موزه فرش ایران این روزها با برگزاری رویداد "سرنخ" میزبان هنرمندان و پیشکسوتان حوزه فرشبافی است. این هنرمندان برای نخستین بار گرد هم آمدند تا با نقد آثار خود به ضعف‌ها و آسیب‌های این هنر ارزشمند ایرانی بپردازند؛ اینکه چرا دیگر مثل دهه‌های قبل فرش ایران در بازارهای جهانی خریدار ندارد؟ مشکلات و ضعف‌های ساختار فرش چیست که دیگر کشورها با کپی از فرش ایران بازار جهان را قبضه کرده‌اند؟ و چرا با وجود پیشینه قوی و تاریخ هزاران‌ساله فرش ایرانی مردم ایران دانش و اطلاعات کافی برای خرید یک فرش دستباف ندارند؟
از همین رو، رئیس موزه ملی فرش ایران درهای این موزه را به روی بخش خصوصی گشود تا با گفتگو و تعامل بخش خصوصی و دولتی، به سرنخی از این کلاف سردرگم دست پیدا کنند و گره‌های گور فرش ایران را باز کنند.
«محمدجواد اینانلو» رئیس مرکز ملی فرش ایران معتقد است: فرش از صاحب کثرت، بی‌صاحب شده است. او با انتقاد از وضعیت موجود فرش ایران گفت: فرش متولی زیادی در بخش دولتی و خصوصی دارد از جمله اتحادیه‌ها، اصناف، اداره کل استان‌ها، همه به نوعی دست اندرکاران فرش محسوب می‌شوند اما روزانه صدها قطعه فرش افغان به صورت قانونی از زابل وارد می‌شود و در بازار تهران برچسب می‌خورد و به نام فرش ایرانی فروخته می‌شود و با این همه متولی که در صنعت فرش وجود دارد هیچکس جلوی این اقدام را نمی‌گیرد.
رئیس موزه فرش اعلام کرد: چندی پیش طی تماسی که از آگاهی تهران با بنده گرفته شد، اعلام کردند که در بازار تهران چندین گونی فرش وجود دارد که کسی مسئولیت آن‌ها را به عهده نمی‌گیرد. بعد از بررسی‌هایی که از این فرش‌ها صورت گرفت متوجه شدیم این فرش‌ها از افعانستان و از مرز زابل وارد کشور می‌شوند و به اسم فرش ایرانی فروخته می‌شود.
او گفت: پیشتر فرش چینی و افغان را در خارج از ایران با عنوان فرش ایرانی می‌فروختند حالا کار به جایی رسیده که فرش افغان را در داخل ایران به اسم فرش دستباف ایرانی به خودمان می‌فروشند. به همین خاطر رویداد گفتگو محور سرنخ را با همت بنیاد رشتی‌زاده برگزار کردیم تا هنرمندان به نقد آثار خود بپردازند و دانش و آگاهی در حوزه فرش میان مردم ارتقا پیدا کند. درواقع قرار شد، از این همین نقطه به دنبال سرنخ این کلاف سردرگم باشیم تا بتوانیم راهکارهای نوین برای گره چالش‌های فرش دستباف پیدا کنیم.
صادرات فرهنگ و سبک زندگی مردم با فرش ایران
«محمد تاجر رشتی زاده» مدیرعامل بنیاد فرهنگی – هنری رشتی زاده و مرجع رسمی صدور شناسنامه و گواهی مالکیت فرش دستباف ایرانی نیز در بخش دیگر این نشست اعلام کرد: صنعت؛ مردم معاصر را فریب داده است. در فرهنگ امروزی به ما مداوم تاکید می‌شود که همه چیز باید سریع مصرف شود. درست است که صنعت رفاه زیادی را برای جامعه امروزی به ارمغان آورده اما همین سرعت سبب شده ریشه خود را فراموش کنیم. رویداد سرنخ نیز به همین منظور برگزار شد تا سرنخی باشد برای رسیدن به آن ریشه.
او گفت: ما می‌توانیم با فرش ایرانی فرهنگ و سبک زندگی خود را صادر کنیم. زمانی غرب صنعت خود را به ما صادر کرد حال امیدواریم روزی نباشد که فرهنگ و سبک ایرانی یعنی همان آهسته زیستن و اندیشیدن را دوباره به خودمان صادر کنند.
به گفته، رشتی‌زاده، علی‌رغم اینکه فرش دستباف ایرانی قدمتی ۲۵۰۰ساله داشته و ریشه در هنر، فرهنگ و تاریخ و تمدن ایران دارد اما از نگاه هنری، فرهنگی و حتی جامعه‌شناسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از همین رو، ما تلاش کردیم به معرفی صحیح فرش ایرانی از زاویه هنری، فرهنگی، تاریخی و جامعه‌شناسی بپردازیم و در این رویداد هنرمندان را گردهم آوردیم تا با معرفی فرش دستباف ایرانی به عنوان یک اثر هنری و قرار دادن آن در دسته هنرهای تجسمی یک مانیفست برای سبک زندگی ایرانی ایجاد کنیم.
اجازه بدهید فرش صنعت شود!
«امیرحسین اسدی» مدیرکل خدمات کسب و کار وزارت صنعت و معدن نیز در سخنانی گفت: مگر ما تحریم نیستیم اما چرا یکسری از افراد گوشی اپل ۱۵ که هیچ قابلیت برقراری ارتباط ندارند دست می‌گیرند چرا چون برند است اما چرا فرش ایرانی که تحریم است جایی استفاده نمی‌شود؟
او با خطاب قراردادن هنرمندان و کارشناسان فرش گفت: اجازه بدهید فرش صنعت شود یا حداقل صنعت تبلیغات و برندینگ به کمک فرش ایرانی بیاید. فرش ایرانی نیاز دارد که در طراحی و فناوری ارتقا پیدا کند. گاهی نباید دنبال سرنخ بود بلکه باید دنبال ته نخ باشیم الان دیگر این نشست‌ها به تنهایی جواب نمی‌دهد. ما نیاز داریم با جامعه جهانی ارتباط برقرار کنیم و هنر را به سمت تبلیغات برندینگ و هنر ترکیبی ببریم.
جیب دولت که خالی می‌شود، فرش گل سرسبد می‌شود!
«تورج ژوله» کارشناس و پژوهشگر فرش نیز در نخستین روز از رویداد گفتگوی فرش با عنوان سرنخ گفت: حدود ۵۰ سال پیش افراد کم فهمی فکر می‌کردند فرش یک کالا است و شروع کردند مثل یک کشف جدید حمله به بازار تبریز و همدان کرمان کردند و شروع به خرید فرش کردند.
او افزود: با ادامه این روند یادمان رفت اصلا فرش چه بود؟
ژوله گفت: ما با مسائلی در ارتباط با فرش و قانونگذاری‌ها و مداخلاتی مواجه هستیم که این کلاف قشنگی که از هزاران سال پیش در ایران بافته شده بود آنقدر پیچاندند و کار به جایی رسید که در دهه ۷۰ هر وقت دولت جیبش خالی شد پایش را روی خرخره فرش گذاشت تا ارز حاصل از صادرات بازگردد و آنجا که به مخمصه می‌افتاد فرش گل سرسبد صادرات می‌شد.
او افزود: همه افرادی که از سال‌ها قبل با قانونگذاری نادرست با فرش ایران چنین کردند باید پاسخگو باشند.
ژوله با اشاره به بی‌سابقه بودن نقد و بررسی فرش دستباف ایران اعلام کرد: تا زمانی که نقد مثبت و منفی به فرش دستباف ایران وجود نداشته باشد اتفاقی در این حوزه نخواهد افتاد و هنرمندی که بپذیرد آثارش نقد شود باید به یک بلوغ هنری رسیده باشد.
"جنگ و صلح" فرش ایرانی که به بوته نقد رفت
در این نشست گفتگو محور، هنرمندان و پدیدآورندگان فرش‌های هنری جهت بررسی ۹ اثر منتخب از ۴۰ فرش هنری به نمایش درآمده در این رویداد که تا روز پنجشنبه در موزه فرش ایران ادامه دارد، گردهم آمدند و به ارزیابی نخستین فرش هنری معاصر ارائه شده به این نمایشگاه با عنوان «جنگ و صلح» اثر امین عسلی پرداختند.
در نشست نقد و بررسی فرش جنگ و صلح که نبرد میان دو پادشاه را به تصویر کشیده است، امین عسلی بافنده این فرش هنری اعلام کرد سه سال از ایده اولیه تا تولید و رونمایی این فرش طول کشیده است.
- نویسنده :
- منبع :
