تقویت تشیع در جهان به‌طور کلی ناشی از مجموعه‌ای از عوامل سیاسی، تقویت هویت مذهبی و ملی در برخی کشورها می‌باشد. در کشورهای شیعی‌نشین، به‌ویژه ایران، تقویت هویت مذهبی و ملی در کنار یکدیگر باعث شد که تشیع به یک عامل مهم در سیاست و فرهنگ کشور تبدیل شود و روحانیت شیعی به‌عنوان یک نیروی سیاسی و اجتماعی تأثیرگذار، توانست با جلب اعتماد مردم، خاستگاه نهضت امام خمینی ره را در قم و بر مدار حمایت مرجعیت شیعه رقم بزند و با پیروزی انقلاب اسلامی بر سیاست‌های داخلی و خارجی ایران و دیگر کشورها تأثیرگذار باشد. این هویت مذهبی به‌ویژه در ایران و عراق و لبنان و یمن و بحرین و ... باعث شده که تشیع به‌عنوان یک جنبش سیاسی و مذهبی برجسته در سطح جهانی شناخته شود.
آموزه‌های فلسفی و فکری شیعه، به‌ویژه در زمینه‌هایی چون توحید، عدالت، قیام عاشورا و انتظار امام مهدی (علیه‌السلام)، جذابیت زیادی برای بسیاری از مسلمانان در سراسر جهان دارد. این آموزه‌ها باعث شده‌اند که تشیع به عنوان یک مکتب فکری و فلسفی مورد توجه قرار گیرد و بسیاری از افراد در جستجوی معانی عمیق‌تر دینی به تشیع روی آوردند.
پس از انقلاب اسلامی، رسانه‌ها و فیلم‌ها نیز نقش قابل توجهی در گسترش تشیع دارند. فیلم‌ها و سریال‌ها و مستندهایی که به تاریخ شیعه، مبارزات مذهبی، حیات امامان و اصحاب امامان و وقایع مرتبط با قیام عاشورا پرداخته‌اند، باعث شده است که افراد بیشتری در جهان با اصول و آرمان‌های شیعی آشنا شوند. این رسانه‌ها توانستند به ویژه در مناطق غربی و شرقی غیر شیعی جهان تأثیرگذار باشند و فهم بهتری از تشیع ارائه دهند اما در نهایت عدم موفقیت حاکمیت شیعی در اجرای عدالت و توسعه متوازن و در نتیجه بروز معضلات اقتصادی و تنگناهای معیشتی موجب بروز ناهنجاری‌های فرهنگی و اخلاقی و در نهایت بی‌اعتمادی مردم و گسست نسلی در ایران شد و امید شیعیان در سطح جهان به تنها حاکمیت شیعی جهان در ایران تضعیف شد.
تقویت تشیع در جهان امروز و به ویژه در پی وقایع مضاعف در غزه و لبنان و سوریه و تعلل ایران در عمل به گفته‌ها و عدم پاسخگویی به اسرائیل چالش‌های عمیقی را به وجود آورده است. برون رفت از این چالش‌ها تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی قرار دارد. حمایت‌های سیاسی و دیپلماتیک، پیشرفت‌های علمی و فرهنگی، گسترش رسانه‌ها و ارتباطات و تأکید بر مفاهیم عدالت و مبارزه با ظلم و فساد از مهم‌ترین عواملی هستند که به تقویت تشیع در سطح جهانی کمک می‌کند اما واقعیت تلخ این است که در این مقوله‌های حیاتی دولت‌ها ما و نهادهای حاکمیتی یکی پس از دیگری به ناکامی و ناکارآمدی دچار شده‌اند. این روند ممکن است در آینده ایران شیعی را با چالش‌ها و تحولات جدیدی روبه‌رو کند که گذر از آنها دیگر میسر نشود و دشوار گردد، اما به‌طور کلی، روند گسترش و تقویت تشیع در سطح جهانی به مدد برخورداری شیعیان ملیت‌های مختلف از ابزار و فن‌آوری‌های نوین اطلاع‌رسانی و آموزشی، همچنان در حال پیشرفت است و بر حوزویان و دانشگاهیان فرض است که سوای از عملکرد حاکمان، رسالت الهی خود را بیش از پیش ایفا نمایند و فرصت‌های تبیین و تبلیغ و ترویج تشیع را از دست ندهند. فرصت‌ها را مغتنم بشماریم که ضایع شدن فرصت‌ها غصه‌ها را به بار می‌آورد.
آموزه‌های فلسفی و فکری شیعه، به‌ویژه در زمینه‌هایی چون توحید، عدالت، قیام عاشورا و انتظار امام مهدی (علیه‌السلام)، جذابیت زیادی برای بسیاری از مسلمانان در سراسر جهان دارد. این آموزه‌ها باعث شده‌اند که تشیع به عنوان یک مکتب فکری و فلسفی مورد توجه قرار گیرد و بسیاری از افراد در جستجوی معانی عمیق‌تر دینی به تشیع روی آوردند.
پس از انقلاب اسلامی، رسانه‌ها و فیلم‌ها نیز نقش قابل توجهی در گسترش تشیع دارند. فیلم‌ها و سریال‌ها و مستندهایی که به تاریخ شیعه، مبارزات مذهبی، حیات امامان و اصحاب امامان و وقایع مرتبط با قیام عاشورا پرداخته‌اند، باعث شده است که افراد بیشتری در جهان با اصول و آرمان‌های شیعی آشنا شوند. این رسانه‌ها توانستند به ویژه در مناطق غربی و شرقی غیر شیعی جهان تأثیرگذار باشند و فهم بهتری از تشیع ارائه دهند اما در نهایت عدم موفقیت حاکمیت شیعی در اجرای عدالت و توسعه متوازن و در نتیجه بروز معضلات اقتصادی و تنگناهای معیشتی موجب بروز ناهنجاری‌های فرهنگی و اخلاقی و در نهایت بی‌اعتمادی مردم و گسست نسلی در ایران شد و امید شیعیان در سطح جهان به تنها حاکمیت شیعی جهان در ایران تضعیف شد.
تقویت تشیع در جهان امروز و به ویژه در پی وقایع مضاعف در غزه و لبنان و سوریه و تعلل ایران در عمل به گفته‌ها و عدم پاسخگویی به اسرائیل چالش‌های عمیقی را به وجود آورده است. برون رفت از این چالش‌ها تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی قرار دارد. حمایت‌های سیاسی و دیپلماتیک، پیشرفت‌های علمی و فرهنگی، گسترش رسانه‌ها و ارتباطات و تأکید بر مفاهیم عدالت و مبارزه با ظلم و فساد از مهم‌ترین عواملی هستند که به تقویت تشیع در سطح جهانی کمک می‌کند اما واقعیت تلخ این است که در این مقوله‌های حیاتی دولت‌ها ما و نهادهای حاکمیتی یکی پس از دیگری به ناکامی و ناکارآمدی دچار شده‌اند. این روند ممکن است در آینده ایران شیعی را با چالش‌ها و تحولات جدیدی روبه‌رو کند که گذر از آنها دیگر میسر نشود و دشوار گردد، اما به‌طور کلی، روند گسترش و تقویت تشیع در سطح جهانی به مدد برخورداری شیعیان ملیت‌های مختلف از ابزار و فن‌آوری‌های نوین اطلاع‌رسانی و آموزشی، همچنان در حال پیشرفت است و بر حوزویان و دانشگاهیان فرض است که سوای از عملکرد حاکمان، رسالت الهی خود را بیش از پیش ایفا نمایند و فرصت‌های تبیین و تبلیغ و ترویج تشیع را از دست ندهند. فرصت‌ها را مغتنم بشماریم که ضایع شدن فرصت‌ها غصه‌ها را به بار می‌آورد.
- نویسنده : آیت پیمان
- منبع :
https://19dey.com/news/83609
