تلاش تاجیکستان برای ثبت جهانی جشن مهرگان

رسانه‌های تاجیکستان به نقل از زلفیا برهان، دبیر کمیسیون ملی یونسکو اعلام کردند که با ابتکار امامعلی رحمان، رئیس‌جمهوری تاجیکستان، جشن‌های باستانی «مهرگان» در این کشور به منظور «ارتقای هویت ملی و پیوند نسل‌های جدید با میراث نیاکان» احیا شد.
زلفیا برهان تصریح کرد: بنابراین پیشنهاد ثبت جشنواره مهرگان در فهرست میراث ناملموس یونسکو برای سال ۲۰۲۴ ارائه شده است.
جشن مهرگان که از سال ۲۰۰۹ در تاجیکستان برگزار می‌شود یک جشن باستانی مانند نوروز است. در سال ۲۰۰۹، دولت تاجیکستان تصمیم گرفت تا تعطیلات مهرگان را که مربوط به پایان برداشت محصولات کشاورزی است، احیا کند. از آن زمان مهرگان در مجلس این کشور در فهرست تعطیلات رسمی قرار گرفت.
مهرگان را جشن پاییز می‌دانند و به عنوان نمادی از شکرگزاری از نعمت طبیعت و زحمات کشاورزان جشن گرفته می‌شود.
تارنمای آسیاپلاس نوشت: هر ساله این جشن در تاجیکستان بیشتر و با شکوه‌تر برگزار می‌شود. در بخشی از این جشنواره‌ها، فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌های محصولات و ماشین‌آلات کشاورزی برپا می‌شود.
در هجدهمین اجلاس کمیته بین‌دولتی سازمان میراث ناملموس که از ۴ تا ۹ دسامبر (۹ تا ۱۸ آذر) در شهر کاسانه (بوتسوانا) برگزار شد، بیش از ۴۰ مورد جدید به فهرست یونسکو اضافه شد.
در این نشست تصمیم گرفته شد که سه پیشنهاد از تاجیکستان در لیست قرار گیرند. هنر بافندگان تاجیک در ساخت اطلس، تزئینات هنری (نامزدی مشترک با ایران، جمهوری آذربایجان، ازبکستان و ترکیه) و جشنواره باستانی سده (نامزدی مشترک با ایران) به عنوان هنر و میراث فرهنگی شناخته شد.
هدف اصلی، معرفی، حفاظت از آداب و رسوم، دانش، مهارت های سنتی و انتقال آنها به نسل های آینده است. بیش از ۶۰۰ نام در این لیست ذکر شده است.
جشن سده جشنی ایرانی از آیین‌های مهم ایران باستان است که در آغاز شامگاه ۱۰ بهمن برگزار می‌شود. این جشن بیش از هزاران سال (از زمان پیدایش آتش) قدمت دارد و از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی به‌شمار می‌رود. سده به‌عنوان یک میراث ایرانی است و اعضای جوامع را بدون توجه به سن، جنسیت و موقعیت اجتماعی گرد هم می‌آورد.
آتش به همراه آب، باد و خاک از عناصر مقدس به شمار می‌رود، که در بسیاری از جشن‌های ایرانیان نقش کاربردی داشته است. ایرانیان باستان معتقد بودند آتشی که در این روز افروخته می‌شود، سمبل و نشانه گرم شدن زمین و آماده شدن برای ورود به فصل بهار است.
جشن، جشن همکاری و همبستگی مردمان است. مردم از هر قومیت و هر مذهبی در این جشن باستانی شرکت می کنند. این جشن با برگزاری مراسم روشن کردن آتش و حلقه زدن به دور آن، برگزاری مراسم مذهبی، قصه خوانی، شاهنامه خوانی، آواز و موسیقی، میزبانی و پذیرایی از میهمانان با غذاها و نان های خاص و آیینی، شیرینی و میوه و تنقلات همراه است.