۱۹ دی آنلاین: مراسم بزرگداشت آیتاللهالعظمی گلپایگانی(ره) شامگاه سهشنبه ۲۵ آذر در قم برگزار میشود؛ در آستانه این مراسم، ابعاد خدمات علمی و اجتماعی این مرجع فقید از جمله تأسیس مدارس نوین حوزوی، مراکز درمانی و پایگاههای دینی در اروپا تشریح شد.
شهر مقدس قم در آستانه برگزاری مراسمی باشکوه برای پاسداشت مقام شامخ یکی از استوانههای فقاهت و مراجع عظیمالشأن جهان تشیع قرار دارد. حضرت آیتاللهالعظمی سید محمدرضا موسوی گلپایگانی(ره)، فقیهی که قریب به یک قرن از عمر پربرکت خویش را در مسیر ترویج مکتب اهلبیت(ع)، تربیت شاگردان و خدمت به محرومان صرف کرد.
در نشست خبری که روز یکشنبه به همین مناسبت با حضور فرزندان این مرجع تقلید فقید شیعیان و مسئولان ستاد بزرگداشت برگزار شد، ابعاد تازهای از زندگی پرفراز و نشیب، خدمات اجتماعی کمنظیر و نگاه راهبردی این مرجع فقید به مسائل جهان اسلام تشریح شد. گزارش پیشرو، روایتی جامع از این نشستها و مروری بر کارنامه درخشان مردی است که نامش با تاریخ حوزه علمیه قم و خدمت به مردم گره خورده است.
جزئیات مراسم بزرگداشت؛ تکریم «ابرار»
بر اساس اعلام حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدرضا برقعی، دبیر ستاد بزرگداشت، مراسم سالگرد ارتحال این مرجع فقید، شامگاه سهشنبه ۲۵ آذرماه، پس از اقامه نماز مغرب و عشاء در مسجد اعظم قم برگزار خواهد شد. سخنران این محفل معنوی، حجتالاسلام والمسلمین ناصر رفیعی خواهد بود.
نکته قابل تأمل در برگزاری مراسم امسال، انتخاب شعار قرآنی «إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِی نَعِیمٍ» به عنوان محور برنامههاست. حجتالاسلام برقعی در تشریح این انتخاب اظهار داشت که مفسران برای «ابرار» سه ویژگی کلیدی برمیشمارند که تماماً در سیره آیتالله گلپایگانی متبلور بود: نخست، قرب به پروردگار و حضور خدا در متن زندگی؛ دوم، خدمترسانی عام و بدون چشمداشت به خلق؛ و سوم، دوری از منیّت و خودمحوری.
این مراسم فرصتی است تا نسل جوان با شخصیتی آشنا شوند که ۳۵ سال زعامت جهان تشیع را بر عهده داشت و در دوران پرتلاطم تاریخ معاصر، کشتی حوزه علمیه را با درایت هدایت کرد.
روایتی از رنج و شکوفایی؛ از یتیمی تا مرجعیت
حجتالاسلام والمسلمین سید جواد گلپایگانی، فرزند این مرجع فقید نیز در تبیین زندگینامه پدر بزرگوارشان، تصویری از ارادهای پولادین در برابر سختیها ترسیم کرد. مرحوم آیتالله العظمی گلپایگانی که در روستایی از توابع گلپایگان دیده به جهان گشود، در همان اوان کودکی طعم تلخ یتیمی را چشید؛ در دو سالگی مادر و در ده سالگی پدر را از دست داد و تحت سرپرستی خواهران خود رشد یافت.
مسیر علمی ایشان از مکتبخانههای سنتی آغاز شد و سپس برای بهرهمندی از محضر آیتاللهالعظمی حائری یزدی به اراک عزیمت کردند. نقطه عطف زندگی علمی ایشان، هجرت به قم به دعوت استادشان و پس از استخارهای سرنوشتساز بود. ایشان با هوش سرشار و تلاشی خستگیناپذیر، پلههای ترقی را طی کردند و به یکی از ارکان علمی حوزهای تبدیل شدند که بعدها خود حافظ و نگهبان آن گردیدند. به گفته فرزند ایشان، توسلهای خالصانه آیتالله گلپایگانی به ساحت مقدس ولیعصر(عج) در بزنگاههای تاریخی و بحرانهای مالی حوزه، همواره گرهگشا بود و در دوران ستمشاهی نیز با صبر و پرهیز از هیجانات زودگذر، کیان مرجعیت و روحانیت را حفظ کردند.
انقلاب در نظام آموزشی حوزه: تأسیس نخستین مدرسه مدرن
یکی از برجستهترین ابعاد کارنامه آیتالله گلپایگانی، نگاه نواندیشانه ایشان به ساختار آموزشی حوزه بود. حجتالاسلام والمسلمین سید محمد باقر گلپایگانی، دیگر فرزند ایشان و متولی مدرسه آیتالله گلپایگانی، از تأسیس نخستین مدرسه علمیه برنامهمحور و به سبک جدید در قم توسط آن مرجع فقید خبر داد.
این مدرسه که در زمینی به مساحت ۴ هزار مترمربع و در چهار طبقه بنا شده، با هدف تربیت طلابی در تراز مکتب اهلبیت(ع) تأسیس گردید. آمارها نشان از پویایی کمنظیر این مرکز علمی دارد؛ برگزاری روزانه ۳۰۰ درس و تردد میانگین ۵ هزار نفر در طول روز، این مدرسه را به یکی از پرترددترین کانونهای علمی جهان اسلام بدل کرده است. در کنار این مدرسه، کتابخانهای غنی حاوی نسخ خطی ارزشمند، کتب سنگی و منابع نایاب، از جمله قرآنی منسوب به خط امام سجاد(ع)، گنجینهای عظیم را در اختیار پژوهشگران قرار داده است. اگرچه تغییرات شهری اخیر دسترسی به این گنجینه را دشوار کرده و آمار مراجعین را از ۱۱ هزار به ۵ هزار نفر کاهش داده، اما همچنان چراغ علم در این مرکز پرفروغ است.
خدمات اجتماعی فراتر از مرزها و مذاهب
نگاه آیتاللهالعظمی گلپایگانی هرگز به دیوارهای مدرسه و مسجد محدود نمیشد. ایشان مرجعی در متن جامعه بودند. یکی از روایاتهای مطرح شده در نشست خبری، ماجرای تأسیس بیمارستان آیتالله گلپایگانی بود. انگیزه این اقدام خیرخواهانه به فاجعه مدرسه فیضیه در فروردین ۱۳۴۲ بازمیگردد؛ زمانی که رژیم پهلوی مجروحان حمله به فیضیه را از پذیرش در بیمارستانهای دولتی منع کرده بود. در آن شرایط بحرانی که خانههای مردم به درمانگاه تبدیل شده بود، آیتالله گلپایگانی تصمیمی تاریخی گرفتند و سنگ بنای بیمارستانی مستقل و مردمی را نهادند تا پناهگاهی برای شیعیان باشد.
علاوه بر حوزه سلامت، در هنگام بروز بلایای طبیعی نیز ایشان پیشگام بودند. بازسازی و تجهیز تمامی خانههای بهداشت در مناطق زلزلهزده طبس و رودبار با نظارت مستقیم ایشان، و ساخت صدها مسجد، خانه عالم و دارالقرآن در سراسر کشور، نشان از دغدغهمندی عمیق ایشان نسبت به رفاه و معنویت مردم داشت. توسعه مسجد امام حسن عسکری(ع) در قم با خرید ۱۰ هزار متر زمین، نمونهای دیگر از همت والای ایشان در تعظیم شعائر الهی است.
دیپلماسی دینی: صدای شیعه در قلب اروپا
بخش دیگری از این مطلب، به دوراندیشی بینالمللی این مرجع تقلید اختصاص دارد. رصد دقیق فعالیتهای دینی در ۹ کشور اروپایی و تأسیس مراکز اسلامی در غرب، نشاندهنده درک صحیح ایشان از اقتضائات زمانه بود. خرید یک کلیسا در لندن و تبدیل آن به “مرکز اسلامی و مجمع جهانی اهلبیت(ع)”، اقدامی راهبردی بود که امروز ثمرات آن بیش از پیش آشکار شده است.
این مرکز اکنون به پناهگاهی برای مسلمانان اروپا و پایگاهی برای معرفی اسلام ناب تبدیل شده است. برگزاری راهپیمایی باشکوه هزاران نفری در روز عاشورا در خیابانهای لندن، که نمادی از شور و شعور حسینی در قلب غرب است، تنها یکی از دستاوردهای این نهال کاشته شده توسط آیتالله گلپایگانی است.
الگویی برای تمام فصول
آیتاللهالعظمی گلپایگانی(ره) سرانجام در ۱۸ اسفند ۱۳۷۲ (۲۴ جمادیالثانی ۱۴۱۴) در سن ۹۴ سالگی دعوت حق را لبیک گفتند و در جوار حرم مطهر حضرت معصومه(س) آرام گرفتند. اما آنچه از این گزارش برمیآید، این است که ایشان تنها یک نام در تاریخ نیستند؛ بلکه مکتبی زنده و جریانی پویا هستند.
مجموعه اقدامات ایشان، از تربیت هزاران شاگرد و تأسیس نهادهای آموزشی مدرن گرفته تا ساخت بیمارستان و مراکز اسلامی در اروپا، همگی برخواسته از یک تفکر منسجم بود: «اسلام دینی برای اداره تمام ابعاد زندگی انسان است». امروز که سه دهه از ارتحال ایشان میگذرد، میراث آن بزرگوار با مدیریت فرزندان و شاگردانشان همچنان بالنده و اثرگذار است. مراسم بزرگداشت پیشرو در روز ۲۵ آذرماه، تنها یادبودی برای یک شخص نیست، بلکه بازخوانی مسیری است که علمای راستین شیعه برای سعادت جامعه ترسیم کردهاند؛ مسیری که در آن علم با عمل، و فقاهت با خدمت به خلق، پیوندی ناگسستنی دارد.
در نشست خبری که روز یکشنبه به همین مناسبت با حضور فرزندان این مرجع تقلید فقید شیعیان و مسئولان ستاد بزرگداشت برگزار شد، ابعاد تازهای از زندگی پرفراز و نشیب، خدمات اجتماعی کمنظیر و نگاه راهبردی این مرجع فقید به مسائل جهان اسلام تشریح شد. گزارش پیشرو، روایتی جامع از این نشستها و مروری بر کارنامه درخشان مردی است که نامش با تاریخ حوزه علمیه قم و خدمت به مردم گره خورده است.
جزئیات مراسم بزرگداشت؛ تکریم «ابرار»
بر اساس اعلام حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدرضا برقعی، دبیر ستاد بزرگداشت، مراسم سالگرد ارتحال این مرجع فقید، شامگاه سهشنبه ۲۵ آذرماه، پس از اقامه نماز مغرب و عشاء در مسجد اعظم قم برگزار خواهد شد. سخنران این محفل معنوی، حجتالاسلام والمسلمین ناصر رفیعی خواهد بود.
نکته قابل تأمل در برگزاری مراسم امسال، انتخاب شعار قرآنی «إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِی نَعِیمٍ» به عنوان محور برنامههاست. حجتالاسلام برقعی در تشریح این انتخاب اظهار داشت که مفسران برای «ابرار» سه ویژگی کلیدی برمیشمارند که تماماً در سیره آیتالله گلپایگانی متبلور بود: نخست، قرب به پروردگار و حضور خدا در متن زندگی؛ دوم، خدمترسانی عام و بدون چشمداشت به خلق؛ و سوم، دوری از منیّت و خودمحوری.
این مراسم فرصتی است تا نسل جوان با شخصیتی آشنا شوند که ۳۵ سال زعامت جهان تشیع را بر عهده داشت و در دوران پرتلاطم تاریخ معاصر، کشتی حوزه علمیه را با درایت هدایت کرد.
روایتی از رنج و شکوفایی؛ از یتیمی تا مرجعیت
حجتالاسلام والمسلمین سید جواد گلپایگانی، فرزند این مرجع فقید نیز در تبیین زندگینامه پدر بزرگوارشان، تصویری از ارادهای پولادین در برابر سختیها ترسیم کرد. مرحوم آیتالله العظمی گلپایگانی که در روستایی از توابع گلپایگان دیده به جهان گشود، در همان اوان کودکی طعم تلخ یتیمی را چشید؛ در دو سالگی مادر و در ده سالگی پدر را از دست داد و تحت سرپرستی خواهران خود رشد یافت.
مسیر علمی ایشان از مکتبخانههای سنتی آغاز شد و سپس برای بهرهمندی از محضر آیتاللهالعظمی حائری یزدی به اراک عزیمت کردند. نقطه عطف زندگی علمی ایشان، هجرت به قم به دعوت استادشان و پس از استخارهای سرنوشتساز بود. ایشان با هوش سرشار و تلاشی خستگیناپذیر، پلههای ترقی را طی کردند و به یکی از ارکان علمی حوزهای تبدیل شدند که بعدها خود حافظ و نگهبان آن گردیدند. به گفته فرزند ایشان، توسلهای خالصانه آیتالله گلپایگانی به ساحت مقدس ولیعصر(عج) در بزنگاههای تاریخی و بحرانهای مالی حوزه، همواره گرهگشا بود و در دوران ستمشاهی نیز با صبر و پرهیز از هیجانات زودگذر، کیان مرجعیت و روحانیت را حفظ کردند.
انقلاب در نظام آموزشی حوزه: تأسیس نخستین مدرسه مدرن
یکی از برجستهترین ابعاد کارنامه آیتالله گلپایگانی، نگاه نواندیشانه ایشان به ساختار آموزشی حوزه بود. حجتالاسلام والمسلمین سید محمد باقر گلپایگانی، دیگر فرزند ایشان و متولی مدرسه آیتالله گلپایگانی، از تأسیس نخستین مدرسه علمیه برنامهمحور و به سبک جدید در قم توسط آن مرجع فقید خبر داد.
این مدرسه که در زمینی به مساحت ۴ هزار مترمربع و در چهار طبقه بنا شده، با هدف تربیت طلابی در تراز مکتب اهلبیت(ع) تأسیس گردید. آمارها نشان از پویایی کمنظیر این مرکز علمی دارد؛ برگزاری روزانه ۳۰۰ درس و تردد میانگین ۵ هزار نفر در طول روز، این مدرسه را به یکی از پرترددترین کانونهای علمی جهان اسلام بدل کرده است. در کنار این مدرسه، کتابخانهای غنی حاوی نسخ خطی ارزشمند، کتب سنگی و منابع نایاب، از جمله قرآنی منسوب به خط امام سجاد(ع)، گنجینهای عظیم را در اختیار پژوهشگران قرار داده است. اگرچه تغییرات شهری اخیر دسترسی به این گنجینه را دشوار کرده و آمار مراجعین را از ۱۱ هزار به ۵ هزار نفر کاهش داده، اما همچنان چراغ علم در این مرکز پرفروغ است.
خدمات اجتماعی فراتر از مرزها و مذاهب
نگاه آیتاللهالعظمی گلپایگانی هرگز به دیوارهای مدرسه و مسجد محدود نمیشد. ایشان مرجعی در متن جامعه بودند. یکی از روایاتهای مطرح شده در نشست خبری، ماجرای تأسیس بیمارستان آیتالله گلپایگانی بود. انگیزه این اقدام خیرخواهانه به فاجعه مدرسه فیضیه در فروردین ۱۳۴۲ بازمیگردد؛ زمانی که رژیم پهلوی مجروحان حمله به فیضیه را از پذیرش در بیمارستانهای دولتی منع کرده بود. در آن شرایط بحرانی که خانههای مردم به درمانگاه تبدیل شده بود، آیتالله گلپایگانی تصمیمی تاریخی گرفتند و سنگ بنای بیمارستانی مستقل و مردمی را نهادند تا پناهگاهی برای شیعیان باشد.
علاوه بر حوزه سلامت، در هنگام بروز بلایای طبیعی نیز ایشان پیشگام بودند. بازسازی و تجهیز تمامی خانههای بهداشت در مناطق زلزلهزده طبس و رودبار با نظارت مستقیم ایشان، و ساخت صدها مسجد، خانه عالم و دارالقرآن در سراسر کشور، نشان از دغدغهمندی عمیق ایشان نسبت به رفاه و معنویت مردم داشت. توسعه مسجد امام حسن عسکری(ع) در قم با خرید ۱۰ هزار متر زمین، نمونهای دیگر از همت والای ایشان در تعظیم شعائر الهی است.
دیپلماسی دینی: صدای شیعه در قلب اروپا
بخش دیگری از این مطلب، به دوراندیشی بینالمللی این مرجع تقلید اختصاص دارد. رصد دقیق فعالیتهای دینی در ۹ کشور اروپایی و تأسیس مراکز اسلامی در غرب، نشاندهنده درک صحیح ایشان از اقتضائات زمانه بود. خرید یک کلیسا در لندن و تبدیل آن به “مرکز اسلامی و مجمع جهانی اهلبیت(ع)”، اقدامی راهبردی بود که امروز ثمرات آن بیش از پیش آشکار شده است.
این مرکز اکنون به پناهگاهی برای مسلمانان اروپا و پایگاهی برای معرفی اسلام ناب تبدیل شده است. برگزاری راهپیمایی باشکوه هزاران نفری در روز عاشورا در خیابانهای لندن، که نمادی از شور و شعور حسینی در قلب غرب است، تنها یکی از دستاوردهای این نهال کاشته شده توسط آیتالله گلپایگانی است.
الگویی برای تمام فصول
آیتاللهالعظمی گلپایگانی(ره) سرانجام در ۱۸ اسفند ۱۳۷۲ (۲۴ جمادیالثانی ۱۴۱۴) در سن ۹۴ سالگی دعوت حق را لبیک گفتند و در جوار حرم مطهر حضرت معصومه(س) آرام گرفتند. اما آنچه از این گزارش برمیآید، این است که ایشان تنها یک نام در تاریخ نیستند؛ بلکه مکتبی زنده و جریانی پویا هستند.
مجموعه اقدامات ایشان، از تربیت هزاران شاگرد و تأسیس نهادهای آموزشی مدرن گرفته تا ساخت بیمارستان و مراکز اسلامی در اروپا، همگی برخواسته از یک تفکر منسجم بود: «اسلام دینی برای اداره تمام ابعاد زندگی انسان است». امروز که سه دهه از ارتحال ایشان میگذرد، میراث آن بزرگوار با مدیریت فرزندان و شاگردانشان همچنان بالنده و اثرگذار است. مراسم بزرگداشت پیشرو در روز ۲۵ آذرماه، تنها یادبودی برای یک شخص نیست، بلکه بازخوانی مسیری است که علمای راستین شیعه برای سعادت جامعه ترسیم کردهاند؛ مسیری که در آن علم با عمل، و فقاهت با خدمت به خلق، پیوندی ناگسستنی دارد.
- نویسنده :
- منبع :
https://19dey.com/news/95479
