19 دی: در چهارصدوهشتاد و چهارمین جلسه بنیاد قم پژوهی که باحضور اعضای این بنیاد برگزارشد، زندگی مرحوم میرزاعلی امیدواریان محرر تفرشی، فردی زاهد و متقی و شاعر ساکن در محله قدیمی ملامحمود قم بررسی شد.
در ابتدای این جلسه محمد امیدواریان نوه میرزاعلی محرر تفرشی و پژوهشگر بافت تاریخی در توضیح محله ملامحمود گفت: در خصوص محدوده بافت تاریخی شهر قم و محله ملامحمود یک توضیح می دهم که محله ملامحمود دربخشی از محله عشقعلی یا بخشی از محله چهارمردان واقع شده؛ بیشتر در محله عشقلی که جزئی از  10 محله دوره قاجار معروف است. از نظر منطقه‌بندی محله ملامحمود در منطقه هفت شهرداری قم یا همان منطقه معصومیه قرار دارد که تمام بافت تاریخی در منطقه ۱ و ۷ قرار دارد.
وی اظهارداشت: محله ملامحمود در قلب بافت تاریخی شهر قم قزار دارد و محلات پیرامونیش محله تکیه خروس، شادقلی خان، گذر جدا و گذر قلعه و یخچال قاضی می باشد.  ما وقتی که از  کوچه عشقلی درخیابان چهارمردان وارد محله می‌شویم از گذر جدا به یک دوراهی می رسیدیم در سمت راست به سمت محله تکیه خروس و در سمت چپ به سمت محله تکیه شادقلی خان و محله ملامحمود می رفت. نرسیده به تکیه شادقلی خان کوچه ای بود که به سمت ملا محمود می رفت  محله ای  که در آن  بزرگانی زندگی می‌کردند.
 این پژوهشگر بافت تاریخی افزود: محله دارای بافت ارگانیک و اصیلی بوده تمام کوچه‌ها و شبکه معابرش تا جایی که من خاطرم هست پر از دانه های ارزشمند بود که متاسفانه سه طرح حرم تا حرم، طرح توسعه شرقی و طرح فاز ۴ عمار یاسر کل محدوده بافت محله را تخریب کرد. در واقع محله پر از خانه‌های بی‌نظیر بود که الگوهای خانه باغ داشتند و بادگیرهای فوق العاده که توی این محله  بود همه از بین رفته اند. 


 در ادامه محمد امیدواریان گفت: مرحوم میرزا علی امیدواریان محرر تفرشی در چهارشنبه اول دی ماه سال 1265هجری شمسی مقارن با 25ربیع الاول بدنیا آمد.  که حیات میرزا همزمانی با چهار پادشاه قاجار و دو پادشاه پهلوی مقارن می شود.
وی بیان کرد: طبق گفته پدرم ایشان زمان پهلوی در ارتش بودند تا زمان رضا خان یک درجه دار نظامی هم بودند ولی بنا به ملاقاتی که با شیخ عبدالکریم حائری و دوستان پیش آمد،  میرزا علی امیدواریان  قید ارتش را می زنند  و به  سفارش  شیخ عبدالکریم حائری  به مرحوم تولیت  بقعه قوام السلطنه را در اختیار ایشان قرار می دهند به این دلیل که وی از دست خط خوبی برخوردار بودند.
محمد امیدورایان افزود:من پرس و جوهایی که تا الان انجام دادم  در آستانه  حرم حضرت فاطمه معصومه علیها السلام دست خط‌های ایشون بسیار زیاد است ولی متاسفانه  ما نتوانسته ایم به دست های ایشان دسترسی داشته باشیم.
وی گفت: از آثار پدربزرگ  فقط یکسری دست خط ها هست وی چون شاعر هم بود ما دو شعر از او پیدا کردیم و دو وصیتنامه پیدا کردیم یکسری دست خط که توی آستانه است باید پیگیر باشیم او مرد فوق العاده زاهد و خیلی متقی بود و در نزد همه محترم بوده است.
وی افزود: میرزا علی امیدواریان  سال ۱۲۹۶ با مادربزرگ ما زهرا خانم فرزند حاج ملک که یکی از  بزرگان تفرش هست ازدواج می کند. مادربزرگ دوشنبه ۶ دی ۱۳۳۶ در سن ۷۳ سالگی به علت بیماری از دنیا می رود.
امیدواریان در ادامه افزود:  میرزا  یک برادر داشته به نام آقا شیخ حسن، ایشون از علما بوده که نجف می رود  و پدر پدربزرگ من هم از ملاک ها و زمین دارای تفرش بودند خرج و مخارج تحصیل برادر بزرگ را می دهند و آقا شیخ حسن می روند نجف و راه خاندان را آقا شیخ مهدی در نجف ادامه می دهد.
امیدواریان گفت:  مرحوم حاج حسین امیدواریان عموی بنده پدربزرگ آقا شیخ مهدی بازنشسته کارخانه ریسبافت قم و یک زمانی متولی مسجد گذر قلعه و مرحوم حاج حسن امیدواریان ایشون به رحمت خدا رفت و پدر بنده فرزند کوچک وی حاج اصغراست  که شغل وی حلبی ساز بود.


در ادامه حاج اصغر امیدواریان گفت:  مادر در زمان قحطی هرچقدر ملک و املاک را فروخت و خرج  خورد و خوراک بچه ها کرد ولی پدرم در نزد مردم خیلی محترم بود و جایگاه داشت.
وی در بیان جایگاه و اهمیت میرزا علی امیدواریان تصریح کرد: پدر من کار به کار هیچکس نداشت اهل نماز شب بود حرم می رفت، مردمدار بود هرکسی برای کاری به او رجوع می کرد نا امید بر نمی گشت. نمونه آن دعوایی بود که در محله بین قصاب های محل شکل گرفت فقط حضور پدرم باعث شد که این دعوا تمام شود چون مردم به پدرم احترام می گذاشتند و به حرمت او دعواها تمام می شد.     
حاج اصغر امیدواریان گفت:  خاطرم هست در محله ما دعوا شد یکی از طرفین دعوا به پدرم مراجعه کرد و از پدرم خواستند دعا کند این ماجرا به صلح بینجامد و پدر از آنجا که مومن و با خدا بود دعا کرد و دعوا تا شب به صلح انجامید در واقع پدرم خوشنام بود این را بارها از افراد زیادی شنیده ام که نامه هایی که پدرم برای هرکاری می نوشت خیلی کارساز بود و به سر انجام می رسید چون خیلی خوب بلد بود چه بنویسد و چطور بنویسد.
وی گفت: میرزاعلی وصیت کرده بود او را یا در وادی السلام به خاک بسپاریم یا در امامزاده شاه احمد قاسم . که ما او را بعد از فوتش درامامزاده شاه احمد قاسم به خاک سپردیم.
در  ادامه  جلسه نیز شیخ مهدی امیدواریان نتیجه میرزا به معرفی شخصیت ادبی میرزا پرداخت و اشعار میرزا را که در خصوص معرفی و اهلبیت(ع) بود قرائت کرد و به این نکته اشاره در اشعار میرزا زمان و اتفاق های روز را می توان بررسی کرد.
در انتها نیز دکتر جواد امیدواریان نوه میرزا به برخی از دست خط و یادداشت های میرزا در خصوص شرح حال خود و بیماری خود پرداخت که می توان از اطلاعات میرزا در خصوص تفسیر و بررسی دقیق بیماری نیز اشاره کرد.
  • نویسنده :
  • منبع :