فرش در دنیا به نام ایران اسلامی و فرش دستبافت هم به نام شهر مقدس قم شناخته شده است چرا که این فرش نماد صادرات قم و این شهر به پایتخت فرش دستبافت معروف است؛ قدمت این فرش چند صد ساله است و همین تار و پود ابریشمی آن باعث تفکیک آن از دیگر فرش‌های دستبافت کشور کرده است.
این فرش مورد توجه گردشگران و تجار خارجی است و بازارهای هدف بسیاری مقصد صادرات این فرش زیبا است که اگر این صنعت حمایت شود اقتصاد استان را رونق بخشیده و باعث رشد اشتغال‌زایی می‌شود چرا با توجه به سرمایه مورد نیاز، بازده اقتصادی بسیار بالایی دارد.
روزگار نه چندان دوری این فرش کالای مرغوب کشورهای اروپایی، آمریکایی و حاشیه خلیج فارس بود ولی این روزها تحریم و مشکلات نقدینگی و همچنین دلال بازی سودآوران نفس این صنعت را به شماره انداخته است اما این همه مشکلات نیست چرا که امروز شبیه‌سازی و کپی برداری آسیب خطرناکی به فرش زیبای ابریشمی وارد کرده است.
برخی کارخانجات فرش‌های ماشینی در یک تقلب مغرضانه‌ای نام و لوگوی فرش دستبافت را بر تار و پود فرش ماشینی خود زده و به اسم فرش دستبافت در بازارهای جهانی به فروش می‌رسانند که این تقلب ممکن است نام و برند این فرش را خدشه‌دار کند؛ از دیگر مشکلات متولیان فرش دستبافت قم بی تکلیفی نمایشگاه دائمی فرش دستبافت است که اگر بهره‌برداری برسد می‌تواند در کسب بازارهای جهانی و داخلی تأثیرگذار باشد.
نخستین کارگروه فرش دستبافت استان قم در سال ۹۹ غروب دوشنبه با حضور رئیس مرکز ملی فرش ایران و مدیرعامل نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران و متولیان فرش و همچنین معاون امور اقتصادی استاندار قم در سالن امام جواد(ع) استانداری قم برگزار شد که در این جلسه بر پیشگیری از شبیه‌سازی و قطع دست متقلبان این صنعت تأکید شد.
به کارگیری نقشه‌های فرش‌های دستبافت در فرش‌های ماشینی
در حالی که تولیدکنندگان صاحب نام فرش دستبافت از کپی برداری نقشه‌های فرش دستبافت توسط کارخانجات فرش‌های ماشینی به شدت نگران هستند، رئیس مرکز ملی فرش ایران در حاشیه جلسه کارگروه فرش دستبافت قم در گفت‌وگو با خبرنگاران می‌گوید: به طور کلی نمی‌توان جلوی شبیه‌سازی و کپی برداری از فرش دستبافت در کشور را گرفت چرا که به طور متعدد نقشه‌های فرش دستبافت در فرش‌های ماشینی به کار برده می‌شود.
فرح ناز رافع بیان می‌کند: هیچ اقدامی نمی‌توان انجام داد و موضوع شبیه‌سازی در فرش ابریشم چه در نخ، شور و چله آن را در حال پیگیری هستیم و اخیراً قانونی تصویب شده که از هنرمندان و صنعتگران فرش دستبافت حمایت می‌کند و قالی بافان هم جزو آن‌ها هستند و آیین‌نامه هم با همکاری وزارت میراث فرهنگی و کمیسیون فرهنگی ریاست جمهوری در حال تدوین است که مصادیق مجرمانه تخلف در این فرش دستبافت پیگیری و استانداردهای فرش دستبافت هم مشخص کرده است.
به گفته وی، قبل از اجرای این آیین نامه و ابلاغ آن بحث این که لوگوی فرش ماشینی در پشت این فرش‌ها به زبان فارسی، عربی و انگلیسی زده شود مطرح شد اما این امر نمی‌تواند جلوی تقلب و شبیه‌سازی را بگیرد و تا زمانی آیین نامه قانونی ابلاغ نشود تقلب و شبیه‌سازی آسیب جدی به این هنر ایجاد خواهد کرد.
رئیس مرکز ملی فرش ایران می‌گوید: اگر این آیین نامه اجرایی و ابلاغ نشود تقلب و شبیه‌سازی به فرش ایران خدشه وارد کرده و صادرات آن را تأثیرگذار خواهد کرد که این مصوبه در حال بررسی است و تا پایان سال اجرایی خواهد شد.
تأکید بر همکاری بخش خصوصی برای تکمیل نمایشگاه فرش
رئیس مرکز ملی فرش ایران همچنین با اشاره به تکمیل و پیگیری وضعیت نمایشگاه دستبافت استان قم، می‌گوید: هر کاری انجام می‌دهیم بدون مشارکت بخش خصوصی به سرانجام نخواهد رسید زیرا بخش خصوصی هم متولیان فرش هستند؛ تأکید وزارت صمت و مرکز ملی فرش ایران این است که باید بخش خصوصی و بخش دولتی در کنار هم باشند.
رافع بیان می‌کند: جامعه فرش استان قم هم به عنوان بخش خصوصی در نمایشگاه بین‌المللی فرش باید همکاری کنند و اگر احساس کنند این نمایشگاه به آن‌ها تعلق ندارد پروژه نمایشگاه فرش با مشکل روبرو خواهد شد و به سرانجام نخواهد رسید.
وی تصریح کرد: ۱۰ سال از عمر این نمایشگاه گذشته و هنوز هیچ نتیجه‌گیری هم نشده که این امر برای استان قم یک چالش است و مرکز ملی فرش ایران هم آمادگی دارد تا در همین جلسه تکمیل و سرنوشت این نمایشگاه را حل و فصل کند و این آمادگی هم وجود دارد تا برای تخصیص اعتبار از هر منبعی پیگیری لازم صورت گیرد.
نمایشگاه فرش، پایانه صادراتی صنعت فرش
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری قم هم در این زمینه می‌گوید: از ظرفیت قانونی برای بخش خصوصی در جهت واگذاری نمایشگاه استفاده می‌کنیم و واگذاری تنها از مسیر ماده ۲۷ و برآیند مشارکت نیز از طریق نقش‌آفرینی و سهامداری است.
مهرداد غضنفری با بیان اینکه یکی از اولویت‌های مهم در جذب سرمایه‌گذار و حضور بخش خصوصی است که با جدیت دنبال می‌شود، تصریح کرد: پروژه نمایشگاه فرش قم در حدود ۱۰ سال معطل مانده و موضوع تکمیل و بهره‌برداری دو مسئله جداگانه است و بحث‌های حاشیه‌ای نباید مانعی در تحقق طرح شود.
به گفته وی، نمایشگاه فرش قم به‌عنوان پایانه صادراتی این صنعت ارزشمند به بهره‌برداری می‌رسد و بخش خصوصی سهم مهمی در بهره‌برداری از پروژه طبق چارچوب‌های قانونی دارد.
غضنفری عنوان کرد: صنعت هنرمندانه فرش در قم موردحمایت مسئولان اجرایی است و در بازاریابی نیز ظرفیت‌ها و فرصت‌های خوبی را تعریف کرده‌ایم تا سرمایه‌گذاران بتوانند از شرایط خوبی در صادرات فرش، بهره‌مند شوند.
گفتنی است، در این جلسه تولیدکنندگان فرش از مشکل کپی برداری، عدم وجود نمایشگاه و تعرفه‌های گران قیمت و همچنین نوسانات ارزی و نبود تسهیلات در زمان کرونا گلایه کردند و مقرر شد تکمیل نمایشگاه را بخش خصوصی و همچنین شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی ایران عهده‌دار شود.
- نویسنده :
- منبع : تحلیل بازار
