19 دی: دیپلمات‌های ارشد سه کشور اروپایی عضو برجام با صدور بیانیه‌ای در نشست شورای حکام اعلام کردند که به صورت فشرده با سایر اعضای توافق هسته‌ای ایران و آمریکا در تلاش هستند تا برجام را احیا کنند.
در این بیانیه که از سوی کورین کیتسل سفیر و نماینده دائم انگلیس نزد سازمان‌های بین المللی مستقر در وین به نمایندگی از کشورش، آلمان و فرانسه قرائت و یک نسخه آن در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شد به تعلل طرف‌های اروپایی در اجرای تعهدات برجامی و فشار حداکثری آمریکا اشاره نشده اما از ایران خواسته شده تا از فرصت دیپلماتیک برای بازگشت به اجرای کامل این توافق در راستای احیای مزایای آن به سود همه استفاده کند.
دیپلمات‌های ارشد کشورهای عضو برجام طی یک ماه گذشته در وین گرد هم آمده‌اند تا این توافق را که آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ از آن خارج شد احیا کنند.
در جریان آخرین نشست کمیسیون مشترک برجام در وین، هیات‌ها ضمن ابراز خرسندی از پیشرفت‌های صورت گرفته در راستای احیای برجام، بار دیگر بر عزم و جدیت خود برای پیگیری روند گفت‌وگوها با هدف یافتن راه حل‌هایی برای چند موضوعی که هنوز حل و فصل نشده‌اند تاکید کردند.
در این جلسه مقرر شد که ضمن تداوم تماس‌ها و گفت‌وگوها در سطح کارشناسی، روسای هیات‌ها به مدت چند روز برای رایزنی و مشورت به پایتخت‌ها عزیمت کرده و مذاکرات در روزهای آتی مجددا از سر گرفته شود.
در ادامه بیانیه تروئیکای اروپایی آمده است: ما به برنامه جامع اقدام مشترک هنگامی که به طور کامل اجرا شود و به سود منافع امنیتی همه ماست متعهد هستیم. از مذاکرات جاری وین هم با حضور تمام مشارکت کنندگان برجام و ایالات متحده آمریکا که روی تسهیل بازگشت واشنگتن به این توافق و بازگشت ایران به اجرای تعهداتش و احیای مزایای برجام متمرکز است حمایت و متعهد هستیم.
طرف‌های اروپایی نسبت به تدابیر جبرانی ایران در برجام ابراز نگرانی کرده و ادعا کردند که از ادامه عدول ایران از تعهدات هسته‌ای خود از جمله اقدامات انجام‌شده توسط این کشور از ژانویه ۲۰۲۱ نگرانند. این مسئله به گفته آنها از آن جهت تأسف‌آور است که برخی از این اقدامات زمانی انجام شده‌اند که همه طرف‌های برجام و ایالات متحده درگیر رایزنی‌های اساسی با هدف یافتن راه حلی دیپلماتیک جهت احیای برجام هستند.
در ادامه این بیانیه به تولید اورانیوم با غنای ۶۰ درصد اشاره و ادعا شده که این گام‌ها برای تولید سلاح اتمی حیاتی و منجر به کسب دانش غیر قابل بازگشت درباره تولید سلاح هسته‌ای شده است. تروئیکای اروپایی همچنین نسبت به محدودیت دسترسی بازرسان آژانس برای نظارت از برنامه صلح آمیز اتمی ایران ابراز نگرانی کرده و خواستار همکاری کامل تهران با آژانس در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت شدند.
اعضای اروپایی برجام ادعا کرده‌اند که محدود کردن دسترسی بازرسان آژانس، کار را برای اطمینان جامعه جهانی از اینکه برنامه اتمی ایران صلح آمیز بوده دشوار کرده است. در این بیانیه ادعا شده است که اعضای شورای حکام نسبت به تدابیر جبرانی ایران در برجام جداً نگران هستند.
این درحالیست که ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن پنج گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
در همین حال مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی از دو سال پیش ادعاهایی را درباره آنچه فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در مکان‌هایی در ایران خواند، مطرح کرده است. دو طرف شهریور ماه سال گذشته توافق کردند تا همکاری‌های خود را بیش از پیش تقویت کرده و اعتماد متقابل را به منظور تسهیل اجرای کامل موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی به آن، که از ١۶ ژانویه ٢٠١۶ به صورت موقت و داوطلبانه توسط ایران در حال اجرا است، ارتقاء بخشند.
اسفند ماه سال گذشته که ایران در چارچوب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» تعهدات داوطلبانه برجام از جمله اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد، دو طرف با حسن نیت جمهوری اسلامی توافق کردند که دوربین‌های نظارتی در برخی از مراکز هسته‌ای، تا سه ماه از دسترس بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دور نگه داشته شود.
بر اساس این توافق مقرر شد که اگر تحریم‌های آمریکا ظرف سه ماه به طور کامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس می‌گذارد، در غیر اینصورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد. موعد این تفاهم هفته پیش به پایان رسید و با توجه به رایزنی‌های صورت گرفته، جمهوری اسلامی بار دیگر حسن نیت به خرج داد تا ضبط داده‌های دوربین‌ها به مدت یک ماه (سوم تیر) تمدید شود.
تروئیکای اروپایی از ایران خواسته‌اند تا «ضمن توقف تمامی اقدامات مغایر با برجام و به عقب برگرداندن آنها فرصت دیپلماتیک گفت‌وگوهای وین را مغتنم شمرده و به پایبندی کامل تعهداتش در برجام بازگردد.»
جمهوری اسلامی ایران هم اعلام کرده است که در صورت لغو تمام تحریم‌ها و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف‌های این توافق بین المللی، به گونه‌ای که از منافع خود تحت برجام بهره مند شود، گام‌های برداشته شده در مسیر کاهش تعهدات برجامی از سوی تهران به سرعت برگشت پذیر خواهد بود.
دیپلمات‌های ارشد کشورهای عضو برجام طی یک ماه گذشته در وین گرد هم آمده‌اند تا این توافق را که آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ از آن خارج شد احیا کنند.
در جریان آخرین نشست کمیسیون مشترک برجام در وین، هیات‌ها ضمن ابراز خرسندی از پیشرفت‌های صورت گرفته در راستای احیای برجام، بار دیگر بر عزم و جدیت خود برای پیگیری روند گفت‌وگوها با هدف یافتن راه حل‌هایی برای چند موضوعی که هنوز حل و فصل نشده‌اند تاکید کردند.
در این جلسه مقرر شد که ضمن تداوم تماس‌ها و گفت‌وگوها در سطح کارشناسی، روسای هیات‌ها به مدت چند روز برای رایزنی و مشورت به پایتخت‌ها عزیمت کرده و مذاکرات در روزهای آتی مجددا از سر گرفته شود.
در ادامه بیانیه تروئیکای اروپایی آمده است: ما به برنامه جامع اقدام مشترک هنگامی که به طور کامل اجرا شود و به سود منافع امنیتی همه ماست متعهد هستیم. از مذاکرات جاری وین هم با حضور تمام مشارکت کنندگان برجام و ایالات متحده آمریکا که روی تسهیل بازگشت واشنگتن به این توافق و بازگشت ایران به اجرای تعهداتش و احیای مزایای برجام متمرکز است حمایت و متعهد هستیم.
طرف‌های اروپایی نسبت به تدابیر جبرانی ایران در برجام ابراز نگرانی کرده و ادعا کردند که از ادامه عدول ایران از تعهدات هسته‌ای خود از جمله اقدامات انجام‌شده توسط این کشور از ژانویه ۲۰۲۱ نگرانند. این مسئله به گفته آنها از آن جهت تأسف‌آور است که برخی از این اقدامات زمانی انجام شده‌اند که همه طرف‌های برجام و ایالات متحده درگیر رایزنی‌های اساسی با هدف یافتن راه حلی دیپلماتیک جهت احیای برجام هستند.
در ادامه این بیانیه به تولید اورانیوم با غنای ۶۰ درصد اشاره و ادعا شده که این گام‌ها برای تولید سلاح اتمی حیاتی و منجر به کسب دانش غیر قابل بازگشت درباره تولید سلاح هسته‌ای شده است. تروئیکای اروپایی همچنین نسبت به محدودیت دسترسی بازرسان آژانس برای نظارت از برنامه صلح آمیز اتمی ایران ابراز نگرانی کرده و خواستار همکاری کامل تهران با آژانس در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت شدند.
اعضای اروپایی برجام ادعا کرده‌اند که محدود کردن دسترسی بازرسان آژانس، کار را برای اطمینان جامعه جهانی از اینکه برنامه اتمی ایران صلح آمیز بوده دشوار کرده است. در این بیانیه ادعا شده است که اعضای شورای حکام نسبت به تدابیر جبرانی ایران در برجام جداً نگران هستند.
این درحالیست که ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن پنج گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
در همین حال مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی از دو سال پیش ادعاهایی را درباره آنچه فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در مکان‌هایی در ایران خواند، مطرح کرده است. دو طرف شهریور ماه سال گذشته توافق کردند تا همکاری‌های خود را بیش از پیش تقویت کرده و اعتماد متقابل را به منظور تسهیل اجرای کامل موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی به آن، که از ١۶ ژانویه ٢٠١۶ به صورت موقت و داوطلبانه توسط ایران در حال اجرا است، ارتقاء بخشند.
اسفند ماه سال گذشته که ایران در چارچوب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» تعهدات داوطلبانه برجام از جمله اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد، دو طرف با حسن نیت جمهوری اسلامی توافق کردند که دوربین‌های نظارتی در برخی از مراکز هسته‌ای، تا سه ماه از دسترس بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دور نگه داشته شود.
بر اساس این توافق مقرر شد که اگر تحریم‌های آمریکا ظرف سه ماه به طور کامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس می‌گذارد، در غیر اینصورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد. موعد این تفاهم هفته پیش به پایان رسید و با توجه به رایزنی‌های صورت گرفته، جمهوری اسلامی بار دیگر حسن نیت به خرج داد تا ضبط داده‌های دوربین‌ها به مدت یک ماه (سوم تیر) تمدید شود.
تروئیکای اروپایی از ایران خواسته‌اند تا «ضمن توقف تمامی اقدامات مغایر با برجام و به عقب برگرداندن آنها فرصت دیپلماتیک گفت‌وگوهای وین را مغتنم شمرده و به پایبندی کامل تعهداتش در برجام بازگردد.»
جمهوری اسلامی ایران هم اعلام کرده است که در صورت لغو تمام تحریم‌ها و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف‌های این توافق بین المللی، به گونه‌ای که از منافع خود تحت برجام بهره مند شود، گام‌های برداشته شده در مسیر کاهش تعهدات برجامی از سوی تهران به سرعت برگشت پذیر خواهد بود.
- نویسنده :
- منبع : ایرنا
https://19dey.com/news/20933
