فاطمه محمدی؛ طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی بحث داغی است که از دیروز سوژه بیشتر شبکه‌های داخلی و خارجی شده است؛ برخی رسانه‌های خارجی در این باره نوشته‌اند «پیام‌رسان‌های خارجی در ایران فیلتر می‌شود و طبق این طرح استفاده از فیلترشکن جرم تلقی شده و برای آن مجازات حبس و جزای نقدی در نظر گرفته شده است» که شبکه‌های بیگانه مانور زیادی روی این بحث دادند.
این بحث‌ها موجب نگرانی افرادی شده که کسب و کار خود را در فضاهایی مانند اینستاگرام و تلگرام ایجاد کردند زیرا صاحبان برخی پیج‌ها دنبال کننده‌های میلیونی دارند و سال‌ها برای فعالیت اقتصادی یا کاری خود زحمت کشیده‌اند.
۴۰ نماینده مجلس این طرح را امضا کرده‌اند؛ در این میان محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی درباره این طرح پر سر و صدا بیان کرد: «رویکرد مجلس یازدهم در مواجهه با فضای مجازی تأکید بر فرصت محوری در این فضا به جای تهدید انگاری است و باید فرصت‌ها را بدون سیاسی کاری دریابیم».
اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه نیز با تأکید بر اینکه فضای مجازی باید ساماندهی و مدیریت شود، افزود: «شاهد رهاشدگی در این حوزه هستیم لذا تکالیفی برای وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی در نظر گرفته شده و ما مجدانه پیگیر این موضوع هستم».
حرف و حدیث‌ها و تناقضات بیان شده ما را بر آن داشت تا به سراغ چهار تن از نماینده‌هایی که این طرح را امضا کردند، برویم؛ ابتدا گفت‌وگوی ما را با محمد صالح جوکار رئیس کمیسیون شوراها و نماینده دو دوره‌ای مجلس شورای اسلامی می‌خوانید:
بی مدیریتی میلیاردها تومان ایران را به جیب دشمنان ریخته
• هدف شما از ارائه طرح ساماندهی فضای مجازی در مجلس چیست؟
ایران در بحث پیام رسان‌های داخلی با میلیاردها تومان هزینه از بیت المال، زیرساخت‌ها را فراهم کرده تا خدمت به مردم و مدیریت و محتواسازی در این حوزه داشته باشد نه اینکه ما هزینه کنیم اما مدیریت آن در اختیار کشورهایی مانند کانادا و آمریکا باشد.
هم اکنون منفعت هزینه‌های انجام شده به جیب این کشورها می‌رود و ایران هیچ مدیریتی ندارد و آنان هر زمان اراده کنند به راحتی دسترسی ما را بر این فضا قطع می‌کنند.
شبکه ملی اطلاعات می‌تواند این نقص بزرگ را برطرف کند و تنها راه این است که بر اساس برنامه ششم توسعه شبکه ملی ارتباطات هر چه سریعتر ایجاد شود و این اقدام در دستور کار دولت و وزارت ارتباطات قرار گیرد تا مشکلات برطرف و دیگران در این فضا برای ما حکم فرمایی نکنند.
کشورهای دارنده شبکه ملی ارتباطات، با طرح ایران مخالفت می‌کنند
• شبکه ملی اطلاعات در بسیاری از کشورها وجود دارد چرا با این کار در ایران مخالفت می‌شود؟
بله؛ کشورهای اروپایی، روسیه، چین و ترکیه شبکه ملی اطلاعات دارند سؤال ما این است که چرا ایران نباید مطابق اهداف و آرمان‌های خود از این شبکه بهره مند شود؟
• آیا اینستاگرام و تلگرام طبق این طرح فیلتر می‌شوند؟
نه؛ اصلاً بحث فیلترینگ مطرح نیست بلکه هدف این است که بتوانیم بر فضای مجازی و بر آنچه سرمایه‌گذاری کردیم، مدیریت کنیم.
طرح ساماندهی فضای مجازی را سیاسی کردند
• آیا اغراض سیاسی هم پشت این طرح نهفته است؟
نه؛ به اغراض سیاسی نباید توجه کرد بلکه باید بحث را کارشناسی پیش برد؛ قابل قبول نیست که موجی راه انداختند و این طرح ارزشمند را تخطئه می‌کنند.
• آذرماه سال ۹۸ رئیس جمهور اعلام کرد که مقام معظم رهبری بر تقویت شبکه ملی اطلاعات تأکید کردند و دولت قصد دارد شبکه ملی اطلاعات را تا حدی تقویت کند که مردم نیازی به خارج نداشته باشند؛ چرا این اقدام عملی نشد؟
در این مورد کوتاهی شده و هنوز اقدام عملی انجام نشده و حتی پیام رسان‌های داخلی تقویت نشد؛ نیاز امروز جامعه ما است که این اقدام با فوریت تحقق پیدا کند.
• عدالت برای پیام رسان‌های داخلی محقق نشد یا نتوانستند مانند پیام رسان‌های خارجی اقبال مردم را به دست بیاورند؟
عدالت برای آن‌ها محقق نشد و محدودیت‌های جدی برای آن‌ها قائل شدند و اجازه ندادند آن‌ها با ظرفیت بالایی در این عرصه ورود پیدا کنند و بتوانند اقدام خوب و جذب مخاطب را داشته باشند.
ساماندهی پیام رسان‌های داخلی موجب تقویت کسب و کار می‌شود
• این طرح به کسب و کارها و فعالیت‌های خبری و اقتصادی در پیام رسان‌های خارجی ضربه وارد نمی‌کند؟
نه؛ بلکه موجب تقویت کسب و کارهای جدید می‌شود و بخصوص استارت آپ ها از فضا و ظرفیت جدیدی که ایجاد می‌شود می‌توانند نهایت استفاده را ببرند.
هادی بیگی نژاد عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز در این گفت‌وگو شرکت کرد که نظرات وی در ادامه می‌آید:
ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی آزادی مردم را نمی‌گیرد
• طرح ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی آزادی مردم را محدود نمی‌کند؟
نه؛ مجلس یازدهم با محدودسازی آزادی در فضای مجازی مخالف است اما بی مدیریتی در این فضا سبب فحشا و خلاف‌های گوناگون شده که ما قصد داریم با این طرح مانع این امر شویم.
بسیاری از فحشاها در این فضا، گسترش داده می‌شود و این واقعاً جنگ بی صدا با مدیریت دشمنان خارجی است؛ انسان باانصاف و باغیرت نمی‌تواند در مقابل این اقدامات دشمن سکوت کند لذا باید این فضا ساماندهی شود.
• در این طرح بحث فیلتر تلگرام و اینستاگرام مطرح هست؟
نه؛ هدف ساماندهی و مدیریت فضای مجازی در داخل کشور است تا دشمنان برای ما تصمیم نگیرند.
مخالفان طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی از مجلس یازدهم کینه دارند
• چرا با طرحی که هنوز به تصویب مجلس نرسیده این‌قدر مخالفت می‌شود؟
کسانی که نسبت به مجلس یازدهم کینه دارند با دروغ پردازی این حرکت مثبت را به حاشیه می‌برند و به ما تهمت می‌زنند.
از دشمنان که مخالف این طرح هستند توقعی نیست و اعتراض آنان نشان دهنده درستی مسیر است اما از دوستان توقع نمی‌رود فریب جوسازی دشمنان را بخورند.
این طرح در مجلس کارشناسی می‌شود و مخالفان و موافقان در مورد آن نظر می‌دهند و برخی بندهای آن تغییر خواهد کرد.
آسیب حزبی و جناحی کردن این طرح متوجه همه می‌شود؛ به عنوان مثال امروز از آسیب‌های اجتماعی مانند افزایش سن ازدواج و گسترش طلاق چه کسی سود می‌برد؟
مخالف پیام رسان‌های خارجی نیستیم
ما می‌خواهیم فضای مانور دشمن را کم کنیم و فضای مجازی مسئول داشته باشیم و مخالف توییتر و تلگرام و سایر پیام رسان‌های اجتماعی نیستیم.
باید پیام رسان‌های داخلی را تقویت، اعتماد مردم را جلب، فعالیت‌ها و کسب و کار مردم را در این فضا ساماندهی و سرمایه‌گذاری در حوزه تقویت شبکه ملی را بیشتر کنیم.
ما با این طرح به دنبال محدودسازی و زد و بند نیستیم ممکن است مشابه شبکه‌هایی مانند اینستاگرام را در داخل ایجاد کنیم یا همین شبکه‌ها در جای خود بماند.
• تقویت شبکه ملی اطلاعات مورد تأکید رهبری چه میزان دنبال شده است؟
تاکنون به صورت جدی دنبال نشده زیرا دولت موافق این اقدام نیست که شبکه ملی تقویت شود و یکی از دلایلی که مردم به پیام رسان‌های داخلی خیلی اقبالی نشان ندادند این بود که دولت در این زمینه ورود و سرمایه‌گذاری نکرد و روی شبکه‌های خارجی بیشتر سرمایه‌گذاری شد.
نان مخالفان مجلس در مخالفت با ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی است
• چرا با این طرح مخالفت می‌شود؟
نان مخالفان مجلس یازدهم در مقابله و مخالفت با این طرح است لذا این طرح را تخریب و دوقطبی سازی می‌کنند تا در انتخابات‌های آینده رأی جمع‌آوری کنند اما این اقدامات منطقی نیست.
قانونی برای ساماندهی در فضای مجازی نداریم
گفت‌وگوی ما با جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه نماینده سه دوره‌ای مجلس نیز در ادامه می‌آید که بدین شرح است:
• هدف شما از ارائه طرح ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی چیست؟
هدف فقط ساماندهی است؛ ایران در حوزه ساماندهی و مدیریت بر فضای مجازی قانون ندارد که این خلأ است؛ باید قانون داشته باشیم تا فعالان اقتصادی و سیستم‌های اداری، دولتی و مردمی بتوانند در آن فعالیت کنند و اگر مشکلی پیش آید بتوان پاسخگو بود.
برخلاف اظهارنظر شبکه‌های معاند که در حال جوسازی هستند، هدف ایجاد محدودیت نیست بلکه هدف تعریف قانون و ساماندهی و ایجاد گشایش و فراهم کردن بستر و زمینه برای فعالان این عرصه است؛ با این طرح قدرت مانور و فعالیت‌های اقتصادی در فضای مجازی بیشتر می‌شود.
فضای مجازی متولی پیدا می‌کند
• فیلتر پیام رسان‌های خارجی مدنظر شما نیست؟
نه؛ در این طرح فعالیت‌ها و مسئولیت‌ها مشخص می‌شود و فعالیت در فضای مجازی متولی پیدا می‌کند.
• با این طرح قصد کنترل فعالیت مردم در فضای مجازی را دارید؟
نه؛ بحث کنترل مطرح نیست اما اگر کسی مورد اتهام قرار گرفت باید بتواند از خود دفاع کند و باید بداند به جایی شکایت کند.
• آیا اغراض سیاسی هم پشت این طرح نهفته است؟
نه این حرف را رد می‌کنم؛ اصلاً چنین چیزی وجود ندارد این‌ها جوسازی است.
• گفته می‌شود طبق این طرح هرکس از فیلترشکن استفاده کند مجرم شناخته می‌شود؛ این ادعا را تأیید می‌کنید؟
نه؛ اصلاً بحث این‌ها نیست بلکه هدف گشایش، تعیین محدوده و تعیین تکلیف است زیرا هم اکنون مبالغ کلانی به دلیل استفاده از پیام رسان‌های خارجی از کشور خارج می‌شود این‌ها باید قابل رصد باشد و نباید راه برای فعالیت‌هایی که جنبه قانونی ندارد باز باشد.
باید همان‌گونه که از تولیدات داخلی حمایت می‌شود از تولید نرم افزارهای داخلی و شبکه ملی اطلاعات هم دفاع و در جهت تقویت آن تلاش شود که متأسفانه تاکنون اقدامی که بتوان روی آن حساب باز کرد نشده؛ به عنوان مثال امتیازات و پهنای باندی که به پیام رسان‌های خارجی دادند به پیام رسان‌های داخلی داده نشد و امکانات به صورت نابرابر در میان پیام رسان‌ها توزیع شد.
شبکه‌های اجتماعی محدود نمی‌شوند
ابراهیم عزیزی عضو کمیسیون اقتصادی و تحقیق مجلس شورای اسلامی نیز در این گفت‌وگو شرکت کرد و به خبرنگار 19 دی گفت: بحث انسداد و محدودسازی شبکه‌های مجازی در مجلس واقعیت ندارد و ما اعتقادی به این کار نداریم بلکه هدف ما ساماندهی و استفاده بهینه و حداکثری از فرصت فضای مجازی است.
رئیس مجمع نمایندگان استان فارس تأکید کرد: فضای مجازی یک فرصت است که باید تهدیدهای آن را به حداقل برسانیم و استفاده درست، بهینه و هوشمندانه از آن داشته باشیم.
- نویسنده :
- منبع :
