محمدرضا باهنر در گفت وگو با ایرنا درباره برنامه جامعه اسلامی مهندسین به عنوان یک تشکل اصولگرا برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، گفت: تا زمانی که چند حزب فراگیر قدرتمند و بانفوذ در کشور نداشته باشیم، این گرفتاری را همیشه خواهیم داشت. از یکسال قبل از انتخابات، جناحهای مختلف کشور دائما جلسه میگذارند و برای وحدت درون جریانی تلاش می کنند که مقدار زیادی از انرژی فعالان سیاسی را میگیرد البته چارهای هم نداریم.
دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین ادامه داد: اصلاح طلبان هم همین مشکل را دارند و هر انتخاباتی که پیش میآید مجبورند با احزاب کوچک و پراکنده جلسه تشکیل دهند.
باهنر افزود: البته یکسری تلاشهایی شروع شده و شخصیتها هم کم کم فعال میشوند. چشمانداز ما این است که به امید خدا همه اصولگرایان به یک وحدت کامل میرسند البته این به آن معنا نیست که به هدف کامل برسیم بعضی وقتها ممکن است ۷۰ تا ۸۰ درصد به اهداف خود برسیم. امیدوارم برای انتخابات ۱۴۰۰ بتوانیم از میان چند جناح مشهور کشور چند نامزد خوب، قدر و مدبر داشته باشیم تا رقابت سالمی شکل بگیرد.
باهنر در پاسخ به پرسشی درباره احتمال نامزدیاش در انتخابات پیشروی ریاست جمهوری گفت: بارها گفتهام که اصلا قصد ورود به انتخابات را ندارم اما به عنوان یک شخصیت سیاسی فعال هستم.
وی، درباره نامزدی احتمالی علی لاریجانی برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و احتمال حمایت جامعه اسلامی مهندسین از او گفت: فکر میکنم از الان نباید وارد اسامی افراد شد. همانطور که گفتم به دلیل نداشتن چند حزب قدرتمند و فراگیر معمولا داوطلبان از چندماه مانده به انتخابات مطرح میشوند و بحثها جدی میشود. الان هم ۳۰ تا ۴۰ اسم در رسانهها مطرح شده است و چند روز قبل هم ۱۵ عکس از شخصیتها با مشخصات منتشر شده بود که اسم من هم بود ولی من رسما به خبرگزاریها اعلام کردم که قصد ورود ندارم تا دست کم محیط رقابت را خلوتتر کنم.
وظیفه رییس جمهوری هدایت نخبگان برای اداره کشور است
باهنر درباره ویژگی و تخصص مناسب برای رییس جمهوری آینده برای حل مشکلات کشور، گفت: رییس جمهوری باید بخشهای مختلف نخبگان کشور را مدیریت کند. اگر اقتصاددانی باشد که از سیاست چیزی نداند یا متخصص امور بینالملل باشد اما اقتصاد نداند به کار نمیآید حتی پیدا کردن فردی که این تخصصها را داشته باشد، ممکن نیست. بنابراین باید شخصیت باتدبیری که دارای تجربه در کارهای حاکمیتی و کلان باشد، وارد عرصه شود.
این فعال اصولگرا افزود: رییس جمهوری، شخصیتی است که کارگزاران اجرایی کشور را انتخاب و مدیریت میکند و در ضمن باید بتواند با مجلس و قوه قضاییه همکاری کند. فکر میکنید مثلا یک اقتصاددان یا دکتر اقتصاد بر سرکار بیاید می تواند کشور را نجات دهد؟ اینطور نیست! اگر مشکلات اقتصادی را از ۱۰ متخصص اقتصاد بپرسید به احتمال زیاد با ۱۰ پاسخ متفاوت مواجه میشوید.
باهنر یادآور شد: اقتصاد علم محض نیست بلکه دانش تجربی چون پزشکی است. ممکن است در مورد یک درمان بیماری، پزشکان نسخههای متفاوت ارائه دهند. بنابراین رییس جمهوری کسی است که از نخبگان جامعه در رشتههای مختلف به شکل مفید استفاده کند و بتواند آنها را مدیریت کند.
وی خاطرنشان کرد: یک طنز سیاسی میگویم بعضی از آقایان که با ۱۵ تا ۲۰ میلیون رای رییس جمهور میشوند تصور میکنند که به انداز شمار رای دهندگان میفهمند. کسب آرای زیاد به معنای محبوبیت است نه بالا رفتن فهم و عقل! اما باید از خرد جمعی استفاده کنند و بجای یک فرد که مدعی است همه چیز را میداند باید سیستم و ساختار، مملکت را اداره کند.
کاری کنیم بجای لشکرکشی خیابانی مطالبات پای صندوق پیگیری شود
باهنر درباره راهکارهای حضور باشکوه مردم در انتخابات ریاست جمهوری و بالا بردن نرخ مشارکت با ایجاد فضای دوقطبی، گفت: اگر رقابت کم باشد طبیعی است که حضور کمرنگ میشود و از سوی دیگر، رقابت خیلی سنگین و دوقطبی، مشکلات امنیتی به وجود میآورد. پیشنهاد میکنم درباره نرخ کم مشارکت رایدهندگان در انتخابات دوم اسفندماه ۹۸ کار پژوهشی عالمانه و عادلانه انجام شود.
این فعال اصولگرا ادامه داد: در علت حضور پایین مردم پای صندوق رای عوامل متعددی مانند مشکلات اقتصادی، بیکاری، رکود و حتی کرونا دخیل بود اما هیچ کدام از این موارد را نباید عامل اصلی تلقی کنیم. این عوامل هر کدام وزنی دارند. رسانهها باید یک کار پژوهشی میدانی انجام دهند و وزن هرکدام از این عوامل را بسنجند.
باهنر اضافه کرد: برخی کارشناسان نحوه بررسی صلاحیت نامزدهای اصلاح طلب و اصولگرا را در نرخ کم مشارکت دخیل میدانند. بالاخره ۱۵ هزار نفر ثبت نام کردند و ۸ هزار نفر نتوانستند حائز شرایط شوند.
نماینده سابق مجلس ادامه داد: شماری از نمایندگان مجلس دهم هم ردصلاحیت شدند. حتما این موضوع بر روحیه و انگیزه مردم اثر میگذارد. مردم می گویند نماینده فرستادیم مجلس که خدمتی کند بعد از چهار سال برای مملکت که کاری نکرد خودش هم دچار مشکل شد.
وی ادامه داد: زمانی به شوخی میگفتم اگر میخواهید دوره آینده مردم حضور گسترده داشته باشند رییس دولت اصلاحات و رییس دولت دهم را تایید کنید. آن زمان یک رقابت سنگینی میشود که به تعبیر حضرت آقا در کشور دوقطبی ضدامنیتی ایجاد میشود. میخواهم بگویم باید به نقطه ای برسیم که بازی برد _برد باشد یعنی بدون لشکرکشی خیابانی، مردم پای صندوق رای مطالباتشان پیگیری کنند.
مردم بجای احزاب، آدمها را تجربه میکنند
باهنر درباره اینکه حضور چهرههای جدید چه میزان بر بالا رفتن نرخ مشارکت تاثیر دارد، گفت: در نبود حزب قوی که مسئول کادرسازی است مردم ناچار هستند بجای احزاب، آدمها را تجربه کنند. اگر سه رییس جمهور اخیر را در نظر بگیرید هر سه تقریبا چند ماه به انتخابات مانده بود اعلام حضور کردند و تنور انتخابات داغ شد.
دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین بیان کرد: شنیدم عده ای در بهمن ۷۵ پیش رییس دولت اصلاحات رفتند و از او خواستند نامزد انتخابات دوم خردادماه ۷۶ شود اما او گفته بود دنبال فرد دیگری بگردید. اما او سال ۷۶ نامزد و به ریاست جمهوری انتخاب شد. آن زمان رییس ستاد انتخاباتی آقای علی اکبر ناطق نوری بودم بعد هم که آقای خاتمی انتخاب شد رفتیم حضوری به او تبریک بگوییم. گفتم حالا که رییس جمهوری شدید اعضای کابینه شما چه کسانی هستند و مشی اقتصادی شما چیست؟ شروع به خندیدن کرد. گفتم چرا میخندید؟ او که آدم خوش مشربی بود پاسخ داد که اصلا فکر نمیکردم رییس جمهوری شوم تا چه رسد درباره کابینه و مشی اقتصادی فکری کنم باید ببینم چه می شود.
وی خاطرنشان کرد: مثال دیگر اینکه، تا پایان سال ۸۳ کسی فکر نمیکرد که احمدی نژاد رییس جمهوری شود تنها کسی که پیش بینی میکرد خود او بود. میخواهم بگویم داوطلبان یک تا سه ماه مانده به انتخابات اعلام حضور میکنند بنابراین از الان نمیتوان پیش بینی کرد که در انتخابات ۱۴۰۰ چه اتفاقی میافتد.
اعتقادی به تغییر جهت ندارم
باهنر درباره یکی از اظهاراتش مبنی بر اینکه برای حضور مردم در انتخابات ۱۴۰۰ حتما باید تغییر جهت دهیم، گفت: باید دید جمله قبل و بعد چه بوده است. ممکن است در تحلیل موضوعی دو تا سه عامل را بر شمرده باشم و بعد بگویم در این عوامل باید تغییر جهت دهیم. دوستان رسانه ای هم بعد این عوامل را پاک میکنند و عبارت « باید تغییر جهت داد» را منتشر میکنند! به تغییر جهت کور به هیچ وجه اعتقادی ندارم و توصیه نمیکنم.
علم، تجربه و هنر حکمرانی
باهنر درباره تعریفش از واژه رجل سیاسی گفت: بارها گفتهام رجل سیاسی به شخصیتی اطلاق میشود که دارای تجربه بوده و حکمرانی خوب بلد باشد. احساساتی و شتابزده تصمیم نگیرد. حکمران خوب باید بتواند از امکانات موجود کشور بهترین استفاده را ببرد و حداکثر بهره برداری را به نفع مردم، اقتدار نظام وتوسعه کشور انجام دهد.
این فعال سیاسی افزود: متاسفانه باید بگویم دانشگاههای ما شخصیتهایی این چنینی را نمیتوانند تربیت کنند. دانشگاههای ما متخصصان اقتصاد، طب، هسته ای، جامعه شناسی و ... تربیت میکنند اما متخصص حکمرانی نمیتوانند.
وی ادامه داد: حکمران خوب و قوی باید سه عامل علم، تجربه و هنر حکمرانی را داشته باشد. بعضیها تجربه را دارند ولی تخصص لازم را ندارند یا تخصص دارد اما در عمل مدیر خوبی نیست. طرف دکترای اقتصاد عمومی، کلان و خرد دارد اما یک بنگاه اقتصادی را نمیتواند اداره کند.
در همه کارها به صلاحیتها رسیدگی شود
باهنر درباره تاثیر نظارتها بر سطح مشارکت پایین رای دهندگان در انتخابات مجلس یازدهم، گفت: اگر هرکس که دلش خواست نامزد شود و مردم هم به هرکس خواستند رای بدهند ممکن است شور انتخاباتی بیشتر باشد. اما بالاخره یک کارمند عادی هم که می خواهیم استخدام کنیم درباره او گزینش، سنجش و تحقیقات محلی انجام میدهیم. حتی برای اقتدا به یک امام جماعت از نظر فقهی باید بدانیم که این شخص عادل است یا خیر.
نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی افزود: نماینده مجلس به اندازه یک امیر لشکر تاثیر دارد. بنابراین نمیشود گفت هرکس خواست بیاید داوطلب شود. هیچ کشوری هم اینگونه نیست.
باهنر تاکید کرد: شاید یکسری ساختارهای شورای نگهبان کامل نباشد که باید آن را کامل کرد. در نظر بگیرید شورای نگهبان ۱۲ نفره در یک ماه باید صلاحیت ۱۵ هزار نفر را بررسی کند این کار خیلی سختی است. زمانی به یکی از اعضای شورای نگهبان گفتم با این قانونی که ما داریم اگر این دوره ۱۵ هزار نفر ثبت نام کردهاند دوره آینده ۱۵۰ هزار نفر ثبت نام میکنند. ظرف یک ماه شورای نگهبان باید صلاحیت این تعداد را بررسی کند. کار سختی است و قانون باید جامع باشد تا تجربیات ۳۰ تا ۴۰ ساله گذشته اصلاح شود.
فکر میکنند با پرخاشگری مشهورتر میشوند
باهنر درباره عملکرد مجلس یازدهم گفت: اصولا بیشتر وقت مجالس در چند ماه اول صرف تشکیل ساختارهای آن میشود و نباید از مجلس خیلی توقع داشت که کار اساسی انجام دهد. اما یک مشکل وجود دارد این که نمایندگان متاسفانه تا قبل از انتخابات نمیدانند که اختیارات نماینده مجلس چیست و چه کارهایی میتوانند بکنند.
این فعال سیاسی گفت: بعضیها فکر میکنند هرچه پرخاشگرتر باشند خیلی مشهورتر میشوند و سرزبانها می افتند و زمان انتخابات یک سری وعدههای عجیب و غریب به مردم میدهند.
نماینده ۷ دوره مجلس شورای اسلامی یادآور شد: نماینده تازه واردی در مجلس نهم میگفت که در ۸ دوره گذشته هیچ کاری در مملکت نشده و هیچ اتفاقی نیفتاده است. اما او با گذشت چندماه متوجه میشود که نه این خبرها هم نیست. این طور نیست که یک نماینده تصمیم بگیرد کل مملکت آباد یا خراب شود. بالاخره یک سری عوامل محیطی و امکانات وجود دارد.
باهنر در ادامه به حضور وزیر امور خارجه در مجلس اشاره کرد و گفت: نماینده بلند میشود به یک وزیر توهین میکند. او فکر میکند شجاعت یعنی این که به یک مسوول بد و بیراه بگوید. خود حضرت آقا هم متذکر شدند این اقدامات انقلابیگری نیست. مهم این است که مجلس به مسیر اصلی خود بیفتد و یکسری کارهای شدنی را دنبال کند.
وی افزود: مثلا معلم متدین، خوب و محبوبی با شعار بهبود حقوق معلمان رای میآورد و به مجلس میرود. بعد میبیند بودجه عمومی ۴۰ درصد کسری دارد. او چطور میتواند وعده خود را عملی کند؟ حقوق معلمان که با حرف درست نمیشود. بعد از ۵ تا ۶ ماه کسانی که به او رای دادند میگویند که عجب آدم دروغگویی بود! البته او را دروغگو نمیدانم چرا که بسیاری از نمایندگان از روی ناآگاهی وعدههایی به مردم میدهند که امکانپذیر نیست. بنابراین نباید از الان انتظار کار خاصی از مجلس داشت.
باهنر تاکید کرد: باید بپذیریم مملکت را سه قوه باهم اداره می کنند. اداره کشور در وضعیتی که سه قوه بر علیه هم باشند امکان پذیر نیست. اگر قرار باشد سه قوه هر کدام مملکت را به طرفی بکشند، چیزی از توسعه و آبادانی نمیماند بنابراین اینها باید در یک جهت حرکت کنند البته طبیعی است تذکر هم باید بدهند.
وی خاطرنشان کرد: در ارتباط مجازی هیات دولت با رهبر معظم انقلاب، ایشان گفتند دولت یکسال وقت دارد و در این یکسال خیلی کارها میشود انجام داد به شرطی که همگرایی باشد مقابله نباشد.
نمیشود به تورم گفت از فردا نباشد
باهنر درباره وظایف نمایندگان مجلس گفت: در ۳۰ تا ۴۰ اصل قانون اساسی وظیفه نمایندگان مجلس ذکر شده است. مجلس باید سعی کند اقتصاد مملکت در ریل اصلیاش قرار گیرد. اینکه مجلس مثلا تصویب کند که از فردا تورم نباشد تورم که گوش به ما نمیدهد. بنابراین عوامل بوجود آورنده تورم را باید شناخت و راهکار ارائه کرد.
رییس جبهه پیروان خط امام (ه) و رهبری افزود: آب در ۱۰۰ درجه جوش میآید نمیتوان تصویب کرد که از فردا آب در ۱۲۰ درجه به جوش بیاید. اگر میخواهید آب جوش نیاید باید زیر فتیله را کم کنی یا باید آب سرد بریزی و هرکاری که میتوانی بکنی که آب به صد درجه نرسد.
باهنر تصریح کرد: بعضی از دوستان تصور میکنند که اگر به دولت گفتند از فردا دیگر تورم نباشد تورم از بین میرود! اگر شما هزینههای دولت را اضافه کنید و دولت منابعی نداشته باشد میشود تورم. اگر بانک مرکزی یک خط اعتباری جدید ایجاد کند که به برخی وام دهد، برای برخی مسکن بسازد و... این خط اعتباری جدید میشود تورم.
سه قوه باید مملکت را باهم اداره کنند
باهنر درباره عملکرد شورای عالی اقتصادی سران قوا و گلایه نمایندگان مجلس دهم از این شورا، گفت: شورای عالی اقتصادی سران قوا تمهید بسیار خوبی بود که رهبر معظم انقلاب اندیشیدند چرا که تنبلی برخی کارگزاران، فشار خارجی و تحریمها چرخ اقتصاد را قفل می کند. بنابراین تشکیل این شورا برای کمک به برون رفت از این شرایط بود، از طرف دیگر رهبر معظم انقلاب گفتند سه قوه باید مملکت را باهم اداره کنند.
وی افزود: مثلا وقتی زلزلهای اتفاق بیفتد دولت موظف است در آن منطقه یکسری کارها انجام دهد و به مردم برسد دولت نمیتواند منتظر باشد که لایحهاش در مجلس تصویب شود و بعد پول تخصیص دهد بعد بروند جان باختگان را از زیر آوار درآورند. جاهایی باید این مسیر را میانبر رفت و این اراده باشد که به یکدیگر کمک کنند.
بهره گیری از ظرفیت همه کشورهای جهان
باهنر درباره عملکرد دولت در یکسال اخیر، گفت: اداره کردن مملکت با وجود مشکلات اقتصادی و بیکاری ناشی از تحریم و کرونا کار سختی است. از طرفی هم یکسال زمان کمی نیست. در این مدت حتی اگر اتفاقی نیفتد به آدمهای جویای کار کشور ۸۰۰ هزار تا یک میلیون نفر اضافه میشود یا از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند یا خدمت سربازی آنها تمام می شود دولت که نمیتواند دست روی دست بگذارد.
این فعال اصولگرا ادامه داد: درباره اینکه دولت در ۷ سال گذشته در چه کارهایی موفق بوده یا نبوده است بحثهای زیادی وجود دارد. دولت چند برنامه داشت. کارهایی انجام داده و موفق هم بوده است و گاهی هم اشتباهاتی داشته است در برجام دیپلماتهای ما زحمات زیادی کشیده و قدرتمندانه عمل کردند بالاخره رفتند یک تفاهمنامه بین المللی را امضا کردند. حالا یک دیوانهای مثل ترامپ از برجام خارج شده است، بالاخره مشکلات را زیاد میکند. باید آنها کاری کنند که همه تخم مرغها را در یک سبد نگذارند. ۲۰۰ کشور در جهان داریم و نباید دیپلماسی کشور روی چند کشور متمرکز شود.
باهنر یادآور شد: دولت در کنترل تورم ۴ تا ۵ سال خوب عمل کرد اما بعد موضوع تحریمها پیش آمد. در جریان شیوع ویروس کرونا خیلی از مشاغل تعطیل شدند کشورهایی داریم که در اثر کرونا ۱۰ تا ۱۲ درصد رشد منفی داشتند ولی دولت توانست ۲ تا ۳ درصد رشد منفی را کنترل کند که کار خوبی است.
وی افزود: هنوز امکانات مملکت خیلی بیشتر از این کارهایی که انجام شده است. کشور سالها است به نفت معتاد است معتقدم ارزش معادن کشور کمتر از نفت نیست. آهن، مس، گوگرد و روی قابل استفاده و فرآوری است که با آنها میشود ارزش افزوده ایجاد کرد.
باهنر درباره اقدامات دولت در هفت سال گذشته گفت: دیپلماسی فعال، مدیریت ویروس کرونا، طرح تحول نظام سلامت از اقدامات خوب دولت بود. در مقایسه با کشورهای جهان، در زمینه کرونا کشور خوب اداره شده است.
با بورس هیجانی برخورد نشود
باهنر درباره واگذاری سهام شرکتهای دولتی در بورس گفت: بورس جای تجهیز سرمایه است و بورسها در جهان عملا با بانکها رقابت میکنند. در بورس سرمایههای خرد به سمت تولید برده میشود. در جریان کرونا با این که بسیاری از بازارهای جهان سقوط کرد بازار سرمایه ما خوب بود که البته باید خوب هم مدیریت شود.
دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین افزود: شاید اغراق نباشد بگویم نیمی از جامعه ما در بورس فعال هستند. البته رفتارهای هیجانی هم در بورس وجود دارد اما کسانی سود میبرند که با بازار بورس احساسی برخورد نکنند ممکن است بازار بورس یک روز ۵ درصد سود داشته باشد ۵ روز هر روز یک درصد ضرر داشته باشد. اگر هیجانی برخورد کنند معلوم نیست بتوانند منافع دراز مدت خود را حفظ کنند اما به هر صورت بازار بورس و سرمایه امکان بسیار خوبی برای کشور و طرحهای توسعهای است.
موافق همکاری ۲۵ ساله ایران و چین هستم
باهنر درباره عملکرد دیپلماسی دولت یازدهم و دوازدهم، گفت: دیپلماسی دولت روحانی فعال و خوب بوده است. البته باید این قدرت دیپلماسی متمرکز به چند کشور نباشد.
این فعال سیاسی درباره سند همکاری ۲۵ ساله میان ایران و چین یادآور شد: موافق این سند هستم. حرفهایی هم که در مورد آن زده میشود جوسازی است. هر حکومتی به قراردادهای استراتژیک و بلند مدت نیاز دارد. البته این قراردادها باید برد_ برد باشد و بدون آنکه منافع ملی فدا شود با یک کشور قدرتمند که آینده اقتصاد جهان دستش است بتواند یک قرارداد استراتژیک داشته باشد. این موضوع حتما خوب است اما باید مواظبت کرد.
باهنر درباره رد قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت گفت: در صدساله اخیر آمریکا با این انزوا روبرو نبوده است. البته این انزوا به ساختار آمریکا و فردی که الان رییس جمهوری آمریکا است برمیگردد یعنی آمریکا تا به حال با چنین مسالهای مواجه نشده بود که پیشنهادی را به شورای امنیت بدهد که غیر از خودش و یک کشور کوچک هیچ کس رای مثبت به آن ندهد. این یکی از پیروزی های بزرگ است که نشان از دیپلماسی فعال ایران و عملکرد بد آمریکا دارد.
وی درباره تلاش آمریکا برای فعال سازی مکانیسم ماشه، گفت: به دلیل خروج از برجام، آمریکا قطعا از این سازوکار نمیتواند استفاده کند.
سرنوشت کشورمان را به انتخابات سایر کشورها گره نزنیم
باهنر درباره تاثیر انتخابات آبانماه ریاست جمهوری آمریکا در تحولات داخلی ایران گفت: اصلا چشممان نباید به نتیجه انتخابات آمریکا باشد. حزب دموکرات و جمهوریخواه به رغم تفاوت در تاکتیکها، اهداف بلندمدت و راهبردی مشابهی را دنبال میکنند. بنابراین منطقی نیست سرنوشت کشور را به انتخابات سایر کشورها گره بزنیم.
وی افزود: مردم آمریکا گروگان لابی صهیونیستها هستند. لابی که سعی میکند دولت آمریکا حمایت بیچون و چرایی از رژیم اشغالگر قدس داشته باشد. اما سیاست ثابت ما هم این است که رژیم صهیونیستی را به رسمیت نشناسیم.
نایب رییس سابق مجلس درباره هجمه منتقدان به دولت گفت: زمان احمدی نژاد گفتم که تحریمها عامل ۳۰ درصد مشکلات کشور و بیتدبیریهای داخلی ۷۰ درصد است اما تحریمهای این دوره یک مقدار سختتر از دوره قبل است. نمیخواهم بگویم که اگر همه جمع شوند میتوانند یک شبه اقتصاد کشور را راه بیندازند. چرا که بسیاری از کارها در درازمدت جواب میدهد.
باهنر خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب هم در دیدار ویدیو کنفرانسی با هیات دولت گفتند فرض را بر این بگذارید که تا ۱۰ سال دیگر هم تحریمها وجود دارد اگر زودتر تمام شد که چه بهتر اگر هم نه که ما باید خودمان را برای یک اقتصاد درونزا آماده کنیم چرا که بسیاری از پتانسیلها هنوز استفاده نکردیم.
- نویسنده :
- منبع :