عرفه روزی به زیبایی شب قدر و دریایی به وسعت بخشش الهی است که در این روز همه به امید استجابت دعاها و بخشایش گناهان با چشمانی اشکبار به راز و نیاز با خداوند بلند مرتبه متوسل می شوند.
روز عرفه، ۹ ذی‌الحجه، از روزهای پرفضیلت سال است که روایات بسیاری آن‌ را به عنوان روزی ویژه برای بخشایش گناهان و استجابت دعا معرفی کرده‌اند. روز عرفه، یک روز پیش از عید قربان است. در منابع روایی اعمالی برای آن برشمرده‌اند که بافضیلت‌ترین آنها دعا و استغفار است. زیارت امام حسین(ع) و خواندن دعای عرفه نیز در این روز بسیار سفارش شده است. بنابر فقه شیعه، حج‌گزاران باید از ظهر تا غروب شرعی این روز را در عرفات وقوف کنند.
عرفات، نام منطقه وسیعی است با مساحت حدود ۱۸ کیلومتر مربع در شرق مکه، اندکی متمایل به جنوب که در میان راه طایف و مکه قرار گرفته است. این دشت در بیشتر سال غیرمسکونی است اما حاجیان در روز عرفه (نهم ذی‌الحجه) در آنجا توقف می‌کنند و به دعا و نیایش می‌پردازند و پس از برگزاری نماز ظهر و عصر به مکه باز می‌گردند.
شب عرفه (شب نهم ماه ذیحجه) نیز از شب‌های مهم برای شیعیان است. دعاهای گوناگونی برای این شب ذکر شده و از جمله شب‌هایی است که احیا (زنده داشتن آن به دعا و راز و نیاز) بسیار پیشنهاد شده‌است.
روز عرفه روز آغاز مناسک حج است. حج گزاران در این روز در صحرای عرفات گرد هم می‌آیند و ضمن دعا و استغفار، از توفیق در ادای فریضه مهم حج شکرگزاری می‌کنند. نظر به اهمیت این روز، ادعیه و مناجاتی ویژه آن از معصومین و بزرگان دینی نقل شده است. در برخی منابع، دعایی از پیامبر(ص) برای این روز نقل شده است. از جمله مشهورترین این ادعیه، دعای عرفه امام حسین(ع) است که بسیاری از شیعیان هر ساله در نقاط مختلف دنیا، به قرائت آن در این روز اهتمام جدی دارند.
دعای عرفه امام حسین(ع) دعایی که اباعبدالله(ع) در روز عرفه (۹ ذی‌الحجه) در صحرای عرفات خوانده است. شیعیان این دعا را در روز عرفه در صحرای عرفات و دیگر مناطق دیگر جهان می‌خوانند. این دعا، دربردارنده آموزه‌های عرفانی و عقیدتی از جمله شناخت خداوند و بیان صفات الهی، یادآوری نعمت‌های بیکران الهی بر انسان و حمد و سپاس خداوند بر آن‌ها، تضرع به درگاه خداوند و اقرار به گناهان و توبه، درخواست حوایج، پاداش اخروی و غیره اشاره دارد.
عرفه نقطه تلاقی ضعف مطلق انسان با قدرت مطلق خداوند است
حجت الاسلام والمسلمین علی سرلک از کارشناسان مذهبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان این که عرفه نقطه تلاقی ضعف مطلق انسان با قدرت مطلق خداوند است، افزود: در این دعا انسان ها نیازهای خود را به محضر خدای کریم بنده نواز عرضه می کنند و در واقع یک چشم انسان به ضعف های خود و یک چشم دیگر به دستان خداوند است.
وی با بیان این که کسانی که از فضیلت های شب های قدر جا مانده اند، عرفه بهترین روز برای جبران از دست رفتن شب های پر فضیلت قدر است گفت: هیچ انسانی نباید این روز بزرگ و با فضیلت را از دست بدهد. در واقع این روز شتاب دهنده ما انسان ها، درماندگان و جاماندگان به سوی نورانیت و معنویت، آمرزش گناهان و استجابت دعاها است.
وی با اشاره به دعای پر فضیلت عرفه بیان داشت: این دعا که از زبان حضرت سیدالشهدا(ع) جاری شده است بسیار جای تامل و تفکر دارد و شرکت در مراسم دعای عرفه فرصت مغتنمی برای همه ما انسان هاست تا از این چشمه، جرعه ای بنوشیم.
این کارشناس مذهبی اضافه کرد: در روز عرفه، دعاها مستجاب می شود، به خصوص کسانی که در سرزمین کربلا حضور پیدا می کنند و اگر توفیق حضور در سرزمین کربلا و یا عرفات را نداشتیم می توانیم با حضور در اماکنی که این دعا قرائت می شود، دل های خود را به این دو سرزمین گره بزنیم و از فیوضات این روز بزرگ بهره بگیریم.
سرلک با بیان این که دعای عرفه از بلندترین معارف و حقایق توحیدی است که متاسفانه غریب مانده بود گفت: این دعا به برکت انقلاب اسلامی زنده شد و شاهدیم مردم کشورمان با شور خاصی در مراسم دعای عرفه شرکت می کنند.
وی گفت: عرفه روزی است که انسان برای عید قربان آماده می شود و انسان با هر سابقه و گذشته ای در این روز وجودش، عواطفش و اموالش را به قربانگاه می برد و نثار و قربانی خدا می کند.
دعای عرفه اوج عرفان و تقرب بالله است
حجت الاسلام والمسلمین محسن غرویان از اساتید حوزه نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان این که دعای عرفه منسوب به حضرت سیدالشهدا(ع) است، این دعا را اوج عرفان و تقرب بالله عنوان کرد.
وی با اشاره به اینکه عرفا در عرفان نظری، دو مطلب را تعقیب و بیان می کنند گفت: یکی اینکه توحید چیست و دیگری این که موحد کیست؟
غرویان ادامه داد: امام حسین(ع) در دعای عرفه به خوبی این دو هدف را در عرفان نظری بیان می کنند، حضرت سیدالشهدا(ع) با این دعا اوج عرفان را بیان کرده و اگر کسی بخواهد عرفان اسلامی را ببیند باید این دعا را بخواند، درست درک کند و در آن تامل نماید.
وی با اشاره به این که سرزمین عرفات از اهمیت بالایی برخوردار است و حجاج در آنجا وقوف و با دعای عرفه اوج مناجات و قرب به خدا را تجربه می کنند افزود: یاد امام حسین(ع) در سرزمین عرفات حال انسان ها را منقلب می کند و کلمات بلندی که امام حسین در این دعا بیان کرده اند، دل انسان ها را به روح الهی زنده می کند.
استاد حوزه علمیه گفت: ما عرفان اسلامی و عرفان اهل بیت را از زبان امام حسین در دعای عرفه حس می کنیم و مردم برای حضور در مراسم دعای عرفه اشتیاق تامی دارند. همه ما گناهانی داریم و این گناهان، لکه های سیاهی را در دل ها ایجاد کرده و اگر دعای عرفه همراه با معرفت باشد این سیاهی ها زدوده خواهد شد.
غرویان با اشاره به این که دعای عرفه از زبان بهترین عارف بالله بیان شده است گفت: خیلی از ما توفیق حضور در سرزمین عرفات در چنین روزی را نداریم و با شرکت در مراسم دعای عرفه با امام حسین همنوا می شویم و فضیلیت این دعا به این جهت است که ما را به سرزمین عرفات می برد، گرچه از نظر مکانی دور هستیم اما لحظ معنویت در کنار حجاج بیت الله الحرام قرار می گیریم.
وی با بیان این که حضور در مراسم دعای عرفه بسیار با فضیلت است تصریح کرد: باید به محتوا و معانی این دعا بیشتر توجه و در آن تامل کنیم و توجه صرفا به این روز نشود بلکه مقدمه ای برای حرکت ما در مسیر تقرب بالله در طول یکسال باشد.
  • نویسنده :
  • منبع :