تفاهم‌نامه ایران و روسیه می تواند فراهم کننده زمینه استفاده از تجهیزات شنود باشد!

مجلس شورای اسلامی در اولین روز کاری این هفته، لایحه‌ تفاهم‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه را تصویب کرد. آنچه به عنوان هدف این لایحه 9 ماده‌ای عنوان شده، «مبارزه با تهدیدات یادشده و تقویت امنیت اطلاعات، مبارزه با جرایم ارتکابی در حوزه استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، کمک‌های فنی و فناوری و همکاری بین‌المللی» است. 
تصویب این لایحه نگرانی‌هایی را برای کارشناسان و افکار عمومی به وجود آورده است. چراکه به باور بسیاری از فعالان حوزه فناوری متن این لایحه مبهم است و خطرهایی ازجمله کنترل سایبری روسیه بر ایران و به مخاطره افتادن امنیت سایبری کشور و شهروندان را به دنبال داردو حامد بیدی، کنشگر اینترنت آزاد در یادداشتی این نکته را یادآورد شده بود که تأکید این تفاهم‌نامه بر مسئله «اطلاعات» و بی‌ثبات کردن اوضاع سیاسی کشورها در نتیجه آن، به‌عنوان دلیلی برای اعمال فیلترینگ بیشتر یاد شده است: «در این موافقت‌نامه چند مرتبه به بحث اطلاعات سیاسی، فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی که منجر به بی‌ثبات کردن اوضاع سیاسی این کشورها می‌شود، اشاره شده است. در متن لایحه، انتشار این اطلاعات زیان‌بار قلمداد شده و برای مقابله با انتشار آن‌ها نیز این لایحه راه‌حل‌هایی را مطرح کرده است. با توجه به رویکرد فعلی حکمرانی اینترنت در دو کشور، می‌توان مهم‌ترین مصداق ذیل این موضوع را تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر برای فیلترینگ یا شنود در نظر گرفت.»
جلال محمودزاده، نماینده مجلس درخصوص علت مبهم بودن متن این لایحه به دیده‌بان ایران گفت: «اطلاعات این لایحه مبهم و خام است. کمیسیون ویژه آن را تصویب کرده و بدون اینکه اطلاعات جزئی را به نمایندگان ارائه دهند آن را تصویب کردند. من رای منفی دادم ولی نمی‌دانم به چه علت جزئیاتش داده نشده است.»
وی در خصوص اینکه آیا این تفاهم‌نامه می‌تواند برای همکاری با روسیه در جهت وارد کردن تجهیزاتی برای شنود و کنترل اطلاعات مردم باشد، عنوان کرد: «روسیه در بحث کنترل پلتفرم‌ها سابقه دیرینه دارد. من در جریان جزئیات نیستم اما می‌توانیم بگوییم این امر در آینده زمینه همکاری خواهد شد.»
تفاهم نامه برای روسیه منافع مالی دارد
محمودزاده در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه باتوجه به سابقه روسیه، آیا می‌توانیم روی تعهد او در زمینه حفاظت از اطلاعات حساب کنیم، به دیده بان ایران گفت: «برای روس‌ها بیشتر منافع مالی مطرح است. یعنی در هر جایی منافع مالی‌شان صرف کند، حتما همکاری می‌کنند و جایی هم که برایشان سودی نداشته باشد، به تعهد خود عمل نمی‌کنند و به سوی دیگری می‌روند. تصمیم‌گیری‌شان بیشتر بر اساس منافع مالی‌شان است.»
۷۰ درصد مردم از فیلترشکن استفاده می‌کنند
نماینده مردم مهاباد همچنین درخصوص گردش مالی فیلترشکن‌ها عنوان کرد: «از رقمش اطلاعی ندارم ولی همین را می‌دانم که بیش از 70 درصد مردم در کشور از فیلترشکن استفاده می‌کنند. این باعث می‌شود میلیون‌ها نفر به سمت خرید فیلترشکن بروند تا از شبکه‌های خارجی استفاده کنند. این امر گردش مالی فراوانی دارد و به ضرر اقتصاد کشور است. چراکه اغلب فیلترشکن‌ها خارجی هستند و این پول از کشور خارج می‌شود.»
وی ادامه داد: «مسئله قابل تامل این است که تعدادی از مسئولان هم از این فیلترشکن‌ها استفاده می‌کنند تا از شبکه‌های اجتماعی بهره ببرند. این بار مالی زیادی برای کشور دارد و بیشترش هم به جیب شرکت‌های خارجی می‌رود.»
محمودزاده درباره سودی که وزارت ارتباطات از فیلترینگ و فیلترشکن‌ها بهره می‌برد به دیده‌بان ایران گفت: « زمانی که شما از فیلترشکن استفاده می‌کنید، مصرف اینترنت هم بالا می‌رود و وزارت ارتباطات از این مصرف بالا سود می‌برد. در واقع پول فیلترشکن‌ها با واسطه و یا بدون واسطه به جیب وزارت ارتباطات می‌رود.»
این نماینده مجلس درخصوص نحوه هزینه‌ سهم وزارت ارتباطات از درآمدهای اپراتورهای تلفن همراه بیان کرد: «وزارت ارتباطات طرح‌هایی دارد ولی موارد مهم را به بخش خصوصی واگذار کرده است. در رابطه با گسترش فیبر نوری و تلفن‌های ثابت هزینه می‌کند ولی مواردی مانند آنتن‌دهی موبایل و توسعه اینترنت در روستاها و شهرها را ایرانسل و همراه اول انجام می‌دهند که بیشتر آن‌ها بخش خصوصی است.»