قلم‌ها جامعه را می‌سازند

امام جمعه قم در ابتدا ضمن خوشامدگویی به حضار و تسلیت ایام سوگواری دوران اسارت اهل بیت (ع) و هم‌چنین سالگرد شهادت شهیدان رجایی و باهنر، سخنانش را با حدیثی نبوی آغاز کرد و گفت: قال رسول الله (ص): «القلم من الله نعمتٌ عظیمه ولولا القلم لم یستقم الملک والدین ولم یکن عیش صالح»، همان طور که پیامبر عظیم الشان اسلام به آن اشاره داشتند، قلم از نعمت‌های بزرگ الهی است و اگر انسانی صاحب قلم شد در حقیقت برخوردار از نعمتی بزرگ گردیده و در ادامه روایت آمده که قلم چنان می‌تواند در ملک و مملکت و دین نقش آفرین باشد که موجب استحکام‌بخشی جامعه گردد و حتی آرامش جامعه و تلطیف فضای اجتماع از رهگذر قلم میسر است. قلم رمز ماندگاری ملک و دین است و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. بنابراین حاکمان جامعه بایستی قدردان اهل قلم باشند؛ چون نقش کلیدی در استواری جامعه دارند. چه آنجا که به توصیف و تبیین مطالب می‌پردازند و چه آنجا که به نقد منصفانه. در هر دو حالت در پایداری ملک و مملکت نقش آفرین‌اند.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: نکته جالب در آخر این روایت نهفته است که زندگی گوارا در سایه‌سار قلم است. قلم است که به جامعه آرامش و انسجام می‌بخشد. آرامش جامعه از رهگذر قلم می‌گذرد؛ چنان که مداد العلما افضل من دماء الشهدا، یعنی اهمیت و نقش قلم عالمان دین از خون‌های پاک شهیدان بیشتر است. طبعا این اثر و آثاری از این دست مشمول همین مواردند. وقتی نویسنده‌ای توانمند و پرکار و پرمطالعه‌ای مانند نویسنده محترم این کتاب که امروز برای رونمایی همین کتاب گردهم جمع شده‌ایم، برای تالیف چنین اثری به منابع و مستندات بسیار متنوع و گوناگونی ارجاع می دهد، نشان از اهمیت علمی این کتاب است؛ چرا که خوانندگان حرفه‌ای و محققان قبل از هر چیزی به منابع آخر کتاب نگاه می‌کنند و از امتیازات یک اثر استناد به منابع قوی و متنوع است.
ایشان در بخش دیگری افزود: اساسا روحانیت و عالمان دین به عنوان مفسران اندیشه‌ای علمی و مرجع فکری و دینی مردم شناخته می‌شوند. اتفاقا اسلام هم روی این نکته در پرداختن به نظریه‌ها و فرایندهای فکری تشویق کرده که نقّادالکلام باشید و سرسری از کنار مطالب علمی عبور نکنید. تامل و اندیشه کنید و پاسخی درخور بدان بدهید تا بحث علمی پخته شود و در جامعه ساری و جاری گردد. وقتی صحبت از رونمایی کتاب یا نمایشگاه کتاب و امثالهم می‌شود در حقیقت چهار فایده و امتیاز برای ما و جامعه به همراه دارد: ۱. به تولید علم کمک می کند؛ ۲. بنیه فرهنگی کشور را اعتلا می‌بخشد؛ ۳. سطح آگاهی و بینش مردم را رشد و توسعه می‌دهد؛ یعنی به مردم قدرت تجزیه و تحلیل مسایل علمی را می‌دهد؛ چرا که سرمایه فقط مال و ثروت مادی نیست. سرمایه اصلی صاحبان اندیشه و اهل قلم هستند؛ ۴. محققان و نویسندگان و اندیشه‌ورزان ما را به جامعه و جهان معرفی می‌کنند.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: ما امروز بدون شک سر سفره اندیشه‌های بزرگانمان نشسته‌ایم و آنچه که داریم از تراوشات فکری آن بزرگواران است و بد نیست مقایسه‌ای میان وضعیت حاضر با زمان‌های قدیم داشته باشیم. در زمان قدیم محقق یا نویسنده برای دسترسی به فلان کتاب گاهی روزها، هفته‌ها و ماه‌ها و حتی سال‌ها وقت صرف می‌کرد تا برود در فلان کتابخانه آن را بیابد ولی امروزه می‌توان در کوتاه‌ترین زمان ممکن مطالب و منابع را پیدا کرد. به دیگر سخن محقق امروز ما زمان زیادی را که می‌بایست صرف پیدا کردن منابع کند بایستی صرف اندیشه و بارور ساختن دانش کند؛ چرا که فناوری به کمک ما آمده و در زمان و عمر ما صرفه‌جویی می‌شود و این زمان را بایستی به بهترین وجه صرف کرد. من در اینجا به فرمایش رهبری معظم که خطاب به حوزویان فرمودند اشاره می‌کنم: «عنصر تحقیق و پژوهش در همه جا به صورت یک اصل در مجموعه کارهای حوزه باید مورد توجه قرار گیرد.» این اشاره ایشان اهتمام به پژوهش برای حوزویان را نشان می‌دهد که بایستی در کنار امر آموزش و تحصیل، به تحقیق و پژوهش نیز بپردازند.
ایشان در بخش پایانی افزود: انقلاب اسلامی که پیش آمد، رهاورد خوبی برای ما داشت. ولی متاسفانه سال‌های مبارزه و پیش از انقلاب مجالی به محققان و نویسندگان مبارز و انقلابی نمی‌داد تا به تبیین و تالیف فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی که گمشده بزرگ امروز ما است بپردازند.
بعد از پیروزی انقلاب نیز با وارد شدن به جنگ تحمیلی و بعدها مشکلات دیگر، باز این مجال از ما گرفته شد و همانطور که نویسنده محترم اشاره کردند متاسفانه این خلا و نبود فلسفه سیاسی مانع حضور در مجامع علمی بین المللی می‌شود؛ چرا که شیوه‌نامه‌ای مدلل و مستدل و علمی تهیه نکرده‌ایم. رهنمودهای امام راحل و بعد از ایشان فرمایشات ناب مقام معظم رهبری در برهه‌های گوناگون چراغ راه ما بوده و هست ولی به قول معروف آن‌چنان که در روایات آمده است: « وَ نُقِلَ مِنْ كِتَابِ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنِ اَلرِّضَا عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: عَلَيْنَا إِلْقَاءُ اَلْأُصُولِ وَ عَلَيْكُمُ اَلتَّفْرِيعُ»؛ یعنی القا اصول از طرف ما اهل بیت و تفریع و تبیین و جمع‌آوری مطالب از سوی شما عالمان و محققان باید باشد. حال در اینجا رهبری القا اصول کردند و ما بایستی تفریع کنیم و مباحث را بپرورانیم؛ چنان که نویسنده گرانقدر این کتاب، همین کار را روی فرمایشات رهبر معظم انجام دادند. از خداوند متعال توفیق و دوام شما را خواهانم. انشالله این انقلاب برسد به طلوع ولایت عظمای بقیه الله اعظم روحی و اروحنا له الفدا انشاالله.


در ابتدای این مراسم حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر علی بنایی رئيس موسسه آموزش عالی طلوع مهر ضمن تشکر و قدردانی از رئیس  محترم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که چنین فرصتی را برای رونمایی از کتاب فراهم آوردند، و گرامیداشت هفته دولت و یاد وخاطره شهیدان رجایی وباهنر گزارشی کوتاه از عملکرد مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم و اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی ارایه کرد و افزود: این مجمع در تابستان ۱۳۷۶ تاسیس شد و ۲۵ سال است که به طور منظم جلسات خودش را به صورت هفتگی با حضور اعضا و یا میهمانان با محوریت مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و عمرانی برگزار می‌کند.
مجمع هماهنگی از سال ۱۳۹۵ با اتخاد رویکرد جدیدی به طرح مباحث فکری اساسی و تبیینی مورد نیاز جامعه و کشور تحت عنوان کرسی‌های آزاداندیشی پرداخت و ظرف پنج سال گذشته با همت  حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محسن مهاجرنیا ۱۶۰ جلسه برگزار کرده است.
گزارش جلسات به طور منظم هر هفته در سایت مجمع و جراید انتشار می‌یابد و سپس به صورت کتاب به بازار نشر عرضه می‌گردد. تا کنون پنج جلد کتاب منتشر شده است که عبارت‌اند از:
۱. درآمدی بر فقه تحزب در نظام اسلامی؛
۲. آسیب‌شناسی جریان اصول گرایی؛
۳. راهبردهای انقلاب اسلامی در دهه پنجم؛
۴. تبیین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی؛
 ۵. نظریه فرایندی انقلاب اسلامی.
 جلسات مجمع حتی در دوران کرونا تعطیل نشد، بلکه به صورت حضوری و مجازی از طریق اینستا گرام در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گرفت. نکته شایان توجه آنکه کرسی‌های آزاداندیشی معمولا در بازه زمانی یک ساعته تشکیل می‌شود و جلسات مجمع در بیست جلسه همراه با بحث و گفتگو و تضارب آرا موضوعات مورد نقد وارزیابی قرار می‌گیرند.
وی با اشاره هجمه همه جانبه دشمنان در مواجهه با انقلاب اسلامی افزود: طبق آمار رسمی بیش از صد اتاق فکر فعال در بیش از یک‌صد دانشگاه معتبر و اندیشکده در اروپا و آمریکای شمالی و کانادا وجود دارد که به صورت دولتی و یا خصوصی تامین منابع می‌شوند و دائما  علیه اسلام و انقلاب اسلامی مشغول  ارایه طرح و برنامه‌ریزی و فعالیت هستند و مبانی فکری و عقیدتی جوانان ما را نشانه گرفته‌اند و ما هر از گاهی نشانه‌های آن را در جامعه مشاهده می‌کنیم. مسائلی مانند رواج  بدحجابی یا بی‌حجابی در جامعه و معیشت مردم و به هم ریختگی فضای مجازی، بورس و نظایر آن.
این فعالیت‌ها با قدرت هرچه تمام‌تر در همه ابعاد سیاسی و اجتماعی و فرهنگی اقتصادی و ضد امنیتی و بحران‌آفرینی و انتشار انواع شایعات و بهره‌گیری از اعتراضات مردمی به صورت هدف‌مند و حساب شده در صدد نومید ساختن مردم و ناکارامد نشان دادن نظام ولایت فقیه و انقلاب اسلامی هستند.
دبیرکل مجع هماهنگی پیروان امام و رهبری قم اضافه کرد: در این میان قم که به عنوان مرکز انقلاب در کشور  شناخته می‌شود و به نوعی پایتخت فکری و عقیدتی نظام است نقش عمده و اثر گذاری را بر عهده دارد و ما بایسته دیدیم با استفاده از ظرفیت و توان علمی قم همراه با جهاد تبیین در چارچوب کرسی‌های آزاداندیشی مباحث بنیادین مورد نیاز  تشکل‌ها ومجامع فکری  را طرح و ارائه نماییم. تا از این راه به ساحت مقدس شهدای انقلاب اسلامی ادای دین کرده باشیم.
 بنایی در ارتباط با ویژگی‌های کتاب در حال رونمایی گفت:
اولین ویژگی این کتاب پاسخ‌گویی به یک نیاز اساسی جامعه جوان و انقلابی کشور است.
دومین ویژگی آن برخورداری از اصالت و نوآوری است و مباحث دست اول که با تلاش فکری بسیار سامان یافته است.
سومین امتیاز کتاب قابلیت تدریس آن در دانشگاها به عنوان دو واحد درسی است.
انتظار داریم با انتشار چنین کتاب‌هایی در روشنگری و جذب حداکثری نسل جوان و محقق کشور به آرمان‌های اصیل انقلاب اسلامی گامی موثر و مانا برداشته باشیم.
از محضر آیت‌الله حسینی بوشهری تقاضامندیم از طریق شورای انقلاب فرهنگی و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها تدبیری نموده تا این اثر ارزشمند به نحو احسن در مجامع دانشگاهی مورد توجه قرار گیرد.
بعد از وی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محسن مهاجرنیا، نویسنده کتاب و مدیر اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر نیز ضمن تشکر از حضور آیت‌الله حسینی بوشهری در مراسم رونمایی کتاب، گفت: انقلاب اسلامی بدون هیچ پیشینه‌ای در قرن بیستم در برابر قطب‌بندی دنیا ظهور کرد و مدعی حرف‌هایی برای زیست جهان بشریت بود. هم منتقد تفکر لیبرالیستی غرب بود و هم منتقد تفکر سوسیالیستی بلوک شرق و مدعی بود که به بهترین نحو می‌تواند جهان را اداره کند. ولی متاسفانه آن چیزی که حلقه مفقوده ما محسوب می‌شود برای اجرایی کردن این ایده ناب، فقدان فلسفه سیاسی انقلاب است که بعد از گذشت چهل سال و اندی از پیروزی انقلاب، هنوز نتوانسته‌ایم به چنان فلسفه‌ای دست یازیم. آثار ارزشمندی از امام راحل و رهبری بزرگوار انقلاب داریم ولی به منابعی نیاز داریم که علمی و کاربردی باشند. آن بزگواران مبانی معرفتی و شناختی انقلاب اسلامی را به معرفی کردند ولی کوتاهی مجامع علمی دانشگاهی و حوزوی ما در تدوین چنان فلسفه‌ای نابخشودنی است.
وی ادامه داد: با فرصت و مجالی که سرور ارجمند حجت‌الاسلام دکتر علی بنایی فراهم آوردند حجت بر بنده تمام شد تا بتوانم ادای دینی شایسته در این حوزه کرده باشم و آن تبیین اندیشه‌های امام راحل عظیم الشان و بعد از ایشان فرمایشات مقام معظم رهبری بود. تمامی آثاری که منتشر شد در همین راستا بود. کتاب نظریه فرایندی انقلاب اسلامی بر اساس نظر رهبری درباره فرایند پنج‌گانه انقلاب اسلامی تدوین شده است که نظریه بسیار انحصاری و متعلق به شخص ایشان است و حتی نظر شهید مطهری که قائل به دو مرحله برای انقلاب بود با ایشان متفاوت است. شهید مطهری انقلاب را در دو مرحله می‌دید: یکی مرحله طغیان و شورش و دوم خود انقلاب. ولی رهبری انقلاب را فرایندی تاریخی می‌دانند که از لحظه‌ای که مواد اولیه انقلاب شکل می‌گیرد تا هنگامی که پیروز می‌شود و زایش و رویش پیدا می‌کند تا رسیدن به آینده مطلوب، همه این مراحل جزو انقلاب هستند و نباید جدا دانسته شوند. انقلاب با پیروزی به پایان نمی‌رسد. از خداوند منان آرزوی توفیق و سلامتی برای همه عزیزان و دلسوزان نظام را دارم.