شاید در این ایام که فاطمیه اول است، شیعیان و دوستداران پیامبر و اهل بیتش در غم دختر رحمت للعالمین عزادار باشند ولی دل های کسانی بیشتر می سوزد که امسال در سفر حج بعد از زیارت حرم حضرت محمد(ص) در مسجدالنبی بعد از نماز صبح و زمانی که هنوز آفتاب، چتر خود را بر شهر مدینه پهن نکرده، راهی حرم بقیع می شدند و زیر لب زمزمه می کردند که یا فاطمه من عقده دل وا نکردم، گشتم ولی قبر تو را پیدا نکردم. چشم انتظارم مهدی بیاید، تا تربتت را پیدا نماید.اگرچه مقامات عربستان امسال به زائران مرد اجازه دادند تا در بقیع کمی هم عزاداری کنند ولی همچنان از ورود زنان به حرم بقیع جلوگیری می کنند.
بانوان با چشم های گریان پشت میله های بقیع به بانوی مدینه سلام می دهند و آرزو می کنند که ای کاش مثل مردان می توانستند دست بر سینه بگذارند و اذن ورود به حرم بگیرند؛ در کنار سنگ هایی که به عنوان علامت مزار ائمه و بزرگان است، مرثیه سرایی کنند و با مصیبت هایی که مداح با سوز دل می خواند، گریه کنند.
همه زائرانی که وارد حرم بقیع می شوند، به یک یک بزرگان مدفون در این قبرستان بزرگ که حدود ۱۸۰ هزار مترمربع است، سلام می دهند؛ قبرستانی که ۱۰ هزار نفر از صحابیان و تابعان را در خود جا داده است؛ شهدای احد و واقعه حره، فاطمه بنت اسد مادر حضرت علی (ع)، ام البنین مادر حضرت عباس (ع) و بسیاری دیگر از کسانی که یاد و خاطره هر کدام از آن ها می تواند بخشی از تاریخ اسلام باشد اما هر زائری که وارد این قبرستان می شود، مات و مبهوت است و نمی داند کجا برای دختر رسول خدا(س) بنشیند و کمی اشک بریزد.
هزار و ۴۰۰ سال از زمان گریه های ام ابیها، دختر رسول خدا(ص) در بیت الاحزان می گذرد؛ همان مکانی که فاطمه زهرا بعد از وفات پدر در گوشه ای از قبرستان بقیع به ماتم می نشست و همچنان نشانی از مزار آن حضرت نیست ولی نام و فضائل او همچنان باقی مانده و تا قرن ها باقی خواهد ماند.
در تاریخ آمده است پس از رحلت رسول اکرم (ص) در سال دهم هجرت، فاطمه زهرا (س) در مسجدالنبی حاضر شده و به دادخواهی از ولایت پرداختند و با قرائت خطبه ای معروف به فدکیه، پس از حمد و ثنای الهی، بعثت پیامبر(ص) را یادآور شده و به ویژگی های امیرمومنان (ع) اشاره کردند. آنگاه دختر رسول الله (ص) یاران پدرش را به شدت سرزنش کرده و با استناد به آیات قرآن، موضوع را به قیامت واگذار کردند.
گویی مردم آن زمان فراموش کرده بودند که رسول خدا (ص) فرموده بود فاطمه (س) پاره تن من است یا این که خدا با غضب فاطمه (س) غضب می کند و با رضایت فاطمه (س) راضی می شود. دختر پیامبر در این خطبه به معرفی شخصیت خود پرداختند و به مردم تاکید کردند آنان در مسیری قرار گرفتند که تمام عزت و هویت خود را از پیامبر (ص) دارند. آن حضرت زمانی این مطالب را برای مردم بیان می کردند که موضوع فدک بهانه ای برای پایمال کردن حق امیرمومنان شده بود و به مردم نهیب زد که آیا می خواهید به غیر قرآن حکم کنید و آنگاه با استناد به آیات قرآن، پیروی از رسول خدا (ص) را مرز اسلام معرفی کردند.
زائران حرم نبوی (ص) پس از خواندن نماز و زیارت و تلاوت آیاتی از قرآن و هدیه کردن آن به حضرت محمد(ص)، به دخترش سلام می دهند ولی نمی دانند به کدام سمت بایستند و دست به روی سینه گذاشته و بگویند السلام علیک یا بنت رسول الله؛ سلام بر تو ای دختر پیامبر خدا، سلام بر تو ای دختر بهترین رسولش، سلام بر تو ای بهترین زنان عالم از اولین و آخرین، سلام بر تو ای همسر ولی خدا و بهترین انسان ها بعد از رسول خدا(ص)، سلام بر تو ای مادر حسن و حسین آقایان اهل بهشت، سلام بر توی ای صدیقه شهیده... یا آن حضرت را زیارت کنند و بگویند یَا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَکِ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکِ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَکِ فَوَجَدَکِ لِمَا امْتَحَنَکِ صَابِرَةً؛ ای آزمایش شده ای که خدا پیش از آن که تو را خلق کند، تو را آزمود و در آن آزمایش بر هر گونه بلا و مصیبت تو را شکیبا و بردبار قرار داد.
بر اساس برخی روایات، محل دفن حضرت فاطمه زهرا(س) در بقیع است؛ برخی روایات هم مزار آن حضرت را در داخل خانه اش در کنار مسجد پیامبر(ص) نقل کرده اند و بعضی هم معتقدند در روضه، یعنی میان قبر پیامبر و منبر آن حضرت است.
برخی سفارش کرده اند اگر می خواهید حضرت فاطمه (س) را زیارت کنید، به حرم حضرت معصومه (س) در قم بروید. خدا رحمت کند آیة اللّه سید شهاب الدین مرعشی نجفی که می گفت: پدرم در نجف می زیست و بسیار مشتاق زیارت قبر حضرت زهرا (س) بود، ختم مجرّبی را عمل نمود تا ۴۰ شب تا شاید حضرت حجت، حاجت او را بدهد. شب چهلم، حضرت باقر و حضرت صادق علیهماالسلام را در عالم رؤیا دید به او گفتند علیک بکریمة اهلِ البیتِ؛ خیال کردم منظور حضرت زهرا (س) است، گفتم من هم همین را می خواهم که امام فرمود منظورم قبر شریف معصومه (س) در قم است.
یکی از مصیبت های این روزها و شب ها خواندن درد دل های حضرت علی(ع) پس از دفن همسرش حضرت زهراست که در خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه آمده است. امیرمومنان(ع) پس از دفن فاطمه زهرا (س) روی خود را به سوی مرقد پیامبر (ص) کرد و فرمود: سلام بر تو ای رسول خدا. هم اکنون دختر بزرگوار و نور دیدگانت به دیدار تو می آید اما یا رسول الله(ص)، چه زود فاطمه به تو ملحق شد. در پی از دست دادن او، صبرم تمام شد و توانم به ناتوانی مبدل گشت. در این فراق جانکاه و جدایی مصیبت بار، تنها پیروی از تو مایه تسکین خاطر و تسلای دل من است.
آنگاه به رسول خدا(ص) عرضه داشت اکنون که دختر تو می آید، حال او را جویا باش و ببین بعد از تو امت با او چگونه رفتار کردند. امیرمومنان سپس خطاب به همسرش فرمود: (ای دختر پیامبر خدا) اگر بیم دشمن و سرزنش مردم نبود، از سر آرامگاه تو لحظه‌ای دور نمی شدم اما چاره ای ندارم جز این که در این مصیبت جان سوز، شکیبایی پیشه سازم.
حضرت امیر(ص) به همه وصیت های همسرش عمل کرد؛ شبانه آن حضرت را غسل داد و اجازه نداد کسانی که به دختر پیامبر (ص) ستم کرده بودند، در مراسم تشییع پیکرش شرکت کنند و پس از دفن نیز بر سر قبر همسرش نشست و به تلاوت قرآن و خواندن دعا مشغول شد.
غلامرضا سازگار، این شاعر آیینی و دلسوخته اهل بیت(ع) گوشه ای از تدفین حضرت فاطمه(س) را به تصویر کشیده است؛ تصویری که قدیمی ترها با این شعر، ناله و نوحه سر می دادند و در مظلومیت علی (ع) می گریستند:
بریز آب روان اسما، ولی آهسته آهسته؛ به جسم اطهر زهرا ولی آهسته آهسته
بریز آب روان تا من، بشویم مخفی از دشمن؛ تنش از زیر پیراهن ولی آهسته آهسته
ببین بشکسته پهلویش، سیه گردیده بازویش؛ تو خود ریز آب بر رویش ولی آهسته آهسته
همه خواب و علی بیدار، سرش بنهاده بر دیوار؛ بگرید از فراق یار ولی آهسته آهسته
حسن (ع) ای نورچشمانم، حسین (ع) ای راحت جانم؛ بنالید ای عزیزانم ولی آهسته آهسته
بیا ای دخترم زینب (س) به پیش مادرت امشب؛ بخوان او را به تاب و تب ولی آهسته آهسته
روم شب ها سراغ او، به قبر بی چراغ او؛ کنم زاری ز داغ او ولی آهسته آهسته
- نویسنده :
- منبع :
