فصل شعبان به عطر بهاری مهدی فاطمه سلام الله علیه، باقیمانده اولیای خدا متبرک است و یک ایران امروز در جشن و سرور و شادی است.
مهدی جان، همه جانهای خسته، تو را میخوانند و دعای خیر عاشقان و منتظران، تعجیل در ظهور توست؛ تویی که آسمانیان به تعظیمت نشستهاند و زمینیان از فراقت در سوزند، همه، تو را میخوانند، تویی که تمنای عالمی؛ ای منجی دلهای خزان دیده کجایی...
امروز که سپیدیها همه در سیاهی رنگ باختهاند؛ دیدگان زمین در انتظار اندکی سپیده دم بارانی است. راه درازیست از اینجا تا صداقت و زمین در انتظار است تا مردی بیاید از جنس آسمان تا با قدوم نازنینش جسورانه شقاوت را و خیانت را از هستی پاک کند تا شب دریده شود و دیدگان آدمیان طلوعی از جنس عدالت را به نظاره بنشینند.
و همین امروز کاش که بیایی؛ امروز که آدمیان صداقت را به زیر آوار فراموشیها از یاد بردهاند؛ حالا که خاک از خون سرخ عدالت گلگون است؛ زمین در حسرت یک مرد میسوزد و ما در میان تمامی ظلمتها امروز شادیم و شیرینی و شربت است که دست به دست میشود و باد دانههای گر گرفته اسپند را از روی منقل فوت میکند چراکه امروز نیمه شعبان است روز تولد توست، روز تولد مهدی موعود...
عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز در خصوص زندگینامه امام زمان(عج) به ایسنا میگوید: ماه شعبان یکی از عزیزترین ماههای اسلامی و یادآور خاطرههای بزرگ است که از همه مهمتر، میلاد فرخنده حضرت بقیّةاللَّه مهدی منتظر(ع) در پانزدهم ماه است که فضای این ماه را به بوی ولایت عطرآگین ساخته است.
حجتالاسلام عبدالرضا لطفی ادامه میدهد: مهدی(عج) دوازدهمین جانشین پیامبر(ص) و فرزند امام حسن عسکری(ع) است؛ نامش «محمّد» و کنیهاش «أبو القاسم» است.
او اضافه میکند: منجی عالم بشریّت، مهدی موعود، امام زمان(عج) در سحرگاه نیمه شعبان در سال ۲۵۵هجری قمری در «سرّ من رأی»(سامراء) از مادرش نرجس به دنیا آمد؛ «مهدی» اکنون زنده است و چون تولّدش به سال ۲۵۵ هجری بوده، هم اکنون بیش از هزار سال از عمر او میگذرد.
او خاطرنشان میکند: آن حضرت در عین این که در حیات است، از نظرها پنهان میباشد؛ یعنی با اینکه از یک زندگی طبیعی برخوردار است، اما بطور ناشناس در همین جهان زندگی میکند و مأموریت دارد به هنگام آمادگی کافی در جهان و عجز و ناتوانی قوانین بشری از اصلاح وضع دنیا، پرچم عدالت را برافرازد و با استمداد از اصول معنوی و ایمان جهانی آباد و مملوّ از صلح و عدالت را بسازد.
چگونگی تولد و القاب امام زمان(عج)
حجت الاسلام لطفی در رابطه با چگونگی تولد ایشان اظهار میکند: شرایط زمان تولد امام زمان(ع) شرایط عادی نبود، چراکه مهدی آل محمد(ع)، فرزند امام حسن عسکری (ع) است؛ بنابراین دستگاه خلافت عباسی امام حسن عسکری(ع) را در شهر سامرا تحت نظر داشت و منتظر بود تا اگر فرزندی از ایشان به دنیا آید، او را بکشد که در این شرایط خفقان و غیر عادی، حضرت مهدی(ع) مخفیانه به دنیا آمدند.
او همچنین در ارتباط با القاب امام زمان(عج) نیز میگوید: از جمله القاب آن حضرت، «مهدی»، «صاحب الزّمان» و «قائم» میباشد همچنین یکی از اسامی و نامهای مقدّس حضرت مهدی(ع)، بقیة اللّه است؛ بقیّة اللّه معنای گسترده ای دارد و شامل هر چیزی که باقی بماند و جنبه الهی داشته باشد میشود.
سیمای ظاهری امام زمان(عج)
او در خصوص سیمای ظاهری امام متذکر میشود: از بررسی روایات و مطالعه حکایتهای نیک بختانی که توفیق زیارت آن امام را یافتهاند، برمیآید که قامت و رخسار نازنین امام عصر(عج) در کمال زیبایی و اعتدال بود و سیمای مبارکش، دل ربا و خیره کننده است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز ادامه میدهد: همین قامت رعنا و رخسار دل ربا موجب شده است که هزاران عاشق دل سوخته در آغاز هر صبح در دعای عهد، با زاری و التماس از خدای خود چنین بخواهند؛ «اللَّهُمَّ أَرِنِی الطَّلْعَةَ الرَّشِیدَةَ وَالْغُرَّةَ الْحَمِیدَةَ، وَاکْحُلْ نَاظِرِی بِنَظْرَةٍ مِنِّی إِلَیْهِ،خداوندا! آن چهره زیبا و جمال دل آرا را به من بنمای و چشمان مرا با یک نظر به او روشنایی بخش».
او اضافه میکند: یازدهمین پیشوای شیعه، حضرت امام حسن عسکری(ع) در سال ۲۶۰ هجری قمری دیده از دنیا بست و مقام امامت و رهبری امّت به فرمان خداوند بزرگ به فرزند ارجمند وی، حضرت مهدی(عج)، موعود جهانیان انتقال یافت.
او میگوید: روزی که امام، پدر ارجمند خود را از دست داد، تنها شش سال داشت چراکه دشمنان امام در هر لحظه در کمین او بودند و تصمیم گرفته بودند، به هر که قیمتی باشد به زندگی او خاتمه دهند، وی به فرمان خداوند از دیدگان مردم غایب شد.
غیبت صغری و کبری امام زمان(عج)
حجتالاسلام لطفی در خصوص غیبت صغری امام یادآور میشود: آن حضرت دارای دو غیبت بود؛ غیبت صغری و کوتاه مدت که حدود ۶۹ سال طول کشید و غیبت کبری که با پایان یافتن دوران غیبت صغری آغاز و تا زمان ظهور آن حضرت ادامه دارد.
او بیان میکند: غیبت صغری از سال ۲۶۰ که سال وفات امام عسکری است، آغاز شد و در سال ۳۲۹ که سال وفات آخرین نماینده او است، پایان یافت.
او اظهار میکند: هر چند ایشان آشکارا امامت مردم را به عهده نداشتند اما در همان دوران غیبت صغری، به وسیله نواب خود، متکفّل هدایت پیروان مکتب اهل بیت (ع) بوده و مشکلات علمی و فقهی آنان را حل میکردند.
این مدرس حوزه و دانشگاه تاکید میکند: این جریان تا سال ۳۲۹ هجری قمری ادامه داشت و نمایندگان چهارگانه آن حضرت، یکی پس از دیگری این مقام و منصب را حفظ کرده و با درگذشت آخرین نماینده وی، نیابت و نمایندگی خصوصی پایان یافت و اداره امور شیعیان و بیان حلال و حرام و رسیدگی به خصومات و اختلافات و کلّیّه شئون زندگی مردم به فقهای بزرگ شیعه که نمایندگان عامّ آن حضرت هستند واگذار شد.
او میگوید: در قسمت اوّل از غیبت، اگر چه شیعیان از شرفیابی به حضور امام محروم بودند اما نمایندگان خصوصی امام میتوانستند با او تماس بگیرند و مطالب و وقایع را به عرض امام برسانند و بهعلاوه دوران آن نیز کوتاه بود؛ از این نظر، این غیبت را «غیبت صغری» میگفتند.
او همچنین در رابطه با دوری غیبت کبری امام نیز اضافه میکند: با درگذشت علی بن محمّد سمری، آخرین سفیر امام، باب سفارت خصوصی بسته شده و هرگونه ادّعای نیابت خاصّه از طرف آن حضرت مردود شناخته شد و تداوم خط امامت و ولایت به وسیله نواب عام آن حضرت یعنی علما و فقها انجام میشود.
حجتالاسلام لطفی ادامه میدهد: علّت این نامگذاری به «غیبت کبری» روشن است؛ چراکه بر اثر بسته شدن هر نوع تماسهای خصوصی و طولانی بودن زمان غیبت، نام آن را «غیبت کبری» نهادند.
مهدویت و منجی گری در ادیان مختلف بهویژه اسلام
او در بخش دیگر گفتوگوی خود یادآور میشود: اعـتـقـاد به موعود، در همهی ادیان مطرح بود و عقیده مشترک همه آنها به شمار میآید و هر دین و مکتبی به تناسب فرهنگ دینی و ملی خود، از موعود آخرین به نامی یاد کرده است اما انـدیـشـه مـهـدویت و ظهور موعود جهانی در آیین آسمانی اسلام، جایگاه و جلوه بیشتری دارد و بـا وجـود دلایـل معتبر از آیات و روایت متواتر و قطعی، همه مذاهب اسلامی بر ظهور مهدی موعود از نسل فاطمه زهرا (س) اتفاق نظر دارند.
ویژگیهای جهان در آستانه ظهور
او در خصوص جهان در آستانهی ظهور نیز میگوید: اگر به آن دسته از روایات رسول خدا و اهل بیت طاهرینش(ع) دربارة وقایع و حوادث مقارن ظهور امام زمان (ع) بنگریم و بر آن اساس، وضعیت عالم را قبل و مقارن ظهور توصیف کنیم، درمییابیم که در آن مقطع زمانی، فساد و ظلم و جور در همهی عالم مشاهده میشود هر چند که از گذشتهها نیز ظلم و ستم در عالم وجود داشته است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز خاطرنشان میکند: از جهت دیگر، روایات بیان میکنند که امام مهدی (عج) ظهور نمیکند تا آنکه نام ایشان ذکر لب مردم و انسانها شود؛ معنای این سخن آن است که مردم، محبّان و ثابتان بر امامت او ظهور آن حضرت را از خدا طلب کرده و در انتظار ظهور ایشان لحظه شماری میکنند و دوستدار، مؤیّد و یاری کننده ایشان هستند.
او بیان میکند: در مجموعهای از روایات بیان شده است که درون امت اسلامی جریان پابرجا و محکمی، منتظر ظهور ایشان هستند و برای ظهورشان زمینه سازی میکنند؛ بنابراین خبر ظهور ایشان در سراسر عالم پخش میشود.
او یادآور میشود: بنابر روایات ما، قبل از ظهور در عراق حوادث و وقایعی به وقوع میپیوندد که متأثر از آن سفیرانی بر سوریه مسلط میشود و آنجا را تحت سلطه خود در میآورد از سوی دیگر، در یمن، یکی از یاران امام مهدی (ع) به نام یمانی به قدرت میرسد همچنین از سویی وقایع و بحرانهایی مانند جنگها، زلزلهها، بحران مالی و... در مدت زمان محدودی رخ میدهد که البته چندان طولانی هم نیست.
آداب منتظران
حجتالاسلام لطفی در ارتباط با آداب منتظران نیز میگوید: مروی بر روایات نشان میدهد که انتظار فرج امام عصر(عج) صرفاً حالتی قلبی و معنوی نیست بلکه این انتظار برای آنکه بتواند به سبک زندگی تبدیل شده و زمینه را برای فرج آن منجی موعود فراهم کند، باید در عمل بروز و ظهور داشته باشد، چنان که پیامبر اکرم(ص) فرمودند «انتظار فرج برترین اعمال امت من است».
او ادامه میدهد: البته نباید چنین پنداشت که عمل منتظرانه خاص است و هر کسی را یارا و توان انجام آن نیست؛ بلکه با اندک تغییراتی در نگاه و عمل خود میتوانیم در زمره منتظران واقعی قرار بگیریم.
او با اشاره به اوصافی از یاران امام زمان(عج) اظهار میکند: بیشک مهمترین صفت نجاتبخش و قرب آفرین و بازدارنده از گناه، «تقوا» است و همین صفت به انسان ارزش میدهد چنان که خدای متعال در قرآن کریم میفرماید «انَّ اَکرَمَکُم عِندَاللهِ اتقاکُم»؛ اهل تقوا از کوچک و بزرگ گناه چشم میپوشند چراکه میدانند گناهان کوچک که به چشم نمیآید، وقتی جمع شود کوهی از مصیبت را تشکیل میدهد.
این مدرس حوزه و دانشگاه اضافه میکند: امام زمان (عج) در توصیه به محمدبن ابراهیم مهزیار اهوازی فرمودند «ای محمد از خدا بترس» همچنین در یکی از دعاهای فرج نیز از خدا درخواست میکنیم «اللهمَّ الرزقنا توفیق الطاعه و بُعدَ المَعصیه...؛ خدایا توفیق اطاعت و دوری از گناه را به ما عطا کن».
او یادآور میشود: اخلاق نیکو و برخورد مودبانه و عفو و گذشت و خوشرویی از دیگر ویژگیهای یاران امام است؛ آنچه آدمی را نزد خدا و خلق محبوب میسازد و در دلها جای می دهد، اخلاق نیکو است؛ منتظر امام زمان(عج) در اخلاق نیک باید نمونه و الگو باشد تا مولایش از او راضی شود.
او میگوید: یکی از امتحانات الهی «آزمون مالی» است، این امتحان به شکلهای مختلف بوده و یکی هم این است که افراد توانگر و ثروتمند نسبت به فقیران و نیازمندان جامعه چه رفتاری دارند؛ پیامبر اکرم (ص) فرمودند که «بهترین مردم کسی است که مردم از وجود او بهره مند شوند.».
حجتالاسلام لطفی همچنین یکیدیگر از ویژگی یاران امام را امر به معروف و نهی از منکر عنوان کرده و متذکر میشود: امر به معروف و نهی از منکر، دو فریضه واجب است و در کنار نماز و روزه از فروع دین به شمار میآید؛ خداوند در قرآن مکرر به آن دستور داده و آثار آن را تشریح کرده است.
او تاکید میکند: تلاش برای گسترش خوبیها و معروفها در جامعه و مقابله با بدیها و مفاسد، کاری است که منجی بشریت(عج) با قیام و حکومت جهانی خود انجام میدهد بنابراین بر منتظران حضرت حجت (عج) واجب است که به تاسی از مولای خود و در حد بضاعت نسبت به این واجب الهی اهتمام داشته و احساس تعهد و تکلیف کنند.
او ادامه میدهد: بنابر آموزههای دینی، درآمدها باید حلال و مشروع باشد و خرج کردنها نیز در راه خداپسند و جایز باشد؛ منتظر امام زمان نباید مدیون دیگران باشد و حق دیگران را بخورد و اگر هم به دارایی و درآمد او خمس و زکات تعلق گیرد، تکلیف الهی را عمل کند و خمس و زکات بدهد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز خاطرنشان میکند: یکی از وظایف شیعه در دوران غیبت امام زمان، «دعا برای ظهور» است؛ وقتی امتی به درگاه خدا دعا میکنند تا فرج را نزدیک کند و آن منجی را برساند، این خواسته در دعاهای فردی و جمعی مطرح میشود و شوق دیدار را میافزاید و منتظر را هم آماده و شایسته آن دوران میکند.
او اضافه میکند: امام زمان(عج) در نامهای که به نایب خاص خود محمدبن عثمان نوشت، فرمود «برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید، چراکه این برای خود شما هم فرج و گشایش است».
او همچنین در خصوص تبلیغ فرهنگ انتظار اظهار میکند: هر کس به فکر و مرام و مکتبی عقیده و باور داشته باشد و آن را درست و حق بشناسد، باید در راه ترویج و تبلیغ آن بکوشد و هر چه بیشتر افراد را وارد آن مرام و معتقد به آن فکر و عقیده کند.
حجتالاسلام لطفی بیان میکند: عقیده به وجود امام زمان و انتظار آمدن، یک مصلح جهانی و اعتراض به فساد و جور حاکم بر زمان و ایستادگی در مقابل امواج بیدینی و ترویج گناه، ازجمله این اعتقادها است؛ منتظر راستین باید «فرهنگ انتظار» را ترویج و تبلیغ کند و بیخبران از این وادی را به درون این دایره نورانی وارد سازد و شوق مهدی و انتظار ظهور را در دلها روشن کند.
زمینهسازی ظهور امام زمان(عج)
او ادامه میدهد: همه ما وظیفه داریم که زمینههای ظهور را فراهم کنیم؛ این زمینهها فراوان است که به برخی از آنها اشاره میکنیم؛ شناختن و شناساندن ولیعصر یکی از آنها است، مسأله شناخت امام زمان، از مسائل ارزشمند است تا آنجا که به تعبیر روایات، اگر کسی امام زمان خویش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است و شناخت بقیّهالله بدین جهت است که اگر او را نشناسیم، نهتنها عمل ما باطل است، بلکه منحرف و گمراه خواهیم شد.
او میگوید: مبارزه با گناهان، زمینهسازی برای ظهور امام عصر میباشد چراکه یکی از اهداف بسیار مهم امام، مبارزه با انحرافات و کجرویها و نابودی مفاسد است؛ امام میآید تا به ظلم و ستم پایان داده و عدل و داد را روی زمین بگستراند.
این مدرس حوزه و دانشگاه تاکید میکند: اگر بخواهیم زمینههای ظهور را فراهم کنیم، باید به کمک امام شتافته و با او همگام شویم، ممکن است برخی با سکوت و بیتفاوتی در برابر انحرافات و مفاسد اجتماعی، چنین فکر کنند که باید به مفاسد دامن زد و یا حداقل سکوت کرد تا مفاسد در جامعه صدچندان شود، تا بر اثر زیادشدن آن، امام عصر ظهورکند در حالیکه این نظریه کاملا غلط و بیاساس است؛ چراکه حضرت پس از آمدن، زمین را پُر از عدل و داد میکند، نه اینکه تا زمین پر از جور و ظلم نشده، امام نخواهد آمد.
او اضافه میکند: مسأله دیگری که زمینهساز ظهور امام زمان میباشد، این است که پس از شناخت و معرفت به امام عصر، اهداف آن حضرت را بررسی و مورد مطالعه قرار دهیم.
او یادآور میشود: ویژگیهای حکومت و امتیاز آن از سایر حکومتهای پیشین را بدانیم، همچنین بدانیم حکومتی که در قرآن بدان اشاره شده است و خداوند از آن خبر داده و پیامبران پیشگویی کردهاند، با تمام حکومتها تفاوت اساسی خواهد داشت.
حجتالاسلام لطفی خاطرنشان میکند: اعتقاد به این مسائل سبب میشود که برای رسیدن به چنین حکومتی تلاش کنیم و موانع را از سر راه برداریم و دیگران را تشویق و ترغیب کنیم که همین کارها، باعث ایجاد زمینهها خواهد شد.
او بیان میکند: از دیگر موارد زمینهسازی ظهور امام زمان، انتظار فرج است؛ انتظاری که پیامبر و معصومین، ما را به آن دعوت کردهاند؛ انتظاری که در روایات، از آن بهعنوان برترین اعمال و بهترین عبادات مؤمنان یاد شده است.
او همچنین اظهار میکند: بزرگان ما، بر اساس روایت و احادیث و سفارشات پیامبر و ائمه معصومین، وظایفی را برای مردم زمان غیبت کبرا بیان کردهاند که هر یک از آنها، زمینهساز ظهور مهدی موعود خواهد بود.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز یادآور میشود: مرحوم محدّث قمی به چند مورد از آنها اشاره کرده است؛ اندوهگینبودن و گریستن برای آن حضرت، در ایّام غیبت دعاکردن برای سلامتی و در امانماندن وجود مبارک امام عصر از شرّ شیاطین انس و جنّ و طلب تعجیل فرج و نصرت و ظفر و غلبه او بر کفّار و ملحدین ومنافقین، صدقهدادن در حدّ توان، برای سلامتی وجود مبارک امام زمان و بهجاآوردن حج به نیابت ازامام عصر، چنانکه در گذشته میان شیعه مرسوم بوده است از آن جمله هستند.
او ادامه میدهد: بیشک اگر مردم برای حکومت واحد جهانی، آن هم برپایه فضیلت و اخلاق و عدل و داد و رعایت حقوق و احکام اسلامی آمادگی پیدا کنند، آن حضرت بطور مسلّم آشکار خواهد شد؛ یعنی همان چیزی که پیامبر اسلام و همه امامان معصوم در صدد آن بودند و شرایط خاص زمان و مکان اجازه وصول به آن را نداد.
او میگوید: البته حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) در آخر کار، هرگز مانع از حکومتهای اسلامی در مقیاسهای محدودتر پیش از آن از طرف مستضعفان بر ضد مستکبران نخواهد بود و هر زمان شرایط آن را فراهم سازند، وعده حتمی و مشیت الهی در باره آنها تحقق خواهد یافت و این پیروزی نصیبشان میشود.
حجتالاسلام لطفی در پایان تاکید میکند: گرچه درباره مدّت حکومت آن حضرت احادیث مختلفی در منابع اسلامی دیده میشود که از پنج یا هفت سال تا ۳۰۹ سال (مقدار توقّف اصحاب کهف در آن غار تاریخی) ذکر شده است اما مسلّم است که این آوازهها و مقدّمات برای یک دوران کوتاه مدّت نیست بلکه قطعاً برای مدّتی است طولانی که ارزش این همه تحمّل زحمت و تلاش و کوشش را داشته باشد.
و همین امروز کاش که بیایی؛ امروز که آدمیان صداقت را به زیر آوار فراموشیها از یاد بردهاند؛ حالا که خاک از خون سرخ عدالت گلگون است؛ زمین در حسرت یک مرد میسوزد و ما در میان تمامی ظلمتها امروز شادیم و شیرینی و شربت است که دست به دست میشود و باد دانههای گر گرفته اسپند را از روی منقل فوت میکند چراکه امروز نیمه شعبان است روز تولد توست، روز تولد مهدی موعود...
عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز در خصوص زندگینامه امام زمان(عج) به ایسنا میگوید: ماه شعبان یکی از عزیزترین ماههای اسلامی و یادآور خاطرههای بزرگ است که از همه مهمتر، میلاد فرخنده حضرت بقیّةاللَّه مهدی منتظر(ع) در پانزدهم ماه است که فضای این ماه را به بوی ولایت عطرآگین ساخته است.
حجتالاسلام عبدالرضا لطفی ادامه میدهد: مهدی(عج) دوازدهمین جانشین پیامبر(ص) و فرزند امام حسن عسکری(ع) است؛ نامش «محمّد» و کنیهاش «أبو القاسم» است.
او اضافه میکند: منجی عالم بشریّت، مهدی موعود، امام زمان(عج) در سحرگاه نیمه شعبان در سال ۲۵۵هجری قمری در «سرّ من رأی»(سامراء) از مادرش نرجس به دنیا آمد؛ «مهدی» اکنون زنده است و چون تولّدش به سال ۲۵۵ هجری بوده، هم اکنون بیش از هزار سال از عمر او میگذرد.
او خاطرنشان میکند: آن حضرت در عین این که در حیات است، از نظرها پنهان میباشد؛ یعنی با اینکه از یک زندگی طبیعی برخوردار است، اما بطور ناشناس در همین جهان زندگی میکند و مأموریت دارد به هنگام آمادگی کافی در جهان و عجز و ناتوانی قوانین بشری از اصلاح وضع دنیا، پرچم عدالت را برافرازد و با استمداد از اصول معنوی و ایمان جهانی آباد و مملوّ از صلح و عدالت را بسازد.
چگونگی تولد و القاب امام زمان(عج)
حجت الاسلام لطفی در رابطه با چگونگی تولد ایشان اظهار میکند: شرایط زمان تولد امام زمان(ع) شرایط عادی نبود، چراکه مهدی آل محمد(ع)، فرزند امام حسن عسکری (ع) است؛ بنابراین دستگاه خلافت عباسی امام حسن عسکری(ع) را در شهر سامرا تحت نظر داشت و منتظر بود تا اگر فرزندی از ایشان به دنیا آید، او را بکشد که در این شرایط خفقان و غیر عادی، حضرت مهدی(ع) مخفیانه به دنیا آمدند.
او همچنین در ارتباط با القاب امام زمان(عج) نیز میگوید: از جمله القاب آن حضرت، «مهدی»، «صاحب الزّمان» و «قائم» میباشد همچنین یکی از اسامی و نامهای مقدّس حضرت مهدی(ع)، بقیة اللّه است؛ بقیّة اللّه معنای گسترده ای دارد و شامل هر چیزی که باقی بماند و جنبه الهی داشته باشد میشود.
سیمای ظاهری امام زمان(عج)
او در خصوص سیمای ظاهری امام متذکر میشود: از بررسی روایات و مطالعه حکایتهای نیک بختانی که توفیق زیارت آن امام را یافتهاند، برمیآید که قامت و رخسار نازنین امام عصر(عج) در کمال زیبایی و اعتدال بود و سیمای مبارکش، دل ربا و خیره کننده است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز ادامه میدهد: همین قامت رعنا و رخسار دل ربا موجب شده است که هزاران عاشق دل سوخته در آغاز هر صبح در دعای عهد، با زاری و التماس از خدای خود چنین بخواهند؛ «اللَّهُمَّ أَرِنِی الطَّلْعَةَ الرَّشِیدَةَ وَالْغُرَّةَ الْحَمِیدَةَ، وَاکْحُلْ نَاظِرِی بِنَظْرَةٍ مِنِّی إِلَیْهِ،خداوندا! آن چهره زیبا و جمال دل آرا را به من بنمای و چشمان مرا با یک نظر به او روشنایی بخش».
او اضافه میکند: یازدهمین پیشوای شیعه، حضرت امام حسن عسکری(ع) در سال ۲۶۰ هجری قمری دیده از دنیا بست و مقام امامت و رهبری امّت به فرمان خداوند بزرگ به فرزند ارجمند وی، حضرت مهدی(عج)، موعود جهانیان انتقال یافت.
او میگوید: روزی که امام، پدر ارجمند خود را از دست داد، تنها شش سال داشت چراکه دشمنان امام در هر لحظه در کمین او بودند و تصمیم گرفته بودند، به هر که قیمتی باشد به زندگی او خاتمه دهند، وی به فرمان خداوند از دیدگان مردم غایب شد.
غیبت صغری و کبری امام زمان(عج)
حجتالاسلام لطفی در خصوص غیبت صغری امام یادآور میشود: آن حضرت دارای دو غیبت بود؛ غیبت صغری و کوتاه مدت که حدود ۶۹ سال طول کشید و غیبت کبری که با پایان یافتن دوران غیبت صغری آغاز و تا زمان ظهور آن حضرت ادامه دارد.
او بیان میکند: غیبت صغری از سال ۲۶۰ که سال وفات امام عسکری است، آغاز شد و در سال ۳۲۹ که سال وفات آخرین نماینده او است، پایان یافت.
او اظهار میکند: هر چند ایشان آشکارا امامت مردم را به عهده نداشتند اما در همان دوران غیبت صغری، به وسیله نواب خود، متکفّل هدایت پیروان مکتب اهل بیت (ع) بوده و مشکلات علمی و فقهی آنان را حل میکردند.
این مدرس حوزه و دانشگاه تاکید میکند: این جریان تا سال ۳۲۹ هجری قمری ادامه داشت و نمایندگان چهارگانه آن حضرت، یکی پس از دیگری این مقام و منصب را حفظ کرده و با درگذشت آخرین نماینده وی، نیابت و نمایندگی خصوصی پایان یافت و اداره امور شیعیان و بیان حلال و حرام و رسیدگی به خصومات و اختلافات و کلّیّه شئون زندگی مردم به فقهای بزرگ شیعه که نمایندگان عامّ آن حضرت هستند واگذار شد.
او میگوید: در قسمت اوّل از غیبت، اگر چه شیعیان از شرفیابی به حضور امام محروم بودند اما نمایندگان خصوصی امام میتوانستند با او تماس بگیرند و مطالب و وقایع را به عرض امام برسانند و بهعلاوه دوران آن نیز کوتاه بود؛ از این نظر، این غیبت را «غیبت صغری» میگفتند.
او همچنین در رابطه با دوری غیبت کبری امام نیز اضافه میکند: با درگذشت علی بن محمّد سمری، آخرین سفیر امام، باب سفارت خصوصی بسته شده و هرگونه ادّعای نیابت خاصّه از طرف آن حضرت مردود شناخته شد و تداوم خط امامت و ولایت به وسیله نواب عام آن حضرت یعنی علما و فقها انجام میشود.
حجتالاسلام لطفی ادامه میدهد: علّت این نامگذاری به «غیبت کبری» روشن است؛ چراکه بر اثر بسته شدن هر نوع تماسهای خصوصی و طولانی بودن زمان غیبت، نام آن را «غیبت کبری» نهادند.
مهدویت و منجی گری در ادیان مختلف بهویژه اسلام
او در بخش دیگر گفتوگوی خود یادآور میشود: اعـتـقـاد به موعود، در همهی ادیان مطرح بود و عقیده مشترک همه آنها به شمار میآید و هر دین و مکتبی به تناسب فرهنگ دینی و ملی خود، از موعود آخرین به نامی یاد کرده است اما انـدیـشـه مـهـدویت و ظهور موعود جهانی در آیین آسمانی اسلام، جایگاه و جلوه بیشتری دارد و بـا وجـود دلایـل معتبر از آیات و روایت متواتر و قطعی، همه مذاهب اسلامی بر ظهور مهدی موعود از نسل فاطمه زهرا (س) اتفاق نظر دارند.
ویژگیهای جهان در آستانه ظهور
او در خصوص جهان در آستانهی ظهور نیز میگوید: اگر به آن دسته از روایات رسول خدا و اهل بیت طاهرینش(ع) دربارة وقایع و حوادث مقارن ظهور امام زمان (ع) بنگریم و بر آن اساس، وضعیت عالم را قبل و مقارن ظهور توصیف کنیم، درمییابیم که در آن مقطع زمانی، فساد و ظلم و جور در همهی عالم مشاهده میشود هر چند که از گذشتهها نیز ظلم و ستم در عالم وجود داشته است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز خاطرنشان میکند: از جهت دیگر، روایات بیان میکنند که امام مهدی (عج) ظهور نمیکند تا آنکه نام ایشان ذکر لب مردم و انسانها شود؛ معنای این سخن آن است که مردم، محبّان و ثابتان بر امامت او ظهور آن حضرت را از خدا طلب کرده و در انتظار ظهور ایشان لحظه شماری میکنند و دوستدار، مؤیّد و یاری کننده ایشان هستند.
او بیان میکند: در مجموعهای از روایات بیان شده است که درون امت اسلامی جریان پابرجا و محکمی، منتظر ظهور ایشان هستند و برای ظهورشان زمینه سازی میکنند؛ بنابراین خبر ظهور ایشان در سراسر عالم پخش میشود.
او یادآور میشود: بنابر روایات ما، قبل از ظهور در عراق حوادث و وقایعی به وقوع میپیوندد که متأثر از آن سفیرانی بر سوریه مسلط میشود و آنجا را تحت سلطه خود در میآورد از سوی دیگر، در یمن، یکی از یاران امام مهدی (ع) به نام یمانی به قدرت میرسد همچنین از سویی وقایع و بحرانهایی مانند جنگها، زلزلهها، بحران مالی و... در مدت زمان محدودی رخ میدهد که البته چندان طولانی هم نیست.
آداب منتظران
حجتالاسلام لطفی در ارتباط با آداب منتظران نیز میگوید: مروی بر روایات نشان میدهد که انتظار فرج امام عصر(عج) صرفاً حالتی قلبی و معنوی نیست بلکه این انتظار برای آنکه بتواند به سبک زندگی تبدیل شده و زمینه را برای فرج آن منجی موعود فراهم کند، باید در عمل بروز و ظهور داشته باشد، چنان که پیامبر اکرم(ص) فرمودند «انتظار فرج برترین اعمال امت من است».
او ادامه میدهد: البته نباید چنین پنداشت که عمل منتظرانه خاص است و هر کسی را یارا و توان انجام آن نیست؛ بلکه با اندک تغییراتی در نگاه و عمل خود میتوانیم در زمره منتظران واقعی قرار بگیریم.
او با اشاره به اوصافی از یاران امام زمان(عج) اظهار میکند: بیشک مهمترین صفت نجاتبخش و قرب آفرین و بازدارنده از گناه، «تقوا» است و همین صفت به انسان ارزش میدهد چنان که خدای متعال در قرآن کریم میفرماید «انَّ اَکرَمَکُم عِندَاللهِ اتقاکُم»؛ اهل تقوا از کوچک و بزرگ گناه چشم میپوشند چراکه میدانند گناهان کوچک که به چشم نمیآید، وقتی جمع شود کوهی از مصیبت را تشکیل میدهد.
این مدرس حوزه و دانشگاه اضافه میکند: امام زمان (عج) در توصیه به محمدبن ابراهیم مهزیار اهوازی فرمودند «ای محمد از خدا بترس» همچنین در یکی از دعاهای فرج نیز از خدا درخواست میکنیم «اللهمَّ الرزقنا توفیق الطاعه و بُعدَ المَعصیه...؛ خدایا توفیق اطاعت و دوری از گناه را به ما عطا کن».
او یادآور میشود: اخلاق نیکو و برخورد مودبانه و عفو و گذشت و خوشرویی از دیگر ویژگیهای یاران امام است؛ آنچه آدمی را نزد خدا و خلق محبوب میسازد و در دلها جای می دهد، اخلاق نیکو است؛ منتظر امام زمان(عج) در اخلاق نیک باید نمونه و الگو باشد تا مولایش از او راضی شود.
او میگوید: یکی از امتحانات الهی «آزمون مالی» است، این امتحان به شکلهای مختلف بوده و یکی هم این است که افراد توانگر و ثروتمند نسبت به فقیران و نیازمندان جامعه چه رفتاری دارند؛ پیامبر اکرم (ص) فرمودند که «بهترین مردم کسی است که مردم از وجود او بهره مند شوند.».
حجتالاسلام لطفی همچنین یکیدیگر از ویژگی یاران امام را امر به معروف و نهی از منکر عنوان کرده و متذکر میشود: امر به معروف و نهی از منکر، دو فریضه واجب است و در کنار نماز و روزه از فروع دین به شمار میآید؛ خداوند در قرآن مکرر به آن دستور داده و آثار آن را تشریح کرده است.
او تاکید میکند: تلاش برای گسترش خوبیها و معروفها در جامعه و مقابله با بدیها و مفاسد، کاری است که منجی بشریت(عج) با قیام و حکومت جهانی خود انجام میدهد بنابراین بر منتظران حضرت حجت (عج) واجب است که به تاسی از مولای خود و در حد بضاعت نسبت به این واجب الهی اهتمام داشته و احساس تعهد و تکلیف کنند.
او ادامه میدهد: بنابر آموزههای دینی، درآمدها باید حلال و مشروع باشد و خرج کردنها نیز در راه خداپسند و جایز باشد؛ منتظر امام زمان نباید مدیون دیگران باشد و حق دیگران را بخورد و اگر هم به دارایی و درآمد او خمس و زکات تعلق گیرد، تکلیف الهی را عمل کند و خمس و زکات بدهد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز خاطرنشان میکند: یکی از وظایف شیعه در دوران غیبت امام زمان، «دعا برای ظهور» است؛ وقتی امتی به درگاه خدا دعا میکنند تا فرج را نزدیک کند و آن منجی را برساند، این خواسته در دعاهای فردی و جمعی مطرح میشود و شوق دیدار را میافزاید و منتظر را هم آماده و شایسته آن دوران میکند.
او اضافه میکند: امام زمان(عج) در نامهای که به نایب خاص خود محمدبن عثمان نوشت، فرمود «برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید، چراکه این برای خود شما هم فرج و گشایش است».
او همچنین در خصوص تبلیغ فرهنگ انتظار اظهار میکند: هر کس به فکر و مرام و مکتبی عقیده و باور داشته باشد و آن را درست و حق بشناسد، باید در راه ترویج و تبلیغ آن بکوشد و هر چه بیشتر افراد را وارد آن مرام و معتقد به آن فکر و عقیده کند.
حجتالاسلام لطفی بیان میکند: عقیده به وجود امام زمان و انتظار آمدن، یک مصلح جهانی و اعتراض به فساد و جور حاکم بر زمان و ایستادگی در مقابل امواج بیدینی و ترویج گناه، ازجمله این اعتقادها است؛ منتظر راستین باید «فرهنگ انتظار» را ترویج و تبلیغ کند و بیخبران از این وادی را به درون این دایره نورانی وارد سازد و شوق مهدی و انتظار ظهور را در دلها روشن کند.
زمینهسازی ظهور امام زمان(عج)
او ادامه میدهد: همه ما وظیفه داریم که زمینههای ظهور را فراهم کنیم؛ این زمینهها فراوان است که به برخی از آنها اشاره میکنیم؛ شناختن و شناساندن ولیعصر یکی از آنها است، مسأله شناخت امام زمان، از مسائل ارزشمند است تا آنجا که به تعبیر روایات، اگر کسی امام زمان خویش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است و شناخت بقیّهالله بدین جهت است که اگر او را نشناسیم، نهتنها عمل ما باطل است، بلکه منحرف و گمراه خواهیم شد.
او میگوید: مبارزه با گناهان، زمینهسازی برای ظهور امام عصر میباشد چراکه یکی از اهداف بسیار مهم امام، مبارزه با انحرافات و کجرویها و نابودی مفاسد است؛ امام میآید تا به ظلم و ستم پایان داده و عدل و داد را روی زمین بگستراند.
این مدرس حوزه و دانشگاه تاکید میکند: اگر بخواهیم زمینههای ظهور را فراهم کنیم، باید به کمک امام شتافته و با او همگام شویم، ممکن است برخی با سکوت و بیتفاوتی در برابر انحرافات و مفاسد اجتماعی، چنین فکر کنند که باید به مفاسد دامن زد و یا حداقل سکوت کرد تا مفاسد در جامعه صدچندان شود، تا بر اثر زیادشدن آن، امام عصر ظهورکند در حالیکه این نظریه کاملا غلط و بیاساس است؛ چراکه حضرت پس از آمدن، زمین را پُر از عدل و داد میکند، نه اینکه تا زمین پر از جور و ظلم نشده، امام نخواهد آمد.
او اضافه میکند: مسأله دیگری که زمینهساز ظهور امام زمان میباشد، این است که پس از شناخت و معرفت به امام عصر، اهداف آن حضرت را بررسی و مورد مطالعه قرار دهیم.
او یادآور میشود: ویژگیهای حکومت و امتیاز آن از سایر حکومتهای پیشین را بدانیم، همچنین بدانیم حکومتی که در قرآن بدان اشاره شده است و خداوند از آن خبر داده و پیامبران پیشگویی کردهاند، با تمام حکومتها تفاوت اساسی خواهد داشت.
حجتالاسلام لطفی خاطرنشان میکند: اعتقاد به این مسائل سبب میشود که برای رسیدن به چنین حکومتی تلاش کنیم و موانع را از سر راه برداریم و دیگران را تشویق و ترغیب کنیم که همین کارها، باعث ایجاد زمینهها خواهد شد.
او بیان میکند: از دیگر موارد زمینهسازی ظهور امام زمان، انتظار فرج است؛ انتظاری که پیامبر و معصومین، ما را به آن دعوت کردهاند؛ انتظاری که در روایات، از آن بهعنوان برترین اعمال و بهترین عبادات مؤمنان یاد شده است.
او همچنین اظهار میکند: بزرگان ما، بر اساس روایت و احادیث و سفارشات پیامبر و ائمه معصومین، وظایفی را برای مردم زمان غیبت کبرا بیان کردهاند که هر یک از آنها، زمینهساز ظهور مهدی موعود خواهد بود.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز یادآور میشود: مرحوم محدّث قمی به چند مورد از آنها اشاره کرده است؛ اندوهگینبودن و گریستن برای آن حضرت، در ایّام غیبت دعاکردن برای سلامتی و در امانماندن وجود مبارک امام عصر از شرّ شیاطین انس و جنّ و طلب تعجیل فرج و نصرت و ظفر و غلبه او بر کفّار و ملحدین ومنافقین، صدقهدادن در حدّ توان، برای سلامتی وجود مبارک امام زمان و بهجاآوردن حج به نیابت ازامام عصر، چنانکه در گذشته میان شیعه مرسوم بوده است از آن جمله هستند.
او ادامه میدهد: بیشک اگر مردم برای حکومت واحد جهانی، آن هم برپایه فضیلت و اخلاق و عدل و داد و رعایت حقوق و احکام اسلامی آمادگی پیدا کنند، آن حضرت بطور مسلّم آشکار خواهد شد؛ یعنی همان چیزی که پیامبر اسلام و همه امامان معصوم در صدد آن بودند و شرایط خاص زمان و مکان اجازه وصول به آن را نداد.
او میگوید: البته حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) در آخر کار، هرگز مانع از حکومتهای اسلامی در مقیاسهای محدودتر پیش از آن از طرف مستضعفان بر ضد مستکبران نخواهد بود و هر زمان شرایط آن را فراهم سازند، وعده حتمی و مشیت الهی در باره آنها تحقق خواهد یافت و این پیروزی نصیبشان میشود.
حجتالاسلام لطفی در پایان تاکید میکند: گرچه درباره مدّت حکومت آن حضرت احادیث مختلفی در منابع اسلامی دیده میشود که از پنج یا هفت سال تا ۳۰۹ سال (مقدار توقّف اصحاب کهف در آن غار تاریخی) ذکر شده است اما مسلّم است که این آوازهها و مقدّمات برای یک دوران کوتاه مدّت نیست بلکه قطعاً برای مدّتی است طولانی که ارزش این همه تحمّل زحمت و تلاش و کوشش را داشته باشد.
- نویسنده :
- منبع :
https://19dey.com/news/72181