۱۹ دی: استاد و پژوهشگر مسائل سیاسی گفت: قیام ۱۹ دی را باید به زبان روز جامعه و با توجه به نیاز مردم و شرایط بازخوانی کرد.
حجت الاسلام مهاجرنیا در جلسه هفتگی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم با موضوع «بررسی ابعاد قیام 19 دی مردم قم» افزود: ما برای بازخوانی قیام 19 دی نیاز به افرادی داریم که 19 دی سال 57 را رقم زدند افراد بزرگی مانند آیت الله حسین نوری، آیت الله مکارم شیرازی، طاهری خرم آبادی، مؤمن قمی، فاضل، یزدی، مشکینی و...که همگی شاگرد امام بودند و یا سایر شخصیت‌هایی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر تفکر امام خمینی(ره) بودند.
وی با اشاره به نبود نیرو و افراد تأثیرگذار خاطرنشان کرد: آن قیام متناسب با شرایط آن روز جامعه بود و ما برای پیاده کردن 19 دی 1400 و آرمان‌های آن نیاز به نیرو داریم.
وی به شرایط و وضعیت آن دوران اشاره کرد و گفت: سال 55 فضای باز سیاسی از طرف کارتر به شاه دیکته شده بود و شاه را برای انجام این کار تحت فشار قرار دادند و با تصور آنکه تهدید امنیتی وجود ندارد فضا قدری باز شد و بخشی از زندانیان سیاسی آزاد شدند و از سخت‌گیری‌های قبل مقداری کاسته شد.
مهاجرنیا با اشاره به خاطرات شاه در این خصوص گفت: شاه ایجاد فضای باز سیاسی را در آن دوران توطئه امریکا علیه خویش می‌داند که به دلیل گران شدن قیمت نفت، غرب قصد برکناری شاه را داشته و به این دلیل تأکید زیادی بر روی ایجاد فضای باز سیاسی در کشور داشتند و این عامل بهانه‌ای برای بروز نارضایتی مردم شد.
وی ادامه داد: در سال‌های 55 و 56 فضا کشور نسبتاً باز بود و تنش‌های زیادی رخ نمی‌داد تا آنکه در آبان ماه 56 شهادت حاج آقا مصطفی اتفاق افتاد و ارسال تلگراف‌ها و پیام‌های تسلیت و برگزاری مجالس ترحیم باز دوباره امام(ره) را بر سر زبان‌ها انداخت و سپس در 17 دی‌ماه داریوش همایون وزیر وقت اطلاعات با نام مستعار رشیدی مطلق اقدام به انتشار مقاله‌ای توهین آمیز به امام خمینی (ره) کرد و جرقه‌ای زده شد که منجر به قیام مردم شد.
وی بیان داشت: جامعه شناسان در تحلیل انقلاب‌ها می‌گویند که باید به نقطه عطف‌ها در انقلاب‌ها توجه کرد چراکه این نکات بسیار مهم و تأثیرگذارند و در ماجرای 19 دی مبدأ قیام حوزه و مرجعیت است و در آن زمان قم نماد و معرف حوزه و مرجعیت بود.
مهاجرنیا با تأکید بر اینکه باید قیام 19 دی به عنوان عبرت مورد بازخوانی قرار گیرد، گفت: طبق نظر یک نویسنده غربی انقلاب اسلامی را به سرطان تشبیه کرده است که بعد از خارج کردن غده سرطانی، بیماری از جاهای دیگر بدن سر باز می‌کند و به تدریج بدن را فرا می‌گیرد، یادآور شد: تحلیل در مورد دوم خرداد نیز چنین است که نمی‌توان آن را ضد نظام اسلامی دانست و آن را پدیده‌ای ضدانقلابی توصیف کرد. در حقیقت دوم خرداد بازتولید اندیشه‌های انقلاب در قالب و چهره دیگری است که تضمین کننده انقلاب اسلامی است.
وی در خصوص ماجرای دوم خرداد گفت: انقلاب اسلامی به خاطر فشار اقتصادی آن دوران به مرحله انفجاری رسیده بود و آن رخداد مانند دمل چرکی برای خروج عفونت از پیکره انقلاب بود و نمی‌توان از آن تصور تخریب نظام را داشت.
مهاجرنیا تأکید کرد: اگر انقلاب اسلامی می‌خواهد که تضمین شود باید این نقاط عطف شناسایی و بررسی شود و بازسازی و بازخوانی آنها باید متناسب با شرایط روز جامعه باشد.
وی تصریح کرد: برای بازخوانی این قیام نباید به سال 57 بازگردیم چراکه الآن آن روحیه انقلابی وجود ندارد و در آن زمان تجربه 43 ساله را نیز نداشتیم ولی اکنون دارای تجربه‌های جدید و آدم‌های جدیدی هستیم و 43 سال تجربه مدیریت جهادی داریم.
وی ادامه داد: در آن دوران بسیاری از شعارها، باورها و اعتقادات غیر کارشناسی، کلی، انتزاعی و مبهم بود ولی اکنون شفافیت رخ داده است و در حقیقت ویژگی اسلام این است که متناسب با زمان و اقتضائات روز بازسازی می‌شود؛ بنابراین اگر قیام 19 دی بازسازی شود منشأ یک تحول و شادابی و نشاط خواهد بود.
وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب مبنی بر بازخوانی و بیان ابعاد قیام 19 دی گفت: همه تحلیل‌ها در سایه مشکلات و گرفتاری‌ها خودش را نشان می‌دهد. ما دیگر پاسخگوی سال 57 نیستیم بلکه باید پاسخگوی سؤالات و شرایط امروز جامعه باشیم و مردم دیگر با پاسخ‌های سال 57 قانع نمی‌شوند.
وی بیان داشت: اکنون نیز با وجود همه مشکلات، مردم ذاتاً و فطرتاً هنوز اسلام را می‌خواهند و اسلام را مطابق با فطرت خود می‌دانند؛ بنابراین باید اسلام را به شکل صحیح بازسازی وعرضه کرد ولی متأسفانه اکنون با وجود این همه نیروی انقلابی، نیروی تأثیرگذار مانند افراد مؤثر در قیام 19 دی 57 را نداریم.
این پژوهشگر مسائل سیاسی ادامه داد: در آن دوره دو شدت عصبانیت و خشم رژیم شاهنشاهی و شدت خشم مردم در برابر هم قرار گرفتند و تلاقی این دو شدت باعث شد کنترل اوضاع از دست نظام سلطنتی خارج شود و انقلاب رخ دهد بنابراین باید از تلاقی دو شدت عبرت بگیریم و با تلطیف فضای اجتماعی و آرامش بخشی به جامعه وامید افزایی بتوانیم گردنه‌های سخت را پشت سر بگذاریم و مردم ما شاهد کار آمدی نظام اسلامی باشند و کسی نتواند این چرخه را از گردونه خارج کند.

تأکید بر بررسی علل و عوامل قیام 19 دی
حجت الاسلام ابوالفضل اربابی یکی از مبارزان دوران انقلاب و از فعالان قیام 19 دی سال 57 نیز در این جلسه گفت: اگر ما هرساله در سالگرد قیام 19 دی صرفاً به تکریم این قیام بپردازیم ولی عبرتی از آن نگیریم هیچ خاصیت و اثری نخواهد داشت.
وی افزود: اگر در 19 دی، جمعی شهید یا زخمی نمی‌شدند انقلابی شکل نمی‌گرفت، آیا امکان ندارد موجی ناخواسته در کشور شکل بگیرد؟
وی با تأکید بر بررسی علل و عوامل قیام 19 دی 57 گفت: اکنون نیز کشور با شرایط نامناسبی چون مسائل اجتماعی، اقتصادی و بیکاری و گرانی و مهاجرت نخبگان مواجه است که باید برای کارآمدی بیشتر کار و تلاش کرد تا انقلاب اسلامی از آسیب‌های پیش رو حفظ شود.


امروز بهترین فرصت برای تجزیه و تحلیل قیام 19 دی است
در ادامه این جلسه مدیرمسئول روزنامه 19 دی در خصوص تشریح ابعاد قیام 19 دی در قم گفت: برای بزرگداشت قیام 19 دی نباید تنها به تکریم عنوان آن بسنده کرد بلکه باید ریشه‌ها و عوامل ایجاد آن مورد بررسی قرار گیرد.
مرتضی داستانی افزود: رژیم شاهنشاهی با آن همه قدرت در برابر جرقه 19 دی از بین رفت و برچیده شد و همه این‌ها آموزه‌ای مفید برای حکومت داری است.
وی خاطرنشان کرد: الآن بهترین فرصت برای تجزیه و تحلیل قیام 19 دی است تا از آموزه‌ها و عبرت‌های آن استفاده کنیم و مسئولین هرچقدر می‌توانند از حجم نارضایتی مردم کم کنند.
وی شرایط کنونی را بسیار حساس عنوان کرد و افزود: نباید اجازه دهیم همان عواملی که باعث پیروزی و شکل‌گیری انقلاب اسلامی شد باعث ضربه زدن به انقلاب شود.

باور مردم به مرجعیت از عوامل مهم شکل‌گیری قیام 19 دی بود
در ادامه این نشست عضو سابق شورای اسلامی شهر قم با بیان خاطراتی از دوران قیام 19 دی گفت: در ابتدای سال ۵۷ در شهر ساری دادگاهی برای محاکمه ۲۴ نفر تشکیل شد تا ما را محاکمه کنند وکیل ما عکس امام (ره) را از جیب درآورد و در دفاع از ما گفت این‌ها از مرجعیت دفاع کردند از مرجع تقلیدشان دفاع کردند.
مهندس باقرپناهی خاطرنشان کرد: شاه با اعلام فضای باز سیاسی می‌خواست فضاسازی کند چون روز قبل از دادگاه به ما گفته بودند که ما شما را محاکمه می‌کنیم ولی بعد از یکی دو روز فضا عوض شد و ما را برای محاکمه به دادگاه علنی آوردند و اجازه وکیل گرفتن را به ما دادند.
وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب به مناسبت سالروز قیام 19 دی مردم قم افزود: مردم مرجعیت را باور داشتند و باور مردم به مرجعیت از عوامل مهم شکل‌گیری قیام 19 دی بود چراکه دین از این مسیر به مردم رسیده است بنابراین برای دفاع از آن محکم ایستادند.
وی ادامه داد: قیام ۱۹ دی ریشه‌های متنوعی داشت که یکی از آنها رحلت و یا شهادت مرحوم حاج آقا مصطفی خمینی (ره) بود. در چهلم ایشان در مسجد آرک تهران آقای روحانی منبر رفت و در آنجا برای اولین بار عنوان «امام» را برای امام خمینی (ره) استفاده کرد و با استناد به این آیه وَإِذِ ابْتَلَیٰ إِبْرَاهِیمَ رَبُّهُ بِکلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّی جَاعِلُک لِلنَّاسِ إِمَامًا، گفت: آیت الله خمینی باید فرزندش را می‌داد که تا امام شود.
باقرپناهی تأکید کرد: بعد از شهادت حاج آقا مصطفی قیام ۱۹ دی شکل گرفت و در ۱۷ دی با مقاله روزنامه اطلاعات می‌خواستند مرجعیت امام خمینی (ره) را هدف قرار دهند ولی خود مراجع به میدان آمدند در حقیقت اگر مخالفان بتوانند مرجعیت را بزنند دیگر چیزی از دین باقی نخواهد ماند.
وی با اشاره به اینکه همیشه جدال حق و باطل بوده افزود: آن موقع این تفکر بوده که مرجعیت را بزنند الآن هم برخی همین تفکر را دارند و مرجعیت را هدف قرار می‌دهند، اگر مرجعی طبق سلیقه برخی حرف نزند، برنمی‌تابند لذا الآن هم باید برای دفاع از مرجعیت اقدامات شایسته‌ای را انجام داد.
وی تصریح کرد: این که الآن حضرت آقا از غیرت دینی و پیروی مردم از مرجعیت صحبت می‌کنند توجه دقیق ایشان به این نکته است چراکه الآن برخی به دنبال کم رنگ کردن نقش مراجع هستند و قصد تضعیف مرجعیت را دارند لذا باید مراقب جایگاه مرجعیت شیعه باشیم.


  • نویسنده :
  • منبع :