هشدار درباره مخاطرات انتشار تصاویر حساس

مجتبی منصوری در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: دو دهه پیش، تصاویر بازرسی رییس‌جمهور وقت ایران از تأسیسات سازمان انرژی اتمی در رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها منتشر شد. تصاویر آن‌قدر دقیق بودند که نه‌تنها نوع تجهیزات و ساختار داخلی تأسیسات مشخص بود، بلکه شماره‌های مدل، برند تجهیزات، نحوه‌ی کابل‌کشی و محل استقرار سانتریفیوژها نیز دیده می‌شد.
وی ادامه داد: چند سال بعد، در اقدامی بی‌سابقه، ویروس بسیار پیچیده‌ای کشف شد که فقط و فقط تأسیسات هسته‌ای را هدف گرفته بود. تحلیلگران امنیت سایبری به این نتیجه رسیدند که ویروس برای مختل کردن برنامه هسته‌ای ایران طراحی شده و اطلاعات فنی آن، به‌احتمال زیاد، از روی تصاویر و داده‌های علنی‌شده استخراج شده بود.
منصوری افزود: در شرایط جنگی، حضور افراد با موبایل‌های هوشمند می‌تواند همان‌قدر خطرناک باشد که ورود یک جاسوس. ضبط و انتشار تصاویری از محل عملیات نظامی، تجهیزات، یگان‌های مستقر، مسیر حرکت خودروهای زرهی یا حتی وضعیت مجروحان، می‌تواند محل دقیق استقرار نیروها را لو دهد؛ از طریق شناسایی محیطی و تحلیل تصویر (Image Intelligence) مسیر حرکت را مشخص کند؛ به دشمن امکان هدف‌گیری دقیق با موشک یا پهپاد را دهد و منجر به عملیات روانی و سیاه‌نمایی علیه نیروهای داخلی شود.
این کارشناس حوزه امنیت سایبری تصریح کرد: در جنگ‌های اخیر مانند نبرد در سوریه، یمن، و حتی درگیری‌های اوکراین، بارها و بارها دیده‌ایم که انتشار یک تصویر ساده در فضای مجازی، باعث از بین رفتن کل یگان یا لو رفتن عملیات شده است.
نویسنده کتاب زنجیره اعتماد؛ قدرت بلاک‌چین با بیان اینکه خبرنگاران در خط مقدم جبهه‌ اطلاع‌رسانی هستند، اما باید تفاوت بین افشاگری آگاهانه و انتشار ناخواسته اطلاعات حساس را بدانند، عنوان کرد: گاهی تصویری از یک وسیله، یک نقشه روی دیوار یا یک فایل باز روی مانیتور می‌تواند هزاران ساعت فعالیت اطلاعاتی دشمن را تسهیل کند.
منصوری با بیان اینکه چه باید کرد؟ یادآور شد: رسانه‌ها قبل از ارسال خبر و تصویر باید بررسی دقیق محتوای عکس و فیلم داشته باشند؛ سانسور یا محو اطلاعات مهم مثل نقشه‌ها، تجهیزات، شماره پلاک، مانیتور کامپیوترها را مدنظر قرار دهند؛ هماهنگی با مسئولان مربوطه پیش از انتشار تصاویر حساس داشته باشند و آموزش خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای برای شناخت مصادیق اطلاعات حساس بسیار حائز اهمیت است.
وی به نبایدها در این حوزه نیز اشاره کرد و گفت: انتشار زنده (Live) از عملیات یا بازدیدهای محرمانه نباید انجام شود. استفاده از پهپادهای شخصی یا دوربین‌های با زوم بالا بدون مجوز باید ممنوع اعلام شود.
کارشناس حوزه امنیت سایبری تصریح کرد: انتشار عکس از تجهیزات نظامی یا صنعتی بدون تحلیل امنیتی نباید انجام شود. بی‌توجهی به هشدارهای عکسبرداری ممنوع در مناطق خاص نیز باید در رسانه مورد توجه قرار گیرد.
او خاطرنشان کرد: در دنیایی که داده سلاح است، هر تصویر می‌تواند بمبی پنهان باشد. در شرایط عادی و به‌ویژه جنگی، همه‌ ما چه خبرنگار باشیم، چه فرد عادی وظیفه داریم مسئولانه عمل کنیم. پیش از فشردن دکمه ارسال، باید فکر کنیم آیا این تصویر، به دشمن سوخت نمی‌رساند؟