سخنی با بودجه بگیران حوزوی

سرمقاله ۱۹ دی شماره ۳۶۲۹ مورخه ۵ بهمن‌ماه ۱۴۰۱ با عنوان «سخنی با بودجه بگیران حوزوی» به قلم آیت پیمان بدین شرح است:

 مدتی است که مجدداً و برای چندمین سال و در ایّام بررسی بودجه سالانه کشور، انتقاد از بخش‌های بودجه بگیر حوزه علمیه به فضای مجازی کشیده شده است و چالشی در رسانه‌ها ایجاد کرده است.
با تجربه حدود سه دهه مدیریت سه مؤسسه حوزوی دین پژوهان، مجمع جهانی شیعه شناسی، موسسه دارالعرفان شیعی و چند مسئولت هم سنخ دیگر در مؤسسات داخلی و بین‌المللی حوزوی که هیچ بودجه‌ای از دولت دریافت نکرده و نمی‌کنند و با اهتمام و معاضدت عالمان ربانی و مجاهدات فی سبیل الله و بی چشمداشت همراهان و همیاران با اخلاص و خدوم اداره می‌شوند، دلسوزانه عرض می‌کنم؛
الف: چون این بودجه‌ها به اعتبار و منزلت حوزه و روحانیت در نزد مردم و نخبگان جامعه لطمه زده است و سوژه‌ای در دست معاندان شیعه و روحانیت است و از طرفی دیگر، دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها و پژوهشگاه‌های نوین حوزوی و مراکز و مؤسسات تخصصی حوزه و یا مرکز مهمی مثل مرکز خدمات حوزه با قطع این بودجه‌ها تعطیل می‌شوند و بر آسیب‌ها افزوده خواهد شد باید راه حل‌ها و شیوه‌هایی میانی و تعدیلی اتخاذ شود.
ب: اقتضاهای آموزشی، پژوهشی و تبلیغی و نیازهای بین‌المللی شیعه در زمان کنونی و ضرورت مقابله با رقابت شدید رقبای شیعه را هم نمی‌شود مطابق سنت گذشته و تاریخی حوزه با کمک‌ها و وجوهات شرعی و تبرئات بسیار اندک مردم اداره کرد.
ج: این معضل، راه حل‌هایی آسان دارد که اگر به آنها عمل شود، بدون حذف بودجه‌های حوزوی، همان نتایجی که آقای مسیح مهاجری و روزنامه جمهوری اسلامی مطالبه می‌کند به خوبی به دست می‌آیند و عبارتند از:
۱- شفاف سازی میزان دریافت و چگونگی هزینه کرد این بودجه‌ها و ابهام زدایی از شبهات حول آنها.
۲- حذف خارج از شمولِ محاسبات بودن آنها و بردن این بودجه‌ها در ردیف‌های مشمول قوانین محاسبات عمومی کشور.
۳ - بازنویسی ملاک‌ها و شاخص‌های اعطای بودجه و منطبق کردن آن با خروجی واقعی و بازدهی مؤسسات بودجه بگیر و زدودن نفوذ و لابی متنفذین در دولت و مجلس!
۴- رفع تبعیض و عادلانه کردن جدول و ردیف‌های تخصیص این بودجه‌ها که الآن بیشتر جنبه سفارشی و نورچشمیگری و نوعی رانت مقربین! در اعطای اغلب این بودجه‌ها مشاهده می‌شود.
۵- نکته قابل توجه اینکه خروجی برخی مؤسسات بودجه بگیر در حد یا کمتر از حدِ خروجی بعضی مؤسسات مشابه است که از این بودجه‌ها بی‌بهره هستند و نظارتی جدی را می‌طلبد!
۶ - عالمان بزرگِ مشرِف بر مؤسساتی که از دارایی و تمکن مالی برخوردارند، خودشان پیش قدم شوند و از دریافت بودجه از خزانه دولت انصراف بدهند و هزینه‌هایشان را کاهش دهند و اگر چنین کنند، به ترمیم و بازسازی اعتماد مردم به روحانیت کمک شایانی کرده‌اند.
و کلام آخر اینکه تا زمانی که این اقدامات انجام نشود، این بودجه‌ها همچنان سوژه تخریبِ علما و تنقیص حیثیت و هویت حوزه علمیه است و سالانه حتی در رسانه‌های بیگانه هم به بحث گذاشته می‌شود و ذهن مردم را به بدبینی سوق می‌دهند.