رازهای نهفته در دو سال سکوت مولانا؛ تفسیر استاد یساولی از دیباچه دفتر دوم مثنوی

این استاد دانشگاه همچنین با بررسی نقش حسام‌الدین چلبی، یار وفادار مولانا، و تأثیر رویدادهای شخصی، از جمله درگذشت نزدیکان مولانا، به عمق تأثیر این وقایع بر روند سرایش مثنوی اشاره کرد. او با این توضیحات، به مخاطبان کمک کرد تا به درک عمیق‌تری از این اثر ارزشمند و فلسفه آن دست یابند.

استاد یساولی در ادامه سخنان خود به اهمیت حسام‌الدین چلبی، یار وفادار و همراه معنوی مولانا اشاره کرد و بیان داشت که مولانا سرایش مثنوی را به دلیل افسردگی حسام‌الدین، که به علت درگذشت همسرش رخ داده بود، متوقف کرد. حسام‌الدین چلبی نه تنها از نزدیک‌ترین یاران مولانا بود، بلکه به عنوان مشوق اصلی او در سرودن مثنوی نقش اساسی داشت. این دوستی عمیق باعث شد که مولانا پس از بروز مشکلات روحی حسام‌الدین، از سرودن دست بکشد تا زمانی که شرایط بهبود یابد.

همچنین این شاعر و استاد ادبیات فارسی به درگذشت صلاح‌الدین زرکوب، یکی دیگر از یاران و مرشدان مولانا، و نیز وفات پسر مولانا، علاءالدین، اشاره کرد. او گفت که این وقایع تلخ و شرایط روحی مولانا، مزید بر علت شدند و باعث شدند مولانا به مدت دو سال از سرودن مثنوی فاصله بگیرد.

در ادامه جلسه، استاد یساولی بخش‌هایی از دیباچه دفتر دوم مثنوی را خواند و به تفسیر آن پرداخت. مولانا در دیباچه به حکمت الهی و فلسفه تأخیر در سرایش این دفتر اشاره کرده و می‌گوید که اگر بندگان از حکمت الهی در امور آگاه شوند، از انجام آن کارها بازمی‌مانند. استاد یساولی این نکته را برجسته کرد که مولانا تأخیر در سرودن مثنوی را ناشی از یک مشیت الهی می‌داند و معتقد است که این تأخیر به منظور آماده شدن روحی و معنوی بوده است تا بتواند معانی و حقایق الهی را بهتر دریافت کند.

استاد یساولی در ادامه  به بررسی مفهوم عشق و محبت بی‌حساب الهی در آثار مولانا پرداخت و به این نکته اشاره کرد که مولانا عشق را صفتی الهی و بی‌نهایت می‌داند. او با استناد به اشعار مولانا، بیان کرد که عشق حقیقی تنها در ذات خداوند نهفته است و عشق انسان‌ها نسبت به خداوند و به یکدیگر تنها به صورت مجازی و محدود است.

در پایان، استاد یساولی از اهمیت نگاه مولانا به جهان هستی و معانی غیبی سخن گفت و یادآور شد که مثنوی معنوی علاوه بر ابعاد ادبی و شاعرانه، دارای عمقی فلسفی و عرفانی است که خوانندگان را به تفکر و تأمل در حکمت‌های الهی و حقیقت وجودی جهان دعوت می‌کند.

در این جلسه که ابتدای دفتر دوم بود، ابیات نخست این دفتر شرح و مورد بررسی قرار گرفت و با پرسش و پاسخ حضار و ارائه نظرات تکمیلی استاد یساولی به پایان رسید.

گفتنی است جلسات شرح مثنوی‌، شنبه هر هفته به همت کانون نویسندگان قم و با حضور استاد علی حیدری یساولی  در دانشگاه طلوع مهربرگزار می‌شود.