۱۹ دی آنلاین: آیین بزرگداشت روز سعدی با عنوان «سعدی؛ شاعر مهر، حکمت و انسانیت» به همت «کانون نویسندگان قم» و «معاونت فرهنگی دانشگاه طلوع مهر» برگزار شد. این نشست با سخنرانی دکتر حسن عزیزی، استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی، همراه بود که در آن به بررسی جنبه‌های مختلف اندیشه و آثار سعدی پرداخت.
در آیین بزرگداشت روز سعدی که در دانشگاه طلوع مهر برگزار شد، دکتر حسن عزیزی سخنان خود را با شعری از ملک‌الشعرای بهار آغاز کرد که در آن، به مقام ادبی سعدی در قالب مسمطی تضمینی ارج نهاده شده بود. وی تأکید کرد که سعدی تنها متعلق به یک روز در تقویم نیست، بلکه باید همواره با آثار بزرگان ادب فارسی چون سعدی، فردوسی و حافظ زیست.

وی در ادامه، سه محور اصلی سخنان خود را «مهر»، «حکمت» و «انسانیت» برشمرد و با تحلیل محتوایی گلستان، بوستان، مجالس پنج‌گانه و دیگر آثار سعدی، نشان داد که آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی او همچنان در تربیت نسل امروز کاربرد دارد.

دکتر عزیزی همچنین به استقبال جهانی از آثار سعدی اشاره کرد و یادآور شد: «وقتی آثار سعدی به زبان‌های اروپایی ترجمه شد، بسیاری آن را هم‌تراز با متون مقدس چون تورات و انجیل دانستند و از حکمت شرقی سعدی شگفت‌زده شدند.»

وی در بخش‌هایی از سخنان خود به مضامینی چون تربیت فرزند، مهرورزی، تواضع، نقد اجتماعی و قناعت در اشعار سعدی پرداخت و بیان داشت: «سعدی داروی تلخ نصیحت را با شهد ظرافت درمی‌آمیزد» وهمین راز ماندگاری اوست.

سعدی و نگاه متعالی به ثروت
در ادامه نشست استاد ادبیات فارسی در ارائه بحثی با عنوان «همه‌چیز درباره توانگری» به بررسی نگاه سعدی به مفهوم ثروت پرداخت. وی با تمایز میان «ثروت» و «توانگری» گفت: «توانگری به هنر است، نه به مال. بزرگی در درخشش اندیشه و نیت نهفته است، نه در سال‌های عمر.»

وی با استناد به بیت مشهور سعدی:
«توانگری نه به مال است پیش اهل کمال
که مال تا لب گور است و بعد از آن اَعمال»،
به نگاه متعالی سعدی به مال و دارایی اشاره کرد و تأکید کرد که ثروت حقیقی در قناعت و کمال انسانی است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: توانگری واقعی هنری‌ست درونی؛ کالایی که اگر برای تو هیچ نباشد، باز تو را بی‌نیاز می‌کند.

استاد زبان و ادبیات فارسی ضرورت توازن در زندگی را نیز یادآور شد و با نقل اشعاری از سعدی، بر اهمیت پرداختن به شعر، موسیقی، ادبیات و لحظه اکنون تأکید کرد: این وقت را غنیمت بدانیم. وقت چون شمشیری‌ست برنده. اگر از آن غافل شویم، پشیمانی سودی نخواهد داشت.


عدالت و اخلاق در حکمرانی از نگاه سعدی
دکتر عزیزی در بخش دیگری از سخنرانی، به دیدگاه سعدی در مورد عدالت اجتماعی و حکمرانی پرداخت. او با نقل بیتی از گلستان:
 «کنون که نوبت توست ای ملک، به عدل گرای»،
نقش سعدی در نقد قدرت و دعوت به عدالت را برجسته ساخت.

وی گفت: «سعدی با زبان شعر، حاکمان را به راه راستی دعوت می‌کند و در نقد قدرت، دفاع از عدالت و اصلاح‌گری فرهنگی جایگاهی برجسته دارد.»

سعدی؛ آموزگار آدمیّت
در ادامه نشست، دکتر عزیزی با تأکید بر نقش سعدی در تربیت اخلاقی نسل‌ها، اظهار داشت: «سعدی را باید در هفت‌سالگی خواند و در هفتادسالگی فهمید.»

وی با استناد به سخنان شفیعی کدکنی، سعدی را از سلسله سقایان معرفی کرد که رنج و ریشه‌داری تجربه را در آثارش وارد کرده و مفاهیمی چون فتوّت و ایثار را با جان خود درآمیخته است.

وی همچنین با نگاهی به سبک خراسانی و بزرگان ادبی، از مخاطبان خواست پیش از قضاوت به تأمل بپردازند و از شتاب در تصمیمات پرهیز کنند.


نقد نظام آموزشی و غفلت از ادبیات کلاسیک
دکتر عزیزی با انتقاد از نظام آموزشی،گفت: امروز تربیت انسان فراموش شده و جای آن را حفظیّات و رقابت‌های سطحی گرفته است. وی با ابراز تأسف از فاصله گرفتن مردم، به‌ویژه نسل جوان، از اشعار و آموزه‌های بزرگان ادب فارسی، افزود: «استعداد بدون تربیت، دریغی بزرگ است و تربیت بدون عمق و ریشه، ثمری نخواهد داشت.»

در پایان این مراسم، دکتر عزیزی با استناد به دیدگاه عرفانی مولانا، غزلی از سعدی درباره‌ی «آدمیّت» را قرائت کرد:
 «تن آدمی شریف است به جان آدمیت
نه همین لباس زیباست نشان آدمیت…»

خوانش سنتی اشعار سعدی توسط استاد رضا شیخ‌محمدی
در بخش پایانی نشست، استاد رضا شیخ‌محمدی با اجرای خوانش سنتی از اشعار سعدی،(غزل «وقتی دل سودایی، می‌رفت به بُستان‌ها ») حال و هوای نشست را معنوی‌تر ساخت. این اجرای هنرمندانه با استقبال و تشویق حاضران همراه شد و پایانی باشکوه بر آیین بزرگداشت بود.


  • نویسنده :
  • منبع :