جزئیات شکایت ایران از کانادا در دیوان بین‌المللی دادگستری

محمد دهقان در گفت‌وگویی با اشاره به جزئیات شکایت ایران از کانادا، گفت: کانادا از سال ۱۳۹۱ به پیروی از یاست‌های ایالات متحده آمریکا، برخلاف قواعد مسلم حقوق بین‌الملل عرفی،نسبت به نقض مصونیت دولت جمهوری اسلامی ایران اقدام کرده و در راستای شناسایی و اجرای احکام بی‌پایه محاکم آمریکایی اقدامات قضایی و اجرایی علیه اموال دولت جمهوری اسلامی به‌عمل آورده است.
معاون حقوقی رئیس جمهور اضافه کرد: دولت در ۱۱ سال گذشته تلاش کرده با پیگیری‌های سیاسی و دیپلماتیک. رفتار دولت کانادا را تغییر بدهد ولی متاسفانه دولت کانادا حاضر نشد به قواعد حقوق بین‌الملل پایبند باشد. کانادا برخی از اموال ایران را در این کشور از جمله ساختمان‌های دولت و وجوهی که در حساب سفارت ایران متعلق به دانشجویان و وزارت علوم بود ضبط کرد.
وی افزود: در دولت سیزدهم با کارشناسان وارد شور شدیم و از وکلای بین‌المللی نظر گرفتیم. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که دعوایی علیه کانادا در دیوان بین‌المللی دادگستری ثبت شود که این اتفاق افتاد. به دنبال این هستیم که هم رفتار کانادا را تغییر دهیم و هم خسارتی که به کشور وارد شده با صدور حکم دیوان بین‌المللی دادگستری، به‌عنوان بالاترین محکمه حقوقی وابسته به سازمان ملل بگیریم و حقوق ملت ایران را استیفا کنیم.
دهقان درباره مراحل پیش روی شکایت ایران از کانادا، توضیح داد: نظم روشنی در بالاترین محکمه حقوقی بین‌الملل حاکم است. اول باید صلاحیت حود را تأیید کنند و بعد وارد ماهیت شکایت می‌شوند. با توجه به اینکه هم کانادا در زمینه مسائل مصونیت، صلاحیت بین‌المللی دادگستری را پذیرفته و ما هم این صلاحیت را در خصوص مصونیت پذیرفتیم، بنابراین صلاحیت غیرقابل خدشه است.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: در خصوص ماهیت هم با توجه به آرایی که در گذشته هم درباره ICJ (دیوان بین‌المللی دادگستری) صادر شده و هم رویه حقوقی کشورهای مختلف در قبول مصونیت دولت‌ها است، فکر می‌کنیم حتما این حکم به نفع جمهوری اسلامی ایران صادر می شود.
دهقان اضافه کرد: اخیرا هم در فرانسه دادستان کل این کشور، تقاضا کرده بود که برای اجرای آرای محاکم آمریکایی در فرانسه، مصونیت دولت جمهوری اسلامی ایران نقض شود که همین چند روز گذشته دیوان عالی فرانسه، نظر دادستان کل این کشور را رد کرد و بر مصونیت دولت جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد.
معاون حقوقی رئیس جمهور درباره منافع این پرونده برای ایران خاطرنشان کرد: یک سری آرا در آمریکا صادر نی‌شود که دقیقا خلاف این قاعده بین‌المللی است. آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که آرا و احکام خود را در اروپا مورد شناسایی و اجرا قرار بدهند. در ایتالیا این کار را کردند اما هنوز موفق به اجرای آن در تمام اروپا نشده‌اند.
وی ادامه داد: لذا حتما باید یک اقدام بین‌المللی انجام شود که جلوی زیاده‌خواهی آمریکا و احکام بی‌پایه و اقدامات بی‌جا علیه ایران و نقض مصونیت گرفته شود. همچنین کانادا خساراتی که به ما وارد کرده، بپردازد و به تخلفات خود ادامه ندهد.
وی با بیان اینکه تمام کشورهای دنیا با جز چند کشور محدود بر قاعده حقوق بین‌الملل پایبند هستند، گفت: تا الان کشورهای مختلف اروپایی و سایر کشورهای جهان جز آمریکا، کانادا و ایتالیا به مصونیت دولت‌ها پایبند بودند.