قم به عنوان دومین شهر مذهبی و گردشگر پذیر کشور و یک جهان شهر تشیع است؛ این شهر به برکت وجود بارگاه حضرت معصومه(س) و مسجد مقدس جمکران و همچنین جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و گردشگری دیگر می‌تواند از محورهای مهم جذب توریست در کشور باشد.
این شهر قبل از دوران کرونا سالانه پذیرای بیش از ۳۰ میلیون گردشگر از کشورهای اسلامی و همسایه و دیگر استان‌های کشور بود، هرچند طی سال‌های اخیر اقدامات مهمی در زمینه جذب گردشگر در قم صورت گرفته ولی هنوز به حد و اندازه ظرفیت‌های قم نیست.
در حال حاضر مسئولان شهری و اجرایی استان عزم خود را برای رونق و توسعه زیرساخت‌های گردشگری جذم کرده‌اند؛ از ساخت هتل‌های چند ستاره گرفته تا اقناع مردم برای اهمیت صنعت گردشگری از طریق فرهنگ‌سازی و آموزش از جمله اقدامات انجام شده برای توسعه این صنعت پر درآمد است.
ولی طی سال‌های اخیر چالشی در حوزه ساخت و سازهای قم رخ داده که باعث شده معماری شهر به سمت یک آشفتگی و بی‌هویتی فرهنگی گام بردارد؛ در سفر مقام معظم رهبری در سال ۸۶ به قم، ایشان بر حفظ سیما و منظر شهر قم تأکید داشتند.
هرچند طی سال‌های اخیر نظارت دقیقی بر ساخت و سازهای ساختمانی نشده و بناهای با نمای رومی و نامتعارف شهر قم را به تسخیر خود برده ولی طی ابلاغیه اخیر شهرداری قم این بناهای ناهمگون به ایستگاه آخر رسیده و متوقف شده است.
قدم به سمت توسعه زیرساخت‌های گردشگری قم
مدیرکل دفتر امور شهری، روستایی و شوراهای استانداری قم در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با اشاره به زیرساخت‌های صورت گرفته در این شهر، می‌گوید: زیرساخت زیارتی قم که مرکز مهم جهان تشیع است با توسعه خوبی روبرو بوده است و معابر شهری رونق یافته و ترافیک هم در هسته مرکزی شهر کاهش یافته است.
ابراهیم ملکی بیان می‌کند: برای کسب درآمدزایی و جذب بیشتر گردشگر زیرساخت‌های ساخت و احداث هتل و غیره از سوی شهرداری در بلوار پیامبر اعظم(ص) طی جلساتی با چند سرمایه‌گذار و حمایت دادگستری در حال احداث است و قم در ۵ ساله اخیر با رشد و توسعه خوبی روبرو بوده است.
وی افزود: ضرورت فرهنگ‌سازی در زمینه اقناع مردم برای توسعه گردشگری در قم اهمیت دارد و علاوه بر رونق زیرساخت‌های گردشگری باید برای رشد و توسعه گردشگری قم فرهنگ‌سازی کرد و به طور مستقیم و غیرمستقیم نسبت به آموزش نحوه برخورد با توریست و گردشگر مذهبی و زیارتی تلاش شود.
زیرساخت‌های دیگر قم متناسب با روحیه زائران توسعه یابد
مدیرکل دفتر امور شهری، روستایی و شوراهای استانداری قم تصریح کرد: زیرساخت‌های دیگری علاوه بر بازدید از آثار تاریخی و طبیعی و زیارتی در شهر قم متناسب با روحیه زائران باید توسعه یابد و این مراکز باید از حریم شهری فاصله داشته باشد و باید به سمت توسعه مراکز خرید و مجتمع‌های تجاری گام برداریم و دستگاه‌های خدمات رسان هم نسبت به زیرساخت‌های خدماتی تلاش کنند.
ملکی با تأکید بر اینکه باید تأسیسات برقی شهر که با توجه به سال‌های گذشته اندکی فرسوده شده نوسازی و بهسازی شود، گفت: مکاتباتی هم با وزیر نیرو داشتیم تا با بستن قرار داد با سرمایه‌گذار نسبت به ایجاد پست‌های جدید در نقاط شهر اقداماتی صورت گیرد تا بهسازی در تأسیسات برق قم انجام شود.
وی با بیان اینکه زیرساخت زیارتی شهر قم که مرکز مهم جهان تشیع است با توسعه خوبی روبرو بوده است و معابر شهری رونق یافته و ترافیک هم در هسته مرکزی شهر کاهش یافته است، افزود: در شهر قم کمربندی‌های بسیاری ایجاد شده و در حال حاضر هم رینگ بلوار شهید قاسم سلیمانی آماده اجرا شده است.
مصوبه‌ای که قرار است ساخت و ساز نامتعارف را متوقف کند
مدیرکل دفتر امور شهری، روستایی و شوراهای استانداری قم، این امر را در تسهیل رفت و آمدهای توریست مذهبی مؤثر دانست و گفت: همچنین در روزهای گذشته پروژه‌های مختلف تفریحی توسط شهرداری افتتاح شده که می‌تواند در افزایش ماندگاری مسافر در قم نقش مهمی داشته باشد.
ملکی در بخش دیگری از سخنان خود به اجرای نماهای رومی در ساختمان‌های قم اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری در سال ۸۶ به سیما و منظر شهر قم اشاره‌ای داشتند و تأکید کردند که قم به سمت مباحث اسلامی قدم بردارد و آیین نامه‌ای مصوب و به شهرداری هم ابلاغ کردند.
وی می‌افزاید: متأسفانه در شهر قم معماری و نماهای رومی رشد فزاینده‌ای یافت هرچند این مشکل در کل کشور نمایان و با رشد فراوانی روبرو است در حالی که در کشورهای دیگر معماری و نوع ساخت و ساز بر اساس یک رویه واحد و طبق راهبرد خاص پیش می‌رود ولی در کشور ما ساخت و ساز با دخل و تصرف همراه بوده و هرکسی به دنبال یک نقشه متفاوتی است اما در وقت کنونی این نوع معماری منع و با آن طبق یک مصوبه برخورد می‌شود.
ساخت و سازها متناسب با جایگاه شهر قم باشد
مدیرکل دفتر امور شهری، روستایی و شوراهای استانداری قم همچنین خاطرنشان کرد: با مصوبه و همچنین ابلاغیه شهرداری جلوی نمای رومی در شهر قم گرفته شد و طبق ابلاغ اخیر شهرداری هرگونه ساخت و ساز باید متناسب با جایگاه شهر قم صورت گیرد.
ملکی می‌گوید: در حوزه معماری اسلامی تخصص مطلوبی نداریم و معماران ما تحصیل کرده دانشگاه هستند ولی کمتر به معماری اسلامی پرداخته می‌شود در حالی که ما نماهای غنی در حوزه معماری ایرانی و اسلامی داریم ولی این نماها هرگز در دانشگاه‌های ما به آن اهمیت داده نشده است.
وی عنوان کرد: باید در قم معماری و ساخت و سازها به سمت ایرانی و اسلامی توسعه یابد و در زمینه سیما و منظر قم هم بیشتر تلاش شود.
توجه به سیما و منظر شهر قم
معاون شهرسازی و معماری شهرداری قم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با تأکید بر اینکه ما به شدت نسبت به حفظ سیما و منظر شهری متناسب با جایگاه قم حساس هستیم و تلاش داریم از بدمنظری در شهر جلوگیری کنیم، بیان کرد: ضوابطی در این زمینه گذاشته شده اما به طور کامل این ضوابط اجرا نمی‌شود.
غلامرضا جانقربان از تدوین چارچوب‌های کلی نماهای ایرانی و اسلامی در شهرداری قم خبر داد و گفت: انتظار ما از سازندگان مسکن این است که ضمن کار ارزشمندی که در اشتغال‌زایی و توسعه مسکن انجام می‌دهند نسبت به سیما و منظر ساختمان‌ها نیز حساس باشند.
به گفته وی، البته با سیاست‌گذاری‌های صورت گرفته و ضوابط مشخص شده در سال‌های اخیر شاهد کاهش اجرای نماهای نامتعارف و رومی در شهر قم بوده‌ایم و امروز بیش از ۵۰ درصد سازندگان به ضوابط سیما و منظر شهری توجه می‌کنند.
- نویسنده :
- منبع : تحلیل بازار
