به پهلو بخوابید تا آلزایمر و پارکینسون نگیرید!

محققان دانشگاه استونی‌بروک آمریکا یافته‌های تجربی خود را در قالب یک مقاله کامل در مجله علوم اعصاب منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهند خوابیدن به پهلو در مقایسه با سایر حالات خواب، به نحو موثرتری مغز را از مواد زائد که ممکن است در ایجاد انواع بیماری‌ها نقش داشته باشند، پاکسازی می‌کند.
با استناد به شواهد علمی، خوابیدن به پهلو برعکس خوابیدن به پشت یا شکم به طور فعال مواد زائد مغزی را از بین می‌برد. در واقع ثابت شده است که تنها با پیروی از همین دستورالعمل ساده، احتمال ابتلا به آلزایمر، پارکینسون و سایر بیماری‌های سیستم عصبی به طرز قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد.
دانشمندان با استفاده از روش تصویربرداری تشدید مغناطیسی (به اختصار MRI) عملکرد مسیر گلیمفاتیک مغز را که یک سیستم پیچیده به منظور پاکسازی مغز از مواد زائد و سایر املاح شیمیایی مضر است، به طور دقیق بررسی کردند. در این سری از پژوهش‌ها مشخص شد که وضعیت خوابیدن به پهلو بهترین حالت برای حذف مواد زائد از مغز است.
در انسان و بسیاری از حیوانات، حالت خوابیدن به سمت طرفین بدن کاملا معمول و گاه حتی مورد علاقه است. تجمع مواد شیمیایی زائد مغزی ممکن است به پیشرفت بیماری‌هایی نظیر آلزایمر، پارکینسون و سایر مشکلات عصبی منتهی شود. اطلاعات کامل این مطالعه از طریق مجله علوم اعصاب قابل دسترسی است.
دکتر Benveniste محقق اصلی و استاد گروه بیهوشی و رادیولوژی دانشگاه استونی‌بروک، چندین سال است که از MRI برای بررسی مسیر گلیمفاتیک در جوندگان آزمایشگاهی استفاده می‌کند. این روش محققان را قادر می‌کند تا مسیر گلیمفاتیک را شناسایی و تعریف کنند؛ جایی که مایع مغزی نخاعی (CSF) از طریق مغز فیلتر شده و با مایع بینابینی (ISF) مبادله می‌شود تا زباله‌ها یا همان مواد زائد را پاکسازی کند. مشابه روشی که سیستم لنفاوی بدن اندام‌ها را از شر ترکیبات مضر نجات می‌دهد.
هنگام خواب مسیر گلیمفاتیک بسیار کارآمد واقع می‌شود و ضرورت وجود خود در بدن را اثبات می‌کند. مواد زائد مغزی شامل آمیلوئید β و پروتئین‌های تاو هستند. این‌ها مواد شیمیایی خاصی به شمار می‌روند که در صورت تجمع بر فرآیندهای حیاتی مغز تأثیر منفی می‌گذارند.
در مطالعه فوق کمیت نرخ مبادله CSF-ISF در مغز جوندگان بیهوش در سه موقعیت خواب به پهلو، دمر (روی شکم) و طاق باز (به پشت) تجزیه و تحلیل شد. دکتر Benveniste توضیح می‌دهد: مبادله گلیمفاتیک هنگام خوابیدن به پهلو نسبت به دو وضعیت دیگر در بهینه‌ترین حالت ممکن خود قرار خواهد داشت.
در مجموع با توجه به نکات علمی عنوان‌شده توصیه می‌شود که افراد نسبت به اصلاح الگوی حالت خواب خود اقدام کنند. اگر شما نیز عادت دارید به پشت یا روی شکم بخوابید، تغییر تدریجی وضعیت خواب و همچنین استفاده از بالش‌های طبی تاثیر مطلوبی خواهند داشت.
به گفته محققان این کار در عین حال می‌تواند بر دفعات بیدارشدن از خواب طی ساعات شب نیز موثر باشد و با تسهیل روند پاکسازی مغز از مواد زائد، خواب راحت‌تری را ممکن کند.