کتابخانه آستان حضرت معصومه مخزنی ۱۹۳هزار جلدی از میراث مکتوب قم

حجت‌الاسلام صادق فلاح‌پور روز چهارشنبه هم‌زمان با هفته کتاب و کتابخوانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، افزود: ریشه‌های شکل‌گیری کتابخانه آستان مقدس به قرن سوم هجری بازمی‌گردد و این مرکز در سال ۱۳۳۱ با اهدای یک‌هزار و ۵۰۰ جلد کتاب خطی و چاپی توسط تولیت وقت، رسمیت یافت و به‌تدریج توسعه پیدا کرد.
ساختار کتابخانه و گروه‌های مخاطب
وی با بیان این‌که کتابخانه آستان حضرت معصومه(س) اکنون در قالب ۲ بخش خواهران و برادران و همچنین یک کتابخانه اقماری فعالیت می‌کند، اضافه کرد: هر یک از این بخش‌ها دارای تالارهای تفکیک‌شده برای دانش‌آموزان، دانشجویان و پژوهشگران است و طیف گسترده‌ای از مخاطبان از جمله داوطلبان کنکور و دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی تا طلاب سطح یک و بالاتر، امکان استفاده از خدمات را دارند.
جزییات موجودی کتابخانه
وی ادامه داد: مجموع کتاب‌های این مجموعه ۱۹۳ هزار و ۶۲۳ جلد است که شامل ۵۸ هزار و ۵۴۴ جلد در قفسه باز خواهران، ۶۵ هزار و ۶۹۶ جلد در قفسه باز برادران، ۱۴ هزار و ۴۰۸ جلد در بخش امانی، یک‌هزار و ۶۸ جلد در مرجع خواهران و یک‌هزار و ۱۵۱ جلد در مرجع برادران می‌شود.
هشت گنجینه اصلی کتابخانه
فلاح‌پور با اشاره به وجود هشت مجموعه شاخص در مخازن کتابخانه، بیان کرد: این گنجینه‌ها شامل نسخ خطی، نفایس، چاپ سنگی و سربی، منابع ویژه، کتاب‌های چاپی، منابع اختصاصی حضرت معصومه(س)، گنجینه پایان‌نامه‌ها و نشریات، و گنجینه قرآن‌های چاپی است.
گنجینه نسخ خطی و نفایس
وی با بیان این‌که در بخش نسخ خطی، بیش از ۲ هزار نسخه خطی و قرآن خطی نگهداری می‌شود، افزود: قدیمی‌ترین اثر این بخش نسخه‌ای از مجمع‌البیان مربوط به سال ۵۸۵ قمری است و کهن‌ترین قرآن خطی دارای ترجمه فارسی نیز به سال ۸۹۲ قمری بازمی‌گردد. دسترسی به این منابع صرفاً به‌صورت دیجیتال امکان‌پذیر است.
به گفته وی، گنجینه نفایس نیز شامل یک‌هزار و ۳۴۴ کتاب و پوستر نفیس است که به‌علت ویژگی‌های خاص همچون قدمت، نوع کاغذ و چاپ و ارزش هنری، در مخزن بسته نگهداری می‌شود و با درخواست پژوهشگران قابل ارائه است.
چاپ سنگی، سربی و منابع ویژه
مسوول کتابخانه حرم حضرت معصومه(س) ادامه داد: در گنجینه چاپ سنگی و سربی، ۴۲۵ جلد کتاب سربی و چهار هزار و پنج جلد کتاب چاپ سنگی موجود است؛ برخی نسخه‌ها در زمره آثار نادر محسوب می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: در گنجینه منابع ویژه نیز بیش از ۲۲ هزار و ۴۹۰ جلد کتاب چاپی قبل از انقلاب و ۹۵۱ جلد از کتاب‌های موسوم به «عطف زرد» نگهداری می‌شود.
گنجینه کتاب‌های چاپی و منابع حضرت معصومه(س)
به گفته وی، مجموعه کتاب‌های چاپی در این کتابخانه بیش از ۱۳۰ هزار جلد است و در قالب مخزن قفسه باز برای استفاده اعضا در تالارها ارائه می‌شود؛ گنجینه منابع مرتبط با حضرت معصومه(س) نیز شامل کتاب، مقاله، پایان‌نامه، منابع صوتی‌تصویری، نرم‌افزار و آثار پژوهشی مرتبط با زندگی، شخصیت و زیارت آن حضرت و نیز قم‌شناسی است.
نشریات و قرآن‌های چاپی
فلاح‌پور گفت: در بخش پیایندها نیز یک‌هزار و ۴۹۹ جلد آرشیو روزنامه و شش‌هزار و ۴۲۵ جلد آرشیو مجلات قبل از انقلاب از حدود یک‌هزار و ۴۸۰ عنوان نشریه و ۲۰۴ عنوان روزنامه نگهداری می‌شود.
وی افزود: گنجینه قرآن‌های چاپی نیز با دو هزار و ۲۱۰ جلد قرآن در زبان‌های مختلف از جمله انگلیسی، فرانسوی، چینی، سواحیلی، آلمانی، روسی، ترکی استانبولی، ایغوری، اردو و سامرنو، یکی از مجموعه‌های ممتاز کتابخانه به شمار می‌رود. قدیمی‌ترین قرآن این گنجینه نسخه‌ای سربی مربوط به سال ۱۲۵۸ قمری (۱۲۲۰ شمسی) است.
ساعات فعالیت
کتابخانه حرم حضرت معصومه(س) همه‌روزه به‌جز تعطیلات رسمی از ساعت ۸ تا ۱۹ پذیرای اعضا و مراجعان است.
۲۴ آبان نیز در تقویم رسمی کشور به‌عنوان روز کتاب و کتابخوانی و ۲۴ تا ۳۰ آبان نیز هفته کتابخوانی نام‌گذاری شده‌است.