکلات اقتصادی که مردم درگیر آن هستند و عامل آن سوء مدیریت مدیران است، جایی نداشته و نظرات اخیر ایشان بعد از اعتراضات فوت مهسا امینی درباره «بیمار بودن آموزش و پرورش در کشور» حکایت دارد.
مسئولان ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان اصفهان ، نهی از منکر را صرفا در حجاب دیده و جلسات متعددی را با مسئولان نیروی انتظامی و مقامات قضایی استان برگزار کردند. اما تا به امروز اخباری مبنی بر بررسی دلایل نارضایتی کشاورزان اصفهانی یا کم آبی در اصفهان منتشر نشده است. حتی زمانی که خبر فساد چندهزار میلیاردی فولاد مبارکه سپاهان منتشر شد، مسئولان این ستاد واکنش موثری نداشتند.
در نمونه ای دیگر، ستاد امر به معروف و نهی از منکر خوزستان در همکاری با پلیس اطلاعات این استان، برای تعطیلی کنسرت های این استان، راسا دست به کار شده و حتی در بیانیه ای به وزارت ارشاد درباره اعطای مجوز به کنسرت ها انتقاد می کند و آن را موجب بی بند وباری، واباحه گری وولنگاری ارزیابی می کند یا در اقدامی جالب، در خوزستان گروه های نظارت و بازرسی نامحسوس از زنان تشکیل داده تا وضعیت حجاب را ساماندهی نمایند. اما دریغ آن که مسئولان این ستاد، ترک فعل مسئولان را به عنوان یک منکر، درباره آب گل آلود یا فاضلاب خوزستان یا موضوع ریزگردها در خوزستان بررسی و پیگیری نمایند.
در استان سیستان و بلوچستان هم وضع بهتر از سایر استان ها نیست. رئیس ستاد امر به معروف این استان در سخنرانی های خود موضوع «تشکیل وزارت خانواده» را با جدیت پیگیری می کند. استان سیستان و بلوچستان که بحران جمعه ای خونین و اعتراضات به آنچه تعرض به دختری بلوچ در چابهار را پشت سر گذاشت و این قائله در انفعال دولت با ورود رهبرانقلاب و اعزام هیاتی برای دلجویی از مردم فیصله یافت، با وجود کشته شدن افراد بی گناه که بعدا از سوی نماینده رهبری هم تایید شد، متاسفانه ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان، در سکوت و انفعال مطلق، تمرکز خود را بر حجاب متمرکز کرده و طومارهایی در این زمینه به امضا می رساند.
این وضعیت تا آنجا پیش می رود که وقتی استاندار قم دستور برکناری رئیس یکی از بانک های قم به دلیل ارائه خدمات بانکی به فردی بدون حجاب را صادر می کند، شخص سیدمحمد صالح هاشمی گلپایگانی دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور از اقای استاندار تقدیر و تشکر می کند. این رفتار آنچنان تاثیری دارد که روزهای گذشته هم مجتمع مهر و ماه واقع در جاده قم-تهران، به دلیل ورود افراد بدون حجاب با ۷۰۰ پرسنل و کارگر، پلمپ می شود.
با وجود اینکه مسئولان این ستاد در قم اعلام کردند شورای امر به معروف و نهی از منکر در ۴۰ نهاد دولتی قم تشکیل شده است، تاکنون اخباری از بازخواست مسئولان در برابر مشکلات استان قم و ترک فعل مسئولان به مثابه نهی از منکر، منتشر نشده است.
در استان تهران هم وضع بهتر از استان های دیگر نیست. سکوت در برابر وضعیت معیشت مردم، آلودگی هوا و کم آبی ادامه دارد. در تهران که به تازگی غلامرضا عباس پاشا رییس شورای امر به معروف و نهی از منکر استانداری تهران منصوب شده در توضیح اقداماتش به «بازرسی از نمازخانه های بین راهی» در استان تهران بسنده کرده و از نهی از منکر مسئولان استان تهران در برابر مشکلاتی که این روزها بر مردم تحمیل می شود، گزارشی ارائه نکرده است.
تشکیلات سازی در کل کشور برای تاسیس وزارتخانه جدید
هاشمی گلپایگانی که خود معترف است «از جلسه با مسئولان تاکنون نتیجه مشخصی حاصل نشده» به دنبال راه اندازی «گشت ارشاد مدیران» و تشکیل «وزارتخانه خانواده» است. موضوعی که رئیس قرارگاه گشت ارشاد مدیران، از آن «با هدف مبارزه با مفاسد اقتصادی و اداری» یاد می کند.
مجموعه اقدامات ستاد امر به معروف و نهی از منکر نمایانگر پیگیری موضوعاتی است که اولا بیش از آنکه امر به معروف باشد نهی از منکر است و ثانیا به بدترین شکل ممکن، با مصاحبه های جنجالی و راهکارهای عجیب و غریب همچون استفاده از دوربین های شهری برای برخورد با افراد بدحجاب، موضوعی همچون حجاب در صدر اولویت های خود قرار داده است.
تحقیر مردم ایران، بزرگترین منکر
این در حالی است که دایره نهی از منکر اعضای ستاد، از مقوله حجاب بیرون نرفته و به‌نظر می رسد اعضای ستاد به دنبال پیگیری مطالبات مردمی در استان‌ها در حوزه سوء مدیریت مدیران که پیامدهای آن در گرانی و فساد و بیکاری ظهور داشته، نیستند.
چه آنکه اگر سیاست های رهبری را مبنا قرار دهیم، بزرگترین معروف «حفظ عزّت و آبروی ملّت ایران» و یکی از مهمترین منکرات، «تضعیف اقتصاد علم و فنّاوری» است، که انتظار می رفت ستاد امر به معروف در اجرای سیاست های خود، کارگران را از نان خوردن نیندازد یا از فیلترینگی حمایت نکند که کسب وکارهای بسیاری را نابود می کند.
در چنین چارچوبی است که شناخت عامل تحقیر ملت ایران که همان کاهش ارزش پول ملی است، به مثابه منکری بزرگ، در برابر اعضای ستاد امر به معروف و نهی از منکر قرار می گیرد تا در برابر سوء مدیریت و ناکارامدی مسئولان، سکوت نکنند. موضوعی که بی تفاوتی نسبت به آن و حرکت به سمت سیاست هایی که در زمین واقعیت،دغدغه اصلی مردم نیست،یادآور مبارزه دن کیشوت در رمان اثر سِروانتِس است که شخصیت اصلی داستان یعنی دن کیشوت، اهداف غیرواقعی را برای مبارزه انتخاب می کند. چنان که در موارد متعدد، اظهارنظرهای قائم مقام ستاد امر به معروف و نهی از منکر، حکایت از عدم شناخت جامعه و اهداف و مطالبات و حساسیت های آن داشت و در برخی مواقع، خود به کانون تولید بحران تبدیل شد.
- نویسنده :
- منبع :
