پاسخ ایران به قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

بهروز کمالوندی چهارشنبه شب ۱۴ خرداد ۱۴۰۳ درباره اقدام جمهوری اسلامی ایران در مقابل صدور قطعنامه در شورای حکام توسط کشورهای غربی گفت: قبلا گفته بودیم که صدور قطعنامه اقدامی غیرسازنده است.
وی همچنین افزود: از امروز اقداماتی را که در چارچوب پادمان است آغاز کردیم. انتظار این است که کشورهای غربی بجای سوءاستفاده از سازمان‌های بین‌المللی و رویکرد فشار، راه تعامل و همکاری را در پیش گیرند. باید تجربه به آنها ثابت کرده باشد که ایران مقابل فشارهای سیاسی از حقوق مسلم خود کوتاه نمی‌آید.

در این قطعنامه که با ۲۰ رای موافق٬ دو رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع تصویب شد، بدون اشاره به همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از تهران خواسته شده تا برای حل و فصل مسائل ادعایی پادمانی «اقدامات ضروری و فوری» صورت دهد.
این قطعنامه همچنین از ایران می خواهد بیانیه موسوم به ۴ مارس درباره حل‌وفصل تمام موضوعات باقیمانده بین ایران و آژانس را «بدون تاخیر» اجرا کند و مجوز بازرسان آژانس را که ایران براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان لغو کرده است، احیا کند.
سند یادشده با تکرار ادعاهای سیاسی پادمانی و ریشه‌دار در اسناد جعلی رژیم صهیونیستی از تهران می‌خواهد که در خصوص «ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران، توضیحات معتبر ارائه کند و آژانس را از مکان(های) فعلی مواد هسته ای و/یا تجهیزات آلوده مطلع کند»
این درحالیست که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده و هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند. ایران نیز به همکاری خود با آژانس در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان ادامه داده و تاکید دارد که مسائل باقی‌مانده با رویکرد حرفه‌ای و بدون جانبداری آژانس قابل حل است.
با این حال، در قطعنامه شتابزده و غیرسازنده تروئیکا ادعا شده است که در صورت عدم «همکاری لازم، کامل و بدون ابهام ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقیمانده» ممکن است از مدیرکل آژانس خواسته شود که یک «ارزیابی جامع و به روز شده در مورد احتمال حضور یا استفاده از مواد هسته ای اعلام نشده در ارتباط با مسائل باقی مانده گذشته و حال، در مورد برنامه هسته ای ایران، بر اساس اطلاعات موجود ارائه کند.»
پیش از آغاز رای‌گیری، کشورهای موسوم به گروه همفکر، با صدور بیانیه‌ای مشترک، تصویب قطعنامه علیه ایران را اشتباه محاسباتی خوانده و هشدار دادند که چنین اقدامی نتیجه معکوس خواهد داشت. آن‌ها از کشورهای عضو شورا خواستند که در برابر تلاش‌ها برای سیاسی کردن مسائل پادمانی مقاومت کرده و به این قطعنامه رای موافق ندهند.
این برای چهارمین بار پس از اجرای برجام و بسته‌شدن پرونده ادعاهای پادمانی درباره برنامه صلح‌امیز هسته‌ای ایران است که کشورهای غربی با صحنه‌گردانی رژیم صهیونیستی، علیه ایران قطعنامه ارائه می‌کنند.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در جمع خبرنگاران مستقر در وین از صدور قطعنامه علیه ایران در نشست شورا نه حمایت و نه با آن مخالفت کرد؛ اما به طور تلویحی فشار بر ایران را رویکرد سنجیده‌ای ندانست و با اشاره به سفر اخیرش به تهران و دیدار با مقام های کشورمان گفت که به تعاملات با ایران برای پیشبرد بیانیه ۴ مارس درباره حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده ادامه می‌دهد.
کشورهای گروه همفکر نیز در بیانیه خود تصریح کردند: ما از ادامه تعامل ایران با آژانس در مورد مسائل پادمانی استقبال و از سفر مدیرکل آژانس به ایران در ماه گذشته و همچنین تحرکات مثبت برای گفت‌وگوها و همکاری‌های بیشتر قدردانی می‌کنیم. در جریان سفر اخیر مدیرکل به ایران، دو طرف توافق کردند که ارتباط خود را در مورد ادامه اجرای بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ حفظ کنند و آن‌ها در شرف بحث در مورد همکاری بیشتر هستند. در چنین زمانی، فرانسه، آلمان و بریتانیا به دنبال پیشبرد پیش نویس قطعنامه هستند که نتیجه معکوس خواهد داشت.
از این منظر صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام، به ویژه در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران، اقدامی برخلاف رویه دیپلماسی، شتاب‌زده و غیرسازنده تلقی می شود و جمهوری اسلامی ایران نیز هشدار داده است که هرگونه اقدام سیاسی در شورای حکام، با واکنش متناسب، موثر و فوری مواجه خواهد شد.

در قطعنامه پیشنهادی انگلیس، فرانسه و آلمان، علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان که روز چهارشنبه ۱۶ خرداد ۱۴۰۳ در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصویب رسید به نسبت گذشته رای کمتری به این قطعنامه داده شده است.
بطور مثال در موارد قبل ۳۰ و ۲۶ رای به قطعنامه داده شده بود ولی این بار ۲۰ رای به قطعنامه داده شده و علاوه بر رای منفی چین و روسیه کشورهای زیادی از جمله عربستان سعودی از این قطعنامه حمایت نکرده‌اند.
بیانیه کشورهای همفکر و نیز بیانیه ایران، چین و روسیه در حمایت از ایران نشان می‌دهد که روند جهانی به گونه‌ای است که استفاده کشورهای غربی و آمریکا از این سازمانها هربار با حمایت کشورهای کمتری مواجه می‌شود.
یکی از نیات بانیان این قطعنامه کمک به رژیم صهیونیستی است تا برای چند صباحی هم که شده توجهات را از جنایات و نسل کشی این رژیم که مورد تایید دیوان بین المللی دادگستری و دیوان بین المللی کیفری هم قرار گرفته است و بیداری جهانی را نیز نسبت به این جنایات ایجاد نموده است منحرف کند.