سه میلیون خانه در کشور نیازمند نوسازی است

به گزارش وزارت راه و شهرسازی، غزال راهب با اشاره به اینکه بر اساس طرح جامع مسکن باید سالانه یک میلیون واحد مسکونی شهری و روستایی احداث شود، اظهار کرد: طبق قانون جهش تولید مسکن، ساخت سالانه ۴۶۸ هزار واحد مسکن شهری و نوسازی ۳۰۰ هزار واحد شهری در بافت ناکارآمد در برنامه پیش‌بینی شده است.
وی با بیان اینکه در دهه‌های اخیر رشد سریع شهرنشینی منجر به افزایش حاشیه‌نشینی شده است، بیان داشت: بر اساس آمار، محلات دارای بافت ناکارآمد حدود ۲۰ درصد در سطح و ۳۰ درصد جمعیت شهرها را به خود داده‌اند که این آمار حکایت از اهمیت نوسازی مسکن دارد.
راهب یادآور شد: در دهه‌های اخیر الگوهای فراوانی برای نوسازی بافت ناکارآمد تجربه شد، روش‌های مداخله مبتنی بر تخریب، نوسازی و تجمیع الگوهای مشارکتی با تکیه بر بازآفرینی غیر کالبدی محلات در کنار نوسازی کالبدی، اجرای پروژه‌های محرک طرح توسعه، ارائه مشوق‌های مالی اعتباری و قانونی برای رونق‌دادن به ساخت و ساز در این بافت‌ها در حمایت از دو طرف عرضه و تقاضا، راهکارهای پیشنهادی دستور کار بهسازی بافت‌های ناکارآمد بوده که به نظر می‌رسد با وجود تمام برنامه‌های توسعه توفیق چندانی در حل مسئله مسکن نداشته است.
وی در بیان پیشنهادهایی برای تولید مسکن در بافت‌های ناکارآمد بر نقش دولت‌ها در فرصت‌سازی و روان‌سازی جریان بهسازی بافت‌های ناکارآمد، وضع ضوابط و مقررات، مانع‌زدایی برای تسریع و تسهیل در موضوع نوسازی بافت‌های ناکارآمد و اعمال کنترل و نظارت کیفی فرآیندها تاکید کرد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی گفت: محلات واقع در بافت‌های ناکارآمد ظرفیت مناسبی برای پذیرش تراکم بیشتر و حل معضل کمبود مسکن در کنار نوسازی خود بافت محسوب می‌شوند. باید توجه داشت که سیاست‌های افزایش تراکم از یک طرف به کاهش کیفیت سکونت در این بافت‌ها و دسترسی به سرانه‌های خدماتی و از سوی دیگر به افزایش ارزش اقتصادی زمین و سوداگری منجر نشود.
راهب تصریح کرد: به همین منظور باید تدابیری اتخاذ شود تا سیاست‌های تشویقی و پروژه‌های محرک توسعه با افزایش ارزش اقتصادی زمین و مسکن منجر به رانده شدن ساکنان و به ویژه اجاره‌نشین‌ها به مناطق پایین‌تر و بی‌کیفیت شهری نشود.
به گفته وی، اولویت برنامه‌ریزی در بافت‌های فرسوده حفظ حضور ساکنان در بافت و عدم مهاجرت آنها به مناطق بی‌کیفیت شهری است.
راهب با تاکید بر اینکه حل مسئله مسکن در بافت‌های فرسوده فراتر از امری کالبدی است گفت: نوسازی بافت فرسوده نیازمند ایجاد مدیریت یکپارچه و همگن، همکاری و هم‌افزایی دستگاه‌های سیاست‌گذار و اجرایی و به‌طورکلی همه ذی‌نفعان و ذی‌نفوذان است.
وی با تاکید بر اینکه محله محوری و مشارکت جوامع محلی باید اساس بافت‌های ناکارآمد قرار بگیرد، گفت: هرگونه برنامه‌ریزی باید در پیوند با بستر و ظرفیت‌های محیطی بوده و با مشارکت مردم شکل گیرد. در این راستا، توانمندسازی و ارائه اختیارات به حکمروایی محلی نقش مؤثری خواهد داشت.
رییس بخش مسکن و سیستم‌های ساختمانی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تصریح کرد: محله محوری و مشارکت جوامع محلی باید اساس توسعه بافت‌های ناکارآمد قرار گیرد. این رویکرد منجر به حفظ سرمایه‌های اجتماعی، افزایش کیفیت سکونت و حفظ هویت شهری خواهد شد. در عین حال، محلات نیازمند باز تعریف در قالب الگوهایی پویا و آماده برای پذیرش ساکنان جدید و الگوهای جدید سکونت هستند.