«علیرغم آن که برجام در کمای عمیق است هنوز مرده محسوب نمی‌شود و دست کم هیچ یک از طرفین نمی‌خواهد آن را مرده اعلام کند»
سرمقاله ۱۹ دی شماره ۳۵۷۹ مورخه ۶ آذرماه ۱۴۰۱ با عنوان «برجام را مرده تلقی کنیم» به قلم محمود اکبری بدین شرح است:
کارشناسان وضعیت برجام را در بهترین حالت در کما و شاید در حال حاضر مرده توصیف می‌کنند. علیرغم چندین دور مذاکرات در وین از سال ۲۰۲۱ میلادی و مصالحه‌هایی که دیپلمات‌ها برای نجات برجام از طریق برآورده ساختن نگرانی‌های هر دو طرف با زحمت دنبال کرده‌اند هنوز نتوانسته دو طرف را به یکدیگر نزدیک کند.
«مارک فیتزپاتریک» یکی از پژوهشگران انستیتو بین‌المللی برای مطالعات استراتژیک می‌گوید: «علیرغم آن که برجام در کمای عمیق است هنوز مرده محسوب نمی‌شود و دست کم هیچ یک از طرفین نمی‌خواهد آن را مرده اعلام کند».
«علی واعظ» مدیر امور ایران و مشاور ارشد گروه بین‌المللی بحران هم می‌گوید: «تصور این که بتوان برجام را احیا کرد دشوار است».
اکنون باید پرسید اگر برجام واقعاً مرده است پس از آن چه خواهد شد؟ سیاری از کارشناسان معتقدند اگر برجام به طور رسمی با فروپاشی مواجه شود برخی این احتمال را می‌دهند که ایران بمب هسته‌ای بسازد و یا دست کم آماده باشد در صورت بی‌نتیجه ماندن تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای به سرعت به بمب اتمی دست یابد. ولی برخی کارشناسان می‌گویند: «ایران به تولید اورانیوم با غنای بالا، به کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر و محدود کردن نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه خواهد داد و در عین حال به توافق پادمانی پیش از حصول برجام است پایبند خواهد بود. هدف ایران تحت فشار قرار دادن امریکا و وادار کردن واشنگتن برای لغو تحریم‌ها است. همزمان تهران قصد دارد به توانایی تولید سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر شود». و آنریکا هم شکل دیگری از فشار حداکثری با رویکردی دیپلماتیک و خلاقانه‌تر را ترجیح می‌دهد
رئیسی می‌گوید برای احیای برجام عجله‌ای ندارد. او در ماه سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفته بود: «ما در بسیاری از موارد موفق شده‌ایم تحریم‌های (آمریکا) را خنثی کنیم. سیاست فشار حداکثری شکست شرم آوری را متحمل شد. ما مستقل از هرگونه توافقی راه خود را پیدا کردیم و به شکلی استوار ادامه خواهیم داد».
کارشناسان وضعیت برجام را در بهترین حالت در کما و شاید در حال حاضر مرده توصیف می‌کنند. علیرغم چندین دور مذاکرات در وین از سال ۲۰۲۱ میلادی و مصالحه‌هایی که دیپلمات‌ها برای نجات برجام از طریق برآورده ساختن نگرانی‌های هر دو طرف با زحمت دنبال کرده‌اند هنوز نتوانسته دو طرف را به یکدیگر نزدیک کند.
«مارک فیتزپاتریک» یکی از پژوهشگران انستیتو بین‌المللی برای مطالعات استراتژیک می‌گوید: «علیرغم آن که برجام در کمای عمیق است هنوز مرده محسوب نمی‌شود و دست کم هیچ یک از طرفین نمی‌خواهد آن را مرده اعلام کند».
«علی واعظ» مدیر امور ایران و مشاور ارشد گروه بین‌المللی بحران هم می‌گوید: «تصور این که بتوان برجام را احیا کرد دشوار است».
اکنون باید پرسید اگر برجام واقعاً مرده است پس از آن چه خواهد شد؟ سیاری از کارشناسان معتقدند اگر برجام به طور رسمی با فروپاشی مواجه شود برخی این احتمال را می‌دهند که ایران بمب هسته‌ای بسازد و یا دست کم آماده باشد در صورت بی‌نتیجه ماندن تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای به سرعت به بمب اتمی دست یابد. ولی برخی کارشناسان می‌گویند: «ایران به تولید اورانیوم با غنای بالا، به کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر و محدود کردن نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه خواهد داد و در عین حال به توافق پادمانی پیش از حصول برجام است پایبند خواهد بود. هدف ایران تحت فشار قرار دادن امریکا و وادار کردن واشنگتن برای لغو تحریم‌ها است. همزمان تهران قصد دارد به توانایی تولید سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر شود». و آنریکا هم شکل دیگری از فشار حداکثری با رویکردی دیپلماتیک و خلاقانه‌تر را ترجیح می‌دهد
رئیسی می‌گوید برای احیای برجام عجله‌ای ندارد. او در ماه سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفته بود: «ما در بسیاری از موارد موفق شده‌ایم تحریم‌های (آمریکا) را خنثی کنیم. سیاست فشار حداکثری شکست شرم آوری را متحمل شد. ما مستقل از هرگونه توافقی راه خود را پیدا کردیم و به شکلی استوار ادامه خواهیم داد».
- نویسنده :
- منبع :
https://19dey.com/news/50851
